Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1995/1454
K. 1995/1870
T. 16.2.1995

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • ÖZELSU
  • GENELSU
  • TAPULU ARAZİDEKİ KAYNAK (Kullanma hakkı)
  • BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ
 
KARAR ÖZETİ: Tapulu taşınmazda kaynayan suyun; taşınmazın sınırları içinde kalmayacak kadar büyük olduğu veya yeryüzüne çıkar çıkmaz dere haline geldiği veyahut özel mülkiyete bağlı kalmasının kamu için zararlı olacağının, toprak-su ilişkisinden anlayan jeoloji mühendislerinin de içlerinde bulunduğu bilirkişi heyetince belirlenmesi halinde; bu su, genel su sayılır.
Davacı, arazisinde kaynayan genel sudan, ihtiyacı oranında kullanma hakkına sahiptir.
Özel suyu, başkaları; irtifak hakkı tesis ettirmeden kullanamazlar.
 
(743 s. MK. m. 679,703,704)
(167 s.YSK.m.1)
(831 s. SUK. m. 2)
[Su Tüz.-7044 s. (1 2.8.1 928 Ta.) m. 6]
 
 
Dava dilekçesinde; tapulu taşınmazdan çıkan kaynak suyuna elatmanınönlenmesi, sudan yararlanma hakkının tespiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
 
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
 
Davacı, tapulu taşınmazından çıkan kaynak suyunu içme suyu olarak meraya yapılan çeşmeye götürmek suretiyle kullanan davalı köy tüzel kişiliğinin içme suyunu .başka yerden temin etmeye başlaması üzerine ihtiyacı kalmadığını, buna rağmen sulama suyu olarak kullanmasına engel olduğunu ileri sürerek, davalının elatmasının önlenmesini, sudan yararlanma hakkının tespitini istemiştir.
 
Medeni kanunun 679. maddesine göre; kaynak, arzın mütemmim bir cüz'ü olup mülkiyeti, kaynadıkları toprağın mülkiyeti ile birlikte iksitap olunur. Başkasının arzındaki kaynaklardan istifade, irtifak olarak tapu siciline kayıt ile tesis olunur.
 
Yeraltı suları, genel olarak menfaati umuma ait sulardandır. Bir arza malik olmak, onu altındaki suya malik olmayı tazammun etmez.
 
Yeraltı sularından arz maliklerinin istifade şekli ve bunun derecesi mahsus kanunlarında gösterilir.
 
Yasa maddesinde sözü edilen özel yasa ise 167 sayılı kanun ile bu kanuna dayanılarak çıkartılmış olan Tüzük'tür.
 
Ayrıca, Yargıtay'ın kökleşmiş içtihadlarına göre tapulu yerden kaynasa bile, bir suyun kaynadığı taşınmazın sınırları içinde kalamayacak kadar büyük olması veya suyun yeryüzüne çıkar çıkmaz bir dere haline gelmesi veyahut suyun özel mülkiyete bağlı olması kamu için zararlı olacağı hallerde kaynağın arzın mütemmim cüz'ühükmünde tutulması mümkün görülmemektedir.
 
Buna göre, mahkemece öncelikle ehil bir bilirkişi (Jeoloji Müh. vb.) marifetiyle keşif yapılarak davacının tapulu taşınmazı içinde bulunan su kaynağının taşınmazın sınırları içinde kalacak miktarda özel su mu, yoksa taşınmazı aşacak bir dere oluşturacak miktarda genel su mu olup olmadığının belirlenmesi gerekir.
 
Dava konusu suyun özel su olduğu belirlendiği taktirde, davalı irtifak hakkı tesis etmeden kullanamayacağı gibi eski malikin muvafakatı yeni mali-ki bağlayamayacağından davanın kabulü; genel su olduğu belirlendiği takdirde ise davacının yine usulüne uygun belirlenecek ihtiyacı oranında suyu kullanma hakkı olduğu, ancak fazlasını tutamayacağı, bu nedenle davacının ihtiyacı oranında davanın kabulü gerektiği düşünülmeksizin eksik araştırma ve soruşturma ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
 
Kabule göre de, dava konusu su hakkında tahsis kararı olup olmadığı ve görev hususunun araştırılması yerinde görülmemiştir.
 
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin ödediği temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 16.2.1995gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini