 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1994/9594
K. 1994/10862
T. 12.9.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
NİŞANIN BOZULMASI
DAVA EHLİYETİ
KARAR TARİHİNDE REŞİT OLMA
MUTAD HEDİYELER
HEDİYELERİN İADESİ
KARAR ÖZETİ: Karar tarihinde reşit olan kişilerden, kendi adlarına davayı takip edip etmeyeceklerinin sorulmaması usul ve kanuna aykırıdır.
Ancak, mutad dişi hediyeler geri istenebilir. Hediye, yöresel örf ve adete göre verilen hediyelerden ise, maddi değeri de günün koşullarına göre fahiş değilse, mutad sayılır.
Fahişlik olgusu, daha çok tarafların mali ve sosyal durumlarıyla değerlendirilir.
(1086 s. HUMK. m. 38,59)
(743 s. MK. m. 14,15,16,86)
Dava dilekçesinde, nişanın bozulmasından dolayı 10.000.000 lira değerindeki hediyelerin aynen veya bedelen faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kabulü cihetine gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, öncelikle; leyh ve aleyhlerine olarak velayeten dava açılan davacı erkek nişanlı Hilmi ile davalı kız nişanlı Nesrin' in, belirli doğum tarihlerine göre karar tarihinde reşit oldukları gözetilerek kendi adlarına davayı takip edip etmeyecekleri hususu usulünce sorulup belirlenmeden haklarında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Öte yandan; dava konusu yapılan ve hüküm altına alınan hediyelerin tamamının, davacı tarafça davalı tarafa verildiği ve iade edilmediği iddiası, dinlenilen tanık anlatımları itibariyle yeterince ispatlanmamıştır.
Ayrıca; nişanın 1992 yılında bozulmasına göre, olayda uygulanması gereken TMK. nun, 23.11.1990 tarihinde yürürlüğe giren 3678 sayılı Kanunla değiştirilen 86. maddesinde öngörüldüğü üzere, ancak mutad dışı hediyeler geri istenebileceğinden, dava konusu hediyelerin kısmen veya tamamen mutad ya da mutad dışı olup olmadığının (Yargıtay Kararları Dergisi'nin Mayıs 1993 sayısında yayınlanan, 14.12.1992 gün ve 1992/2853-20629 sayılı kökleşmiş Daire içtihadı' da gözetilerek) usulünce saptanması ve sonucuna uygun bir karar verilmesi icabederken, bu cihet de düşünülmemiştir.
O halde; belirtilen şekilde işlem, inceleme ve değerlendirmeler yapılarak, sonuçlarına göre karar verilmesi gerekirken, bu yönlerden eksik inceleme ile yazılı olduğu gibi hüküm kurulması doğru değildir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.9.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
