 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1994/9466
K. 1994/10892
T. 4.10.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KİRA AKTİNDE UYARLAMA DAVASI
UZUN SÜRELİ SÖZLEŞMELER
GÖREVLİ MAHKEME
KARAR ÖZETİ: Uyarlama davasından sözedebilmek için, taraflar arasındaki sözleşmenin, dava tarihini de kapsar biçimde uzun süreli olması ve sözleşmedeki şartlarda değişiklik talebinin bulunması gerekir.
Yasa gereği, kendiliğinden, bir yıllık sürelerle yenilenen kira sözleşmeleri uzun süreli sayılamayacağından, kira parasının belirlenmesi amacıyla açılan dava, uyarlama davası değil, kira tesbit davasıdır.
(6570s. GKK. m. 11)
(1086 s. HUMK. m. 8)
Dava dilekçesinde, kira parasının 1.1.1994 gününden başlayarak aylık 1.500.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın görevsizlik nedeniyle reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Davacı,1.1.1994 tarihinden itibaren aylık kiranın 1.500.000 lira olarak tesbitini istemiş, mahkemece kısa süreli kira sözleşmesi olan gayrimenkul için günün ekonomik koşullarına uyarlanması davası açıldığından ve yıllık kira bedeline göre sulh hukuk mahkemesinin görevine girmediğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiştir.
Taraflar arasında kira ilişkisinin 15.5.1987 tarihinde kurulduğu ve dava tarihine kadar süregeldiği anlaşılmaktadır. Her, yıl yeniden sözleşme yapılmasa da 6570 sayılı Yasanın 11. maddesine göre kira sözleşmesi kendiliğinden 1 yıllık sürelerle yenilene gelmektedir.
Bu durumda, uzun süreli kira sözleşmesinin varlığından sözedilemez. Davacının mecurun kirasının belirlenmesi amacıyla açtığı davayı uyarlama davası olarak tavsif etmesi hakimi bağlamaz. Açılan bu dava kira tesbit davasıdır ve HUMK.nun 8. maddesine göre sulh hukuk mahkemesinin görevine girer.
Uyarlama davasından sözedebilmek için, taraflar arasındaki sözleşmenin dava tarihini de kapsar biçimde uzun süreli olması ve sözleşmedeki şartlarda değişiklik talebini içermesi gerekir.
Mahkemece işin esasına girilerek kira parasını tesbit etmek gerekirken yazılı nedenlerle davanın reddi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 4.10.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.