T.C.

YARGITAY

3. Hukuk Dairesi

E. 1994/15324

K. 1994/16964

T. 27.12.1994

 

 

 

KARAR ÖZETİ: Açık arttırma ile kiralanan gayr£menkullerde, o yıl ki emsal rayiçler ve rayice neden olan faktörler gözönünde tutulmuş olduğundan, kira akdinin kendiliğinden yenilendiği sonraki dönem için, kiracının; karşı davacı olarak açtığı bedelin tesbiti davasında, kira bedelinin düşüşüne neden olabilecek şekilde değişiklik gösteren bütün faktörleri ispatlaması ve bunların bilirkişi raporunda tartışılması gerekir.

 

(6570 s. GKK. m. 11, 14)

 

Dava dilekçesinde, kira parasının 22.1.1994 gününden başlayarak yıllık 280.000.000 lira olarak tesbiti, karşı dava ile de aylık kiranın 7.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi, karşı davanın kabulü cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:

Kira parasının tesbiti istenen taşınmaz mal açık artırmada, artırmanın davacının üzerinde kalması sonucu kira sözleşmesi yapılmıştır. Sözleşmedeki kira süresi sona erdikten sonra, taraflarca sözleşmenin feshi ihbar edilmediği için, sözleşmede 6570 sayılı Yasanın 11. maddesi hükmüne göre uzatılmış bulunmaktadır. Davacı kira sözleşmesinde belirtilen süreden sonraki uzatılan yeni dönemde kiralananın olağan rayiç, ekonomik koşullar ve bunlarla oluşan emsal kira paralarına nazaran halen ödemekte olduğu kira parasının fahiş olduğunu ileri sürerek kiranın yeni dönem için daha az olduğunun tesbitini istemiştir.

Kural olarak, aksi ileri sürülüp kesin delillerle kanıtlanmadıkça açık artırma yapılırken, davacının o yıl ki emsal rayiçleri ve bu rayiç üzerine etki yapılan ekonomik ve sair koşulları gözönünde tutmuş bulunduğu ve her türlü etken dışında serbest iradesi ile kira sözleşmesini imzaladığı kabul edilmelidir.

Karşı davacı kiracı dava dilekçesinde, ilk kira dönemini izleyen ve davaya konu yapılan dönemde kira parasının düşüş göstermesine olağan rayiç dışında neden olan faktörlerden örneğin, kiralananın yüzölçümünde veya diğer niteliklerindeki değişmelerden kiralananın bulunduğu yerdeki ticari durum değişikliklerinden ve genellikle memleketteki ticari ve ekonomik dalgalanmaların paranın satın alma gücündeki değişikliğin memur maaşlarındaki katsayı ve işçi ücretlerindeki asgari ücret değişikliklerinin kendi lehine olarak kira parasına etki yaptığından söz etmemiştir. Memleketteki ticari ve ekonomik konjöktür ve paranın satın alma gücündeki düşme ise ilk döneme nazaran yeni kira döneminde kira paralarının azalmayıp artırdığı yönünde gelişme kaydettiği bilinen bir gerçektir.

Bilirkişi raporunda açıklanan bütün bu hususları içeren bir araştırma ve incelemeye yer verilmemiştir. Böyle bir bilirkişi raporu hükme dayanak yapılmıştır.

Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin ödediği temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27.12.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972