 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E. 1993/607
K. 1993/14351
T. 9.12.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
BASIN YOLUYLA KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI
(Sorumluluk)
HUSUMET
KARAR ÖZETİ Gazete sahibi; gazetenin sorumlu müdürü ve okuyucu mektubunu gazetedeki köşesine koymayı uygun gören köşe yazarı gazetede yayınlanan okuyucu mektubu kişilik haklarına saldırı niteliğinde ise okuyucu mektubuyla yapılan kişiliğe vaki saldırıdan sorumludur. Tüzel kişiler de manevi tazminat isteyebilirler. Yazının hedefi; davacı inşaat mühendisleri odası değil, bu odaya kayıtlı olabilecek ve memur olarak görev yapan bir kısım mühendislerdir. Bu durumda, dava konusu yayının davacıya matuf olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmelidir.
(5680 s. Basın K. m. 17)
(743s. MK. m. 24)
(818 s. BK. m. 49)
(1086 s. HUMK. m. 38, 39)
Taraflar arasındaki yayın yoluyla kişilik haklarına saldırıda bulunulmaktan doğan tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın husumet yönünden reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, basın yoluyla kişilik haklarının zedelenmesi nedeniyle uğranılan zararın giderilmesine ilişkindir. Davacı İnşaat Mühendisleri Odası Gazetesi'nin 4.5.1992 günlü nüshasında (Uysa da Uymasa da) adlı köşede davalı Necati tarafından yazılan (Bir İşçinin Mektubuna Cevap) başlıklı yazıda mühendislik mesleği mensuplarının kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu iddiasıyla bir miktar manevi tazminatın tahsili istenmiştir.
Mahkemece, davaya konu yapılan kişisel haklara tecavüz niteliğinde sayılan sözlerin gazete ve yazar tarafından sağdır olan sözler olmayıp dava dışı bir okuyucuya ait sözler olması nedeniyle davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Gazete sahibi, gazetenin sorumlu müdürü ve köşe yazısını yazıp köşesini düzenleyerek okuyucu mektubunu gazetedeki köşesine koymayı uygun gören köşe yazarı gazetede yayınlanan okuyucu mektubu kişilik haklarına saldırı niteliğinde ise okuyucu mektubuyla yapılan kişiliğe vaki saldırıdan sorumludur. Tüzel kişiler BK.nun 49. maddesi gereği manevi tazminat isteyebilirler. Ancak; bu davada dava konusu yayının davacıya matuf bulunup bulunmadığı, başka bir deyimle hukuka aykırı yayının davacıyı zarara uğratıp uğratmadığı yönü üzerinde durulmalıdır. Yazı, memur olarak görev yapan mühendislere yöneliktir. Şu halde, yazının hedefi davacı İnşaat Mühendisleri Odası değil, olsa olsa bu odaya kayıtlı olabilecek bir kısım üyelerdir. Davanın, dava konusu yayının davacıya matuf olmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi gerekirken davalılara sorumluluk düşmeyeceği gerekçesiyle husumetten reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden sonucu bakımından doğru olan karar HUMK.nun 438/9. maddesi gereğince gerekçesi değiştirilerek onanmalıdır.
SONUÇ Temyiz olunan kararın yukarıda iki nolu bentte gösterilen nedenle gerekçesinin değiştirilmesine, davacının öteki itirazlarının bir nolu bentte açıklanan nedenlerle reddiyle, kararın gerekçesi değiştirilmiş bu biçiminin (ONANMASINA) ve onama harcının temyiz edenden alınmasına, 9.12.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.