 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1993/16011
K. 1994/451
T. 20.1.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KİRA PARASININ BELİRLENMESİ
DAVA AÇMA ZAMANI
TEBLİGAT ÖNCESİ SÜRE
KARAR ÖZETİ Kira tesbit davaları her zaman açılabilir.
Kira sözleşmesinde, kira parasının artırılacağına dair koşul bulunmayan hallerde, daha önce ihtar da çekilmemişse, dilekçenin tebliği ile yeni kira döneminin başlayacağı tarih arasında, onbeş günlük sürenin geçmesi gerekir.
(YİBK., 21 .11.1966 gün ve 19/10 5.)
(6570 s. GKK. m. 11)
Dava dilekçesinde, kira parasının 1.9.1992 gününden başlayarak aylık 12.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 10.405.850 lira olarak tesbiti cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Taraflar arasındaki kiracılık ilişkisi, 1.9.1955 tarihli kira sözleşmesine dayanmaktadır. Davacı vekili, 1.9.1992 tarihinde başlayan dönemin kira parasının tesbitini mahkemeden istemiş olup, davasını 20.8.1992 tarihinde açmıştır.
Dava dilekçesi davalıya, 1.9.1992 tarihinde tebliğ edilmiştir. Kira sözleşmesinde kira parasının artırılacağına dair bir koşul bulunmamaktadır. Kira parasını arttırma iradesinden ulaştırılmasından bahisle davalıya gönderilmiş bir ihtarname de yoktur.
Davalı vekili cevabında, davanın süresinde açılmadığını bildirmiş ise de mahkemece bu husus kabul edilmeyerek işin esası hakkında karar verilmiştir.
Kira tesbit davaları herzaman açılabilir. İhtar veya dava dilekçesinin tebliğ tarihleri tesbit edilen kira parasının geçerlik tarihini belirtme yönünden önemlidir. 21.11.1966 tarih ve 19/10 sayılı YİBK.na göre az önceki tabliğ tarihi ile yeni dönem başlangıç arasında 15 günden fazla bir süre olmalıdır. Bu fazla süre 15 gün,en az kiracı için düşünüp 15 günlük süreden önce mecuru tahliye edeceğini yazı ile bildirmesine yetecek kadar olmalıdır. Tahliye etmeyeceğinin anlaşıldığından teşhisle bu sürenin tamamen ortadan kaldırılması 6570 sayılı Yasanın konuluş amacına ve açıklanan YİBK.na ters düşer.
O halde, kira sözleşmesinde, kira parasının arttırılacağına dair bir koşul bulunmayan hallerde bu en
az 15 günlük sürenin aranması esastır.
Davacı vekili 1993 tarihinde başlayan dönem ile ilgili ayrıca dava açtığını belirttiğine göre 1.9.1992 tarihinde başlayan döneme ait bu davanın süre yönünden reddi gerekirken işin esası hakkında karar verilmesi doğru değildir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve şimdilik diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 20.1.1994 gününce oybirliğiyle karar verildi.