 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1992/10475
K. 1993/2105
T. 15.2.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
(Hediyelerin iadesi)
ÖZET Nişan hediyelerinin mutad hediyelerden olup olmadığının tesbitinde Medeni Kanunun 86. maddesinde değişiklik yapan 3678 sayılı Yasanın 3. maddesi uyarınca, tarafların mali ve sosyal durumlarının da araştırılıp buna dair belirlemelerin, usulünce tesbit edilecek yöresel örf ve adet ölçüleri ile birlikte değerlendirilerek (uzman bilirkişiler aracılığıyla saptanacak) dava konusu hediyelerin maddi değerlerinin, günün koşullarına göre fahiş olup olmadığı hususu da gözetilmek suretiyle karar verilmesi gerekir.
(743 s. MK. m. 86)
Dava dilekçesinde, nişan bozma nedeniyle 10.985.000 lira değerindeki hediyelerin aynen ve bedellerinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın Cevdet hakkında husumetten reddi ve Hatice yönünden mutad hediyelerin geri alınamayacağı nedeniyle reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak:
Türk Medeni Kanununun 86. maddesinde değişiklik yapan 3678 sayılı Yasanın 3. maddesinin gerekçesinde de belirtildiği üzere; bir nişan hediyesinin mutad sayılabilmesi,. bunun yöresel örf ve adete göre verilen hediyelerden olması hususu yanında, bu gibi hediyelerin maddi değerinin de günün koşulları itibariyle fahiş olmayan hediyelerden bulunmasına bağlıdır ki, bu fahişlik olgusu da daha çok tarafların mali ve sosyal durumlarıyla ölçülmek gerekir. Şöyle ki; özellikle söz konusu hediyeyi veren nişanlının mali gücünü aşarak (örneğin, büyük borç yükü altına girerek yada mal varlığını elinden çıkarmak suretiyle temin edip) verdiği hediyenin, onun yönünden mutad sayılması ve fahiş olmayacağının kabulü düşünülemez. Aksi takdirde, hediye verilen nişanlının haksız zenginleşmesine de yol açılmış olur.
O halde; belirtilen nedenlerle tarafların mali ve sosyal durumlarının da araştırılıp buna dair belirlemelerin, usulünce tesbit edilecek yöresel örf ve adet ölçüleri ile birlikte değerlendirilerek (uzman bilirkişiler aracılığıyla saptanacak) dava konusu hediyelerin maddi değerlerinin, günün koşullarına göre fahiş olup olmadığı hususu da gözetilmek suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken, bu yönlerden eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin ödediği temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.2.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
