 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E:1990/1456
K:1990/4356
T:15.05.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KAMULAŞTIRMASIZ ELATMA
- BEDEL ARTIRIMI
ÖZET: 1977 yılındaki kamulaştırma bedeli, dava açıldıktan sonra ödenen 1436 sayılı parsel hakkındaki davaya Kamulaştırma Kanununun 14. maddesinde belirlenen bedele karşı davaya dönüştürülmesi için davacıya mehil verilmesi ve bu mehil içersinde dayandığı hukuki sebepleri değiştirerek gerekli usul işlemlerini tamamladığı takdirde davaya bedel artırma davası olarak devam edilip, sonuca göre karar verilmesi gerekir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 14)
Dava dilekçesinde, 13.000.000 lira kamulaştırmasız elatma bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, konusu kalmayan davanın reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi iç içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı, 124 ve 1436 sayılı parsellere davalı belediyenin kamulaştırmasız elatması nedeniyle bedel davası açmış bulunmaktadır.
Mahkemece, 124 sayılı parselin kamulaştırma işleminin tekemmül etmiş olması ve 1436 sayılı parselin bedelinin duruşma sırasında davacı adına bankaya yatırılmış olması nedeniyle konusu kalmayan davanın reddine karar verilmiştir.
Her iki parsel de, 1977 yılında kamulaştırılmış olup 1436 sayılı parselin yargılama sırasında yatırılan bedeli 1977 yılında idarece kamulaştırma sırasında saptanan bedelidir.
Kamulaştırma tarihinden 11 yıl sonra davalı idarenin o tarihte saptanan bedeli ödeyerek hakkında açılan bu davanın sonuçsuz kalmasını sağlaması ve davacının açabileceği bedel artırımı davasını dava açma süresi geçirilmiş olabileceğinden bu suretle engellemiş olması objektif iyiniyet kurallarına uygun değildir.
Mahkemece bedeli de ödenmek suretiyle kamulaştırma işlemlerinin önceden tamamlanmış olduğu anlaşılan 124 parsel ile ilgili davanın reddinde bir isabetsizlik görülmemekte ise de, 1977 yılındaki kamulaştırma bedeli bu dava açıldıktan sonra ödenen 1436 sayılı parsel hakkındaki davayı Kamulaştırma Kanununun 14. maddesinde belirlenen bedele karşı davaya dönüştürülmesi için davacıya mehil verilmesi ve davalı bu mehil içerisinde dayandığı hukuki sebebi değiştirerek gerekli usul işlemlerini tamamladığı takdirde davaya bedel artırımı davası olarak devam edilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir. Böyle bir uygulama dava ekonomisi yönünden de geçerlidir.
1436 sayılı parsel ile ilgili davanın bu nedenle konusu kalmadığı gerekçesiyle reddi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin ödediği temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.5.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.