 |
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E: 2005/17485
K: 2006/1343
T: 13.02.2006
- CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİNİN TESCİLİ
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İçtihat Özeti: Nüfus kaydında kadın olan davacının, alınan raporlara göre kendini erkek gibi hissettiği ve kadın cinsel organlarına sahip olmadığı için davacıya cinsiyetini değiştirmek için Medeni Kanun'un 40/1 maddesi uyarınca izin verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmıştır. Davacının izin sonrası ameliyat ile kadın kimliğinin sonlandırıldığı, erkek cinsiyetine dönüştürülmesi için de bir ameliyat yapılması gerektiği belirtildiğine göre, davacıya cinsiyet değişikliğinin ikinci aşamasının yapıldığına dair resmi sağlık kurulu raporu sunması için imkan tanınıp sonucuna göre karar verilmelidir.
(4721 s. MK m. 40/1,40/2)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı Türk Medeni Kanununun 40. maddesi uyarınca kadın olan biyolojik cinsiyetin erkek olarak değiştirilmesine izin verilmesini, yasal koşullar gerçekleştiğinde de nüfus kaydında buna uygun cinsiyet ve isim düzeltiminin yapılmasını istemiştir.
Yerel mahkeme bu isteği; dosyada bulunan raporda davacının ürolojik olarak erkek dış genital organlarına sahip bulunmadığı gerekçesiyle reddetmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının dava tarihinde onsekiz yaşından büyük, bekar, kadın olarak nüfusta kayıtlı bulunduğu, transseksüel yapıda olup Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniğinde dört yıllık izleme sonucunda cinsiyetinin erkek olarak değiştirilmesinin ruh sağlığı açısından zorunlu bulunduğu dosyadaki tıbbi belge ve raporlardan anlaşılmaktadır.
Mahkeme Türk Medeni Kanununun madde 40/1 uyarınca davacıya kadın olan cinsiyetinin erkek olarak değiştirmesi için 23.11.2004 tarihinde izin vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Davacının, izin kararından sonra geçirdiği tıbbi operasyon sonucu düzenlenen raporda: "Labium minuslarının" çıkartıldığı, vajinanın kapalı olduğu, ürolojik olarak erkek dış genital organlarına sahip olmadığı, bununla birlikte kadın cinsel organlarına da sahip olmadığı, üreme fonksiyonlarının bulunmadığı, genital bölgesinin kadın görünümüne sahip olmadığı, biyolojik cinsiyetinin psikolojik cinsel kimliğine uygun olarak değiştirilmesinin ruh sağlığı açısından gerekli olduğu açıklanmıştır.
Dosyadaki raporlar Türk Medeni Kanununun madde 40'a uygun nüfus sicilinde cinsiyet değişikliği yapılması için yeterli değildir. Ancak davacının sunduğu Şişli Eftal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Plastik Cerrahi Uzman Doktoru imzalı yazıda: "Davacının kadın cinsiyetinden erkek cinsiyetine geçebilmesi için gerekli ameliyatlardan 1.sini olduğu, kadınlık iç ve dış organlarının alınarak fiziksel kadın kimliğinin sonlandırıldığı, kadından erkeğe cinsiyet dönüşümünün ikinci aşama ameliyatının hastaya erkek cinsel organının takılması olduğu, bunun da tıbbi açıdan mümkün bulunduğu" ifade edilmiştir. Davacıya, cinsiyet değişikliğinin ikinci aşamasının da yapılıp Türk Medeni Kanununun 40/2. madde uyarınca tıbbi yöntemlere uygun "Resmi Sağlık Kurulu Raporu" sunması için imkan tanınıp, bunun sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu gerekçeyle davanın reddi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma kapsamına göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 13.02.2006 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Türk Medeni Kanununun 40/2. maddesi uyarınca, verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbi yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatının gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporu ile doğrulanması halinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilecektir. Cinsiyet değiştirmede ikinci aşamanın ön ve tek koşulu, yasanın aradığı koşulları içeren resmi sağlık kurulu raporudur. Verilen izin uyarınca gerekli cinsiyet düzeltme ameliyatı gerçekleştirilecek ve mahkemeye cinsiyet değişikliğini doğrulayan bu raporla başvurulacaktır. Cinsiyet değişikliğini isteyenin, yasanın aradığı koşulları uygun resmi sağlık kurulu raporunu mahkemeye sunması zorunludur. Davacının mahkemeye sunduğu rapor, cinsiyet değişikliğini doğrulayıcı nitelikte bir rapor değildir. Mahkemece değişikliğin mümkün olup olmadığını araştırma ve buna göre gerçekleştirilecek ameliyat sonuçlarını bekleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Davacının gerçekleştirilecek ameliyat ile yasanın aradığı koşullara uygun resmi sağlık kurulu raporunu elde ettiğinde bu davayı açmasının da mümkün olduğu, bu nedenle mahkeme kararının onanması gerektiği düşüncesiyle, çoğunluk kararına katılmıyorum.
Üye A.Vehbi Aksoy