 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMA
MUTAT MESKENE İADE
İçtihat Özeti: Küçüğün mutat meskene iadesi halinde şiddete veya tacize maruz kalacağı konusunda ciddi tehlike ya da kıtlık, salgın hastalık gibi vahim hallerde iadeden kaçınmak gerekir.
Küçük hakkında mutat meskeninin makamları tarafından alınan tedbirler bu makamlara önceden haber verilmeden kaldırılamaz-
(4461 s. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Sözleşme m. 13/b)
(5727 s. Küçüklerin Korunması Konusunda Makamların Yetkisine ve Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme m. 5/2)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Davacı Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı, Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Sözleşmenin 6. ve 7. maddelerine dayanarak küçük Meryem'in mutat meskenine iadesini istemiştir.
Meryem ile Cüneyt'in evlenmesinden 12.12.2002'de Meryem isimli çocukları olmuştur. Eşler arasındaki çekişme sebebiyle Almanya'nın Singen Sulh Mahkemesi, anne yanında bulunan küçükle baba arasında her ayın bir, iki ve üçüncü hafta sonları Cumartesi ve Pazar günlerinde olmak üzere kişisel ilişki kurmuştur. Davalı (anne) 2003 temmuz ayında kızını mutat meskeninden ayırarak Türkiye'ye getirmiştir. Mahkemece; küçük ana bakım şefkatine muhtaç olduğu iade edilmesi halinde fiziki ve psikolojik gelişiminin tehlikeye gireceği dikkate alınarak, sözleşmenin 13/b maddesi de gerekçe gösterilerek istek reddedilmiştir.
a- Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Sözleşmesinin 13/b maddesi son derece dar yorumlanmalıdır. Çocuğun geri verilmesi durumunda, şiddet veya tacize maruz kalacağı konusunda ciddi bir tehlikenin doğması ya da kıtlık, salgın hastalık yahut savaş hali gibi vahim hallerin bulunması halinde iadeden kaçınılması gerekir. Çocuğun çok küçük olması başlı başına isteğin reddine sebep teşkil etmez.
b- 5.10.1961 tarihinde Lahey'de imzaya açılan "Küçüklerin Korunması Konusunda Makamların Yetkisine Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşmeye" Ülkemiz 4.1.1977 tarihinde katılmıştır. Bu sözleşmesinin 5/2. maddesinde "küçüğün eski mutat meskeninin bulunduğu devletin makamları tarafından alınmış bulunan tedbirlerin bu makamlara önceden haber vermeden kaldırılamayacağı öngörülmüştür. İade isteğinin reddi halinde Singen Sulh Hukuk Mahkemesince alınmış olan kişisel ilişkiye yönelik tedbirin infaz kabiliyeti de kalmayacaktır. Anne dürüstlük kuralına uymamıştır. Davanın kabulü gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Sonuç: Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple (BOZULMASINA), iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 14.10.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.