 |
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E. 1997/8463
K. 1997/9727
T. 29.9.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- BOŞANMA KARARININ TENFİZ KOŞULU
- TÜRK KANUNLARININ TANIMADIĞIBOŞANMA
KARAR ÖZETİ : Yabancı mahkemelerden verilen boşanma kararı Türk Hukukuna uygun olmadığı sürece ten/ize karar verilemez.
(743 s. MK. m. 134/3,150)
(2675 s. MÖUHK. M. 3/1, 38/e)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda; mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
"Boşanma ve ayrılık sebepleri ve hükümleri eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir." (2675 sayılı Kanun 13/1). - Demek ki kural, yabancı mahkemenin de Türklerle ilgili boşanma davalarında Türk hukukunu uygulamaları yönündedir; Bir halde tenfize karar verilebilir. Ancak; 2675 sayılı Kanunun 38/e maddesinde "Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancı ilamda Türk Kanunlar ihtilafı kuralları gereğince yetkili kılınan hukukun uygulanmamış ve Türk vatandaşı olan davalının itiraz etmemiş olması" halinde ve 1884 sayılı Kanunla onanan 8.9.1967 günlü evlilik bağına ilişkin kararların tanınması hakkındaki sözleşmenin (14.9.1975 tarihli resmi gazete) 3/2.maddesinde Türk Kanunları ihtilafı kurallarca yetkili kılınan kanun uygulanmamakla birlikte, eğer bu kural uygulansa idi aynı sonuca varılacak idi ise tanıma isteminin red edilmeyeceği kurala bağlanmıştır.
İsviçre Mahkemesince tarafların boşanmaları yönündeki karar İsviçre Kanunları uygulanarak delil toplanmadan tarafların anlaşmalarına dair belge dayanak yapılarak oluşturulmuştur. Davalı taraf cevapla tenfize karşı çıkmış 2675 sayılı Kanunun 38/e maddesi şartları oluşmamıştır. İsviçre mahkemesi huzurunda taraflar bizzat dinlenip boşanma, çocukların durumu ve mali konularda anlaştıkları (MK.134/3) yönünde bir açıklama yoktur. Hiç bir delile dayanmayan, sırf tarafların mahkeme dışında düzenledikleri belge ile oluşturulan karar Medeni Kanunun 134/3 ve 150. maddesine aykırı olup, Türk Kanunları uygulansa idi boşanmaya karar vermek mümkün olmadığından adı geçen sözleşme şartı da oluşmamıştır. Şu hale göre yasal koşulların bulunmadığı dikkate alınmadan yabancı mahkemenin boşanmaya ilişkin kararının yerine getirilmesine (tenfize) karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ Hükmün açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz peşin harcın yatırana geri verilmesine, 29.9.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.