 |
T.C.
YARGITAY
ikinci Hukuk Dairesi
E. 1996/1497
K. 1996/3461
T. 1.4.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
GÖREV VE YETKİ İTİRAZI
İLK İTİRAZ
KARAR ÖZETİ Davada görev ve yetki itirazı birleştiği takdirde; önce, görev meselesinin çözülmesi gerekir. Çünkü; yetkisizliğe ilişkin İİK itirazı halledecek mahkeme, esas davayı görmeye yetkili mahkemedir. Görevsizlik kararından sonra dosyanın geldiği görevli mahkemede bakılan dava ise yeni bir dava olmayıp, görevsiz mahkemede açılmış olan davanın devamı sayılır.
Mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar İİK itirazlardan olup, mahkemece öncelikle ve esasa girmeden incelenerek, hadise hakkındaki karar, hakim tarafından her iki tarafa bildirilir.
(1086 s. HUMK. m. 27, 187/2, 190, 191, 225)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Davalı İİK itirazlarını davanın esasına girmeden önce hep birlikte bildirmek zorundadır (HUMK. 188, 189, 192, 159).
Bu davada görev ve yetki itirazı birleştiği takdirde, önce görev meselesinin çözülmesi gerekir. Çünkü, yetkisizliğe ilişkin İİK itirazı halledecek mahkeme, esas davayı görmeye selahiyattar olan mahkemedir (HUMK. 191). Görevsizlik kararından sonra dosyanın geldiği görevli mahkemede bakılan dava ise, yeni bir dava olmayıp, görevsiz mahkemede açılmış olan davanın devamı sayılır (HUMK. 27).
Somut olayda; davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde açıldığı, davacının süresinde verdiği dilekçe ile görev ve yetki İİK itirazında bulunduğu, mahkemece önce görev meselesi incelenip görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Bu halde, süresinde yapılmış olan yetki İİK idrazının davayı gören Rize Asliye Hukuk Mahkemesi'nde halli gerekmektedir.
Mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar, İİK itirazlardan olup (HUMK. 187/2), bu husus mahkemece öncelikle ve esasa girilmeden, hadise şeklinde incelenerek sonuçlandırılır (HUMK. 190-196). Hakim, hadise hakkındaki kararını derhal verir ve iki tarafa bildirir (HUMK. 225). Görüldüğü gibi, yetki itirazı hakkında verilen ara kararının ilgilisine tebliğinde yasal zorunluluk bulunmaktadır. Belirtilen yasal kurala uyulmadan davalının yokluğunda hüküm kurulması, savunmayı ve davanın sonucunu etkileyen önemli bir usul hatasıdır.
SONUÇ: Hükmün açıklanan sebeple (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, bozma sebebine göre diğer yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 1.4.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
