Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E. 1995/5087
K.. 1995/5644
T. 15.5.1995

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
VASİYETNAMEYE DAYALI TAPU İPTALİ VE TESCİL
VASİYETİN AÇILMASI
  
KARAR ÖZETİ: Vasiyetnameyi düzenleyen sulh hakimi, noter yada memur; vasiyetnamenin       aslını    veya onaylı bir örneğini, ölüm zamanına ve hatta ölümün öğrenilmesine kadar saklamakla yükümlü olup, ölüm zamanında çıkan vasiyetname, iptalini gerektirenbir eksiklik taşıyor olsa dahi hemen sulh mahkemesine verilir, sulh hakimi, tereke için gereken önlemleri derhal alır ve MK.nun 536. maddesi uyarınca
vasiyetnameyi açar. Bundan sonra, mirasta hak sahibi olanların her birine vasiyetnamenin kendilerini ilgilendiren bölümlerini tebliğ eder. Vasiyetnamenin yeterli kabulü için sulh hakiminin onayı gerekmekle 'birlikte, hükümlerinin yerine getirilebilmesi için; öncellikle sulh hekimi tarafından koşutlarına uygun biçimde açılmış ve itiraza uğramamış olması gerekir. Ayrıca, vasiyetname ile oluşan hakka karşı açılacak davaların zamanaşımının başlaması, vasiyetin kurallarına uygun biçimde açılmasına bağlıdır. Zira, vasiyetin iptali davası, davacının ölüme bağlı işlemin geçersizliğini öğrendiği günden bir yıl ve herhalde vasiyetnamenin açıldığı tarihten beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Buna göre; vasiyetnamenin usulüne uygun olarak açılıp açılmadığı anlaşılamadığı taktirde, bu konuda taraflardan bilgi istenmeli ve sonucuna göre işlem yapılmalıdır.
(743 5. MK. m. 484, 501, 535, 536, 537, 539/2, 541,
633,642)
 
Taraflar arasındaki 'davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
 
Taraflar arasındaki vasiyetnameye dayanan şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil davasının yargılaması sonunda, verilen kararın davalı tarafından temyizi üzerine dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
 
'Vasiyetnameyi düzenleyen sulh hakimi, noter veya memur; aslını yada onaylı örneğini saklamakla yükümlüdür. (MK. 484). Saklama yükümlülüğü ölüm zamanına kadar hatta ölümün öğrenilmesine kadar devam eder. Ölüm zamanında çıkan vasiyetname iptalini gerektirir bir eksiklik içinde olsa bile, hemen sulh mahkemesine verilir. Bu yükümlülük vasiyetnameyi anında bulunduran herkes için geçerlidir. Vasiyetnameyi alan hakim, tereke için derhal gerekli Önlemleri alır (MK. 535). Vasiyetnameyi açar (MK. 536). Bundan sonra mirasta hak sahibi olanların her birine vasiyetnamenin kendilerini ilgilendiren bölümlerini tebliğ eder (MK. m. 537). Vasiyetle mirasçı seçilmiş olup ta, hakları yasal mirasçılar veya tarihi eski olan bir kazandırma ile hak sahibi  olanlar tarafından açıkça itiraza uğramayan kimseler, tebliğden bir ay geçtikten sonra sulh hakimliğinden mirasçılıklarını gösteren bir resmi belgenin verilmesini isteyebilirler (MK. 538).
 
Bunlar da, kanuni mirasçılar gibi miras bırakanın halefi olunan ve terekeye dahil hakları başkaca bir işleme tabi olmadan kendiliğinden iktisap ederler (MK. 539/2). Ancak, vasiyetname ile kendilerine muayyen mal vasiyet edilenler aynı durumda değillerdir. Bunlar vasiyet yolu ile terekeden şahsi bir hak edinirler (vasiyeti tenfiz memuru). Vasiyeti ifa ile mükellef olan varsa ondan, (yoksa kanuni ve mahsup mirasçılardan muayyen şeyin teslimini isteme hakkına sahiptirler (MK. 541). Kendilerine muayyen mal vasiyet edilenler Medeni Kanunun 633. maddesinden yararlanamayacakları gibi, kanuni ve mahsup mirasçıların tapu sicil memuru önünde mülkiyeti nakleden bir irade açıklamaları olmadan tapuda işlem yapılamaz. Bunun dışında, Medeni Kanunun 541 ve 642. maddesi uyarınca mülkiyetin kendisine aidiyeti hakkında alacağı ilam üzerine hakim tarafından tescilin icrası için yazılan bir tezkere ile vasiyetnameyi ibraz ederek taşınmaz malın lehtar adına tescili sağlanabilir (7.6.1994 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu Sicil Tüzüğü m. 21).
 
Butlan def'i her zaman dermeyan edilebilirse de (MK. 501/2) Vasiyetnamenin iptal davası, davacısının ölüme bağlı İşlemin geçersizliğini öğrendiği günden bir yıl ve her halde vasiyetnamenin açıldığı tarihten beş sene geçmekle zaman aşımına uğrar (MK. m. 501). Şu halde vasiyetname ile oluşan hakka karşı açılacak davaların zaman aşımının başlaması vasiyetin açıklanan kurallara uygun olarak açılmasına bağlıdır. Açma işlemi bu yönden de önem taşır.
 
Her ne kadar vasiyetnamenin yeterli kabulü için sulh hakimliğinin onayı gerekmez isede, hükümlerinin yerine getirilebilmesi için öncelikle sulh hakimi tarafından yukarıda açıklanan şekilde açılıp itiraza uğramamış olması gerekir (Y.HGK.nun 7.7.1993 günlü, 392-508 sayılı kararı).
 
Somut olayda, vasiyetnamenin usulüne uygun olarak açılıp açılmadığı anlaşılmamaktadır. Bu konuda taraflardan bilgi istenmesi sonucuna göre işlem yapılması gerekir.
 
Bu hususların gözetilmemesi eksik incelemeyle hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.
 
SONUÇ Temyize konu hükmün açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), bozma nedenine göre sair yönlerin şimdilik inceleme dışı bırakılmasına, temyiz peşin harcın yatırana geri verilmesine, 15.5.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini