 |
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E: 1992/2071
K: 1992/2382
T: 02.03.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Hazine ile M. Basel Almaraşi ve ark. arasındaki veraset iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda verilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Miras ölüm ile açılır (M.K.517). Mirasçı olabilmek için murisin vefatında mirasçılığa ehil olarak sağ olmak lazımdır (M.K.522). Şu halde mirasçılığa ehliyet ile mirasın açıldığı güne göre belirlemek zorunludur. Tapu Kanunun 35. maddesi uyarınca miras yolu ile yabancının Türkiye'de gayrimenkul edinebilmesi o kişinin vatandaşı olduğu Devlet ile Türkiye Devleti arasında mütekabiliyetin karşılıklı işlemin bulunması gerekir. Davalı Mustafa Basel Almaraşi 5.6.1990 günlü Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Vatandaşlığına alınmıştır. Mirasın açıldığı 20.1.1978 gününde Türk vatandaşı olmadığına göre ancak yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde mirasçı olabilir. Sonradan Türk Vatandaşlığını kazanmış olması durumu değiştirmez.
Kanun karşılıklılık esasının ne şekilde belirleneceğini açıklamamıştır. Türk Yabancılar Hukukunun genel ilkelerinden olan karşılıklık (mütekabiliyet) esası en az iki Devlet arasında uygulanan ve her birinin ülkelerinde diğerinin vatandaşlarına aynı mahiyetteki hakları tanımalarını ifade eder. Bu ilke anlaşma ile tanıma yanında iç mevzuat bakımından bir engel koymama biçiminde yazılı hukukta yer alabilir. Asıl önemli nokta 25.5.1927 günlü 1062 sayılı kanunda ifade edildiği üzere idari karar veya istisnai kanunlarla Türk Uyruklar bakımından mülkiyet haklarının kısmen veya tamamen sınırlanıp sınırlanmadığının daha açık bir ifade ile fiili durumun belirlenmesidir. Yabancı ülke mevzuatında bir engel olmamakla beraber Türk Vatandaşlarının o ülkede taşınmaz mal edinmeleri şu veya bu biçimde engelleniyorsa Tapu Kanununun 35. maddesine açıklanan edinme engelinin bulunmadığından söz edilemez.
Şu halde iptali istenen ilamla gayrimenkulleri temellük bakımından da mirasçı olduğu tesbit edilen Mustafa Masel Almaraşinin 20.1.1978 tarihinde hangi ülke vatandaşı olduğu içişleri Bakanlığından; o ülkede yukarıda açıklandığı biçimde Türkiye vatandaşlarının gayrimenkul edinip edinemeyecekleri, Dışişleri Bakanlığından araştırılmadan eksik inceleme ile davanın reddi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: : Davacının temyiz itirazının bu sebeple kabulü ile hükmün BOZULMASINA 2.3.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
