 |
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E:1990/4934
K:1990/11153
T:19.11.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
* VERASET İLAMININ İPTALİ
ÖZET : 21 Şubat 1298 tarihli Yasa gereği vatandaşlıktan çıkarılan kişinin miras yoluyla mülk edinmesi mümkün değildir.
(EHİK. m. 2 (21 Şubat 1298/25 Rebiülahır 1300 Ta.))
Konstantin ile Hazine arasındaki iadei-muhakeme (veraset ilamının iptali) davasının yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm Hazine tarafından temyiz edilmekle; evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
İstefoni kızı, 1305 doğumlu olup 1958 yılında olan Anastasya'dan alınan İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne ait 11.12.1967 gün, 564/ 739 sayılı verasetin iptali ve Hazinenin yasal mirasçılığının tesbitine ilişkin 20.9.1984 gün, 1983/872 esas, 1984/888 karar sayılı hükmün tebligat hilesi sonucu alındığı savı ile iadeyi muhakeme yolu ile iptal isteği kabul edilerek Hazinenin mirasçılığına ilişkin 888 karar sayılı ilamının iptaline, 739 karar sayılı mirascılık belgesinin gerçek mirascılara yansıttığının tesbitine, 19.3.1990 günlü ek hükümle karar verilmiştir.
Anastasya'nın mirasçısı olduğunu savunan Konstantin, 17.7.1964 yılında Türk Hükümeti'nce alınan kararla vatandaşlıktan çıkarılmış ve sınır dışı edilmiştir.
21 Şubat 1298 (25 Rebiülahır 1300) tarihli Ecanibin Hakkı istimlaki Kanununun 2. maddesiyle öngörülen "Devleti Aliyeden mezuniyeti Resmiye istihsal edilmeksizin tabiiyeti ıskat olunan eşhan memaliki Osmaniye'de istimlak ve tevazin haklarından mahrum olur". İlke halen yürürlüktedir. HGK 24.2.1965 ve 2.11.1979 günlü kararlarıyla yasanın yürürlükte olduğunu doğrulamıştır. Sonradan yürürlüğe giren 1.1.1929 gün 1312 ve 23.5.1964 gün 403 sayılı Vatandaşlık Yasalarında bu kuralın yürürlükten kaldırıldığına ilişkin açık veya dolaylı bir yollama bulunmamaktadır. 27.10.1988 gün 3488 sayılı Uygulama İmkanı Kalmayan Yasaların Yürürlükten Kaldırılmasına İlişkin Yasanın kapsamına da alınmamıştır.
1312 ve 403 sayılı Yasaların, "bu yasalarla getirtilen hükümlere aykırı olan hükümler yürürlükten kaldırılmıştır" şeklindeki tanımlamalar 1298 tarihli Yasanın yürürlükten kaldırılmış sayılması için yeterli değildir. Zira, her iki yasada da vatandaşlıktan çıkarılma olgusuna yer verilmiştir. Hal böyle olunca, 1298 tarihli Yasanın bu yasalara aykırı hüküm taşıdığı söylenemez (Bak. Dr. Suat Bertan, Ayni Haklar, 1976, Cilt: 1 , Sh. 180-194; Ord. Prof. Dr. Muammer Raşit Seviğ ve Prof. Vedat Raşit Seviğ Devletler Hususi Hukuku, 1962, Sh. 128).
Şu halde, halen yürürlükte bulunan 1298 tarihli Yasa gereği vatandaşlıktan çıkarılan davacının miras yolu ile mülk edinmesi mümkün bulunmadığından mirasçılığının tesbitine de hukuki bir yararının bulunduğundan söz edilemez. Eda ve tesbit davalarının dinlenebilirlik koşulunu oluşturan hukuki yarar unsuru gerçekleşmediğine göre mirasa hak kazanmayı sağlamayan mirasçılığın tesbiti de istenemez.
Belirtilen yasal kurallara aykırı düşen temyize konu hükmün bu nedenle (BOZULMASINA), 19.11.1990 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
MUHALEFET ŞERHİ
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere ve delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre hükmün onanması düşüncesindeyim. Bu itibarla çoğunluğun bozma görüşüne katılmıyorum.
Üye Namık K. YALÇINKAYA