 |
T.C.
YARGITAY
2. Ceza Dairesi
E:1999/6570
K:1999/7514
T:31.5.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
GIDA MADDELERİ TÜZÜĞÜNE AYKIRILIK
YARIM YAĞLI PEYNİRİ TAM YAĞLI GİBİ SATIŞA SUNMAK
KARAR ÖZETİ:Satışa Sunduğu yarım yağlı peyniri tam yağlı olarak gösteren sanığın eylemi 560 sayılı KHKye 4128 sayılı Yasayla eklenen 18/A-J maddesine uyup yönetsel para cezasını gerektirdiğinden yasanın 18/B. maddesine göre "görevsizlik kararı" verilmesi gerekir.
(Gıda Mad. Tüz. -7/17779 s. 8.8.1979 Ta)
[KHK. 560 s. (28.6.1995 Ta.) m. 18/6, 18/A-J]
Gıda Maddeleri Tüzüğüne aykırı hareketten sanık Mehmet Tevfik'in yapılan yargılaması sonunda: Mahkumiyetine dair (Kilis Sulh Ceza Mahkemesi)nden verilen 29.7.1998 tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi C. Savcısı tarafından süresinde dilekçeyle istenmek ve dava evrakı C. Başsavcılığının 6.5.1999 tarihli tebliğnamesiyle daireye gönderilmekle okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği düşünüldü:
Bütün gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadarki tüm aşamalarda uygulanacak veya uyulacak esaslar 1593 sayılı Kanunun 181-199. maddelerinde, 1593 sayılı Kanunun 199. maddesi gereğince çıkarılan Gıda Maddeleri tüzüğü, Sağlık Bakanlığınca çıkarılan genel sağlığı ilgilendiren Yönetmelikler ve Türk Standartlar, Enstitüsü tarafından çıkarılıp yayınlanan gıdalara ilişkin Standartlar ile düzenlenmekte iken; 8.6.1995 tarihli ve 4113 sayılı Yetki Kanununa istinaden çıkarılan ve 28.6.1995 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 560 sayılı KHK. ile gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesi yeniden düzenlenmiştir.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 21. maddesiyle 1593 sayılı Kanunun 8. Babının getirilen düzenlemelere aykırılık gösteren hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiş ise de, düzenlemelerin bu babda yer alan 181-199. maddelere aykırılığının bulunmaması, yeni düzenleme ile çıkarılması gereken Yönetmelik ve tebliğlerin tamamının henüz çıkarılmamış olması karşısında gıda maddelerine ilişkin önceki tüm düzenlemelerin de tamamlayıcı olarak yürürlükte bulunduğunun kabulü ve her iki düzenlemede de yer alması halinde 16.11.1997 tarihinden önce lehe olma durumuna göre değerlendirme yapılması, daha sonraki tarihlerde ise yeni düzenlemelerde hüküm varsa bu düzenlemelerin nazara alınması gerekecektir.
560 sayılı KHK ye 4128 sayılı Kanunla eklenen 18. maddesinin A fıkrasında ceza hükümleri gösterilmiştir. Bu maddede bazı aykırılıklar için idari para cezası, bazı aykırılıklar içinde ağır para cezası öngörülmektedir.
Türk Gıda Kodeksinin yürürlüğe girdiği 16.11.1997 tarihinden sonra işlenen suçlarda kararnamenin 18. maddesinin A fıkrasında öngörülen cezai müeyyidelerin uygulanması gerekeceği açıktır. Ancak, 16.11.1997 tarihinden önce işlenen suçlarda aykırılığın saptanmasından sonra, önce eylemin hangi madde gereğince cezalandırılması gerekeceği, kararnamenin 18. maddesinin A fıkrasının hangi bendine uyduğu saptanıp, TCK.nun 2. ve 11. maddeleri de nazara alınarak sanık lehine uygulama yapılması gerekecektir.
1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 187. maddesi, (gıda maddelerini yanlış ünvan ve vasıflarla... satmak üzere nezdinde bulundurmak ve satmak memnudur.) hükmünü içermekte, Kanunun 297. Maddesi de bu aykırılığa TCK.nun 363. maddesinin uygulanacağını öngörmektedir. Söz konusu kanunun 187. maddesi, 560 sayılı KHK.nin 14. maddesinde genişletilerek ve maddeyi kapsayacak şekilde düzenlenmiş. 4128 sayılı Kanunla eklenen 18/ A-j maddesi de yaptırma bağlamış olup idari para cezası tayin etmiştir.
Sanığın eylemi, satışa sunduğu peynir yarım yağlı olduğu halde (tam yağlı) olarak gösterilmesidir. Nitekim, iddianamede de eylem yarım yağlı beyaz peyniri, tam yağlı olarak iş yerinde satışa sunmak olarak belirtilmiştir.
Dava konusu beyaz peynirde üretim bozukluğu olmayıp beyaz peynirin yanlış vasıfla satışa sunulmasıdır.
Bu durumda 560 sayılı KHK'nin 14. maddesi kapsamında olan yarım yağlı peynirin, yağlı olarak gösterilmesi suretiyle aldatıcı vasıfta satışa sunulması şeklinde tezahür eden sanığın eyleminin 560 sayılı KHK.'ye 4128 sayılı Kanunla eklenen 18. maddesinin A fıkrasının (J) bendine uyduğu ve idari para cezası gerektirmesi nazara alınarak buna göre kanunun 18/B maddesine göre görevsizlik kararı verilmesi lüzumu,
Bozmayı gerektirmiş yerel C. Savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, sair yönleri incelenmeksizin hükmün bu sebeplerden dolayı istem gibi (BOZULMASINA), 31.5.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.