 |
T.C.
YARGITAY
2. Ceza Dairesi
E. 1998/976
K. 1998/4131
T. 31.3.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- EMİRLERE UYMAMAK
- ŞİŞE İLE KAPAK MARKALARI FARKLI GAZOZ ÜRETMEK
- GÖREVSİZLİK KARARI
KARAR ÖZETİ: Şişe markası ile şişe kapağı markası farklı gazoz üreterek satışa sunan sanığın eylemi, 560 sayılı KHK ye 4128 sayılı Yasayla eklenen 18/A-j maddesine uyup, idari nitelikte para cezası gerektirdiğinden görevsizlik kararı verilmesi gerekir.
(765 s. TCK. m. 526)
(KHK- 560 s. (28.6.1995 Ta.) m. 18/A-j)
Yetkili mercilerce verilen emirlere aykırı hareketten sanık İbrahim'in yapılan yargılaması sonunda; mahkumiyetine dair (İncirliova Sulh Ceza Mahkemesi)'nden verilen 21.5.1997 tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi C. savcısı tarafından suresinde dilekçeyle istenmek ve dava evrakı C. Başsavcılığının 20.1.1998 tarihli tebliğnamesiyle Daireye gönderilmekle okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği düşünüldü:
Bütün gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadarki tüm aşamalarda uygulanacak veya uyulacak esaslar 1593 sayılı Kanunun 181 -199. maddelerinde, 1593 sayılı Kanunun 199. maddesi gereğince çıkarılan Gıda Maddeleri Tüzüğü, Sağlık Bakanlığınca çıkarılan genel sağlığı ilgilendiren Yönetmelikler ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından çıkarılıp yayınlanan gıdalara ilişkin Standartlar ile düzenlenmekte iken; 8.6.1995 tarihli ve 4113 sayılı Yetki Kanununa istinaden çıkarılan ve 28.6.1995 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 560 sayılı KHK. ile gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesi yeniden düzenlenmiştir.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 21. maddesiyle 1593 sayılı Kanunun 8. Babının getirilen düzenlemelere aykırılık gösteren hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiş ise de, düzenlemelerin bu babda yer alan 181 -199 uncu maddelere aykırılığının bulunmaması, yeni düzenleme ile çıkarılması gereken Yönetmelik ve tebliğlerin tamamının henüz çıkarılmamış olması karşısında gıda maddelerine ilişkin önceki tüm düzenlemelerin de tamamlayıcı olarak yürürlükte bulunduğunun kabulü ve her iki düzenlemede de yer alması halinde 16.11.1997 tarihinden önce lehe olma durumuna göre değerlendirme yapılması, daha sonraki tarihlerde ise yeni düzenlemelerde hüküm varsa bu düzenlemelerin nazara alınması gerekecektir.
560 sayılı KHK.' ye 4128 sayılı Kanunla eklenen 18. maddesinin (A) fıkrasında ceza hükümleri gösterilmiştir. Bu maddede bazı aykırılıklar için idari para cezası, bazı aykırılıklar içinde ağır para cezası öngörülmektedir.
Türk Gıda Kodeksinin yürürlüğe girdiği 16.11.1997 tarihinden sonra işlenen suçlarda Kararnamenin 18. maddesinin (A) fıkrasında öngörülen cezai müeyyidelerin uygulanması gerekeceği açıktır. Ancak, 16.11.1997 tarihinden önce işlenen suçlarda aykırılığın saptanmasından sonra, önce eylemin hangi madde gereğince cezalandırılması gerekeceği, kararnamenin 18. maddesinin (A) fıkrasının hangi bendine uyduğu saptanıp, TCK. nun 2 ve 11. maddeleri de nazara alınarak sanık lehine uygulama yapılması gerekecektir.
560 sayılı KHK. nin 7. maddesine göre çıkarılan Türk Gıda Kodeksinin ambalajlama, etiketleme ve işaretlemeyi yeniden düzenlediği, kararnamenin "reklam" başlıklı 14. maddesinde (etiketlerde yanıltıcı ifade ve beyan kullanılması veya yanıltıcı ambalajlar ile gıda maddelerinin mübadele konusu yapılması veya gıda maddeleri için genel olarak veya münferiden yanıltıcı tasvirlere veya benzeri beyanlar ile reklam yapılması...) yasaklanmış, bu maddeye aykırılık halinde de 4128 sayılı Kanunla eklenen 18/A-J madde ve bendinde idari para cezası öngörülmüştür.
Bu durumda, sanığın şişe markası ile şişe kapağı markası farklı gazoz imal ederek satışa sunmak biçimindeki eyleminin 560 sayılı KHK'ye 4128 sayılı Kanunla eklenen 18. maddenin (A) fıkrasının "j" bendine uyduğu ve idari nitelikte para cezasını gerektirdiği nazara alınarak görevsizlik kararı verilmesi lüzumu,
Bozmayı gerektirmiş o yer C. Savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, sair yönleri incelenmeksizin hükmün bu sebeplerden dolayı (BOZULMASINA), 31.3.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.