 |
T.C.
YARGITAY
21. Hukuk Dairesi
E: 2004/318
K: 2004/3148
T: 1.4.2004
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacılar, Kurum işleminin iptaliyle, kesilen ölüm aylıklarının yeniden ödenmesi gerektiğinin tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
KARAR : Mahkemece davanın kabulü ile davacı kız çocuklarına 1479 sayılı yasanın 45. maddesi gereğince ölüm aylığı bağlanmasına ve borçlu olmadıklarının tesbitine karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile varılmıştır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 sayılı Yasanın ( aylığın bağlandığı tarihte yürürlükte bulunan ) 45/c bendinde, geçimini sağlayacak başkaca bir geliri olmadığı saptanan kız çocuklarına ölüm sigortasında aylık bağlanacağı öngörülmüştür.
Sözü edilen gelir kavramından amaç geçimi sağlayacak miktarda, sürekli ve düzenli bir gelirdir. Dava konusu olayda davacı kız çocuklarının E.Ticaret ve Sanayi Odası"na 1983 yılından itibaren kayıtlı oldukları ,vergi kayıtlarının bulunduğu, zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildikleri ve dolayısıyla gelir elde ettikleri anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacılar 1.10.1983 tarihinden itibaren ölüm aylığı aldıklarına ve sözü edilen tarihte gelirlerinin bulunduğunun anlaşılmış olmasına göre, olayda aylığın hangi hallerde kesileceğine ilişkin olan 1479 sayılı yasanın 46. maddesinden önce davacıların aylığa hak kazanmaları için gerekli koşulları düzenleyen aynı yasanın 45.maddesi koşullarının aylığın başlangıç tarihi olan 1.10.1983 tarihinde oluşup oluşmadığının belirlenmesi gerekir.Yukarıda sözü edilen gelirin davacıların geçimini sağlamaya yetecek anlamda bir gelir olup olmadığının vergi beyannameleri, kolektif şti"nin muhasebe ile ilgili defter ve belgeleri, ticaret sicili kayıtları incelenerek her iki davacı için ayrı ayrı belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir..
Öte yandan, davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 sayılı yasanın 45/c maddesi 2.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı yasanın 23.maddesi ile değiştirilmiş "bu kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre çalışmayan,bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarına aylık bağlanır" hükmü getirilmiştir..Aynı yasa ile değişik 46.maddeye göre de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışma halinde bağlanan aylıklar kesilir. Bu nedenle 1.10.1983-2.8.2003 dönemi yönünden yukarıda açıklanan gelir yönünden araştırma ve inceleme ile sonuca gidilmesi gerekirken, 2.8.2003 tarihinden sonraki dönem yönünden ise davacıların zorunlu Bağ-Kur"a tabi olarak sosyal güvenlik kapsamında bulunup bulunmadıkları araştırılmalı ve elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
SONUÇ : Mahkemece eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.