Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
21. Hukuk Dairesi
E: 2003/1735
K: 2003/2913
T: 3.4.2003

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


6183/m.70
1580/m.19
277/m.1
Davacı haciz işleminin iptaliyle, davalı Kuruma borcu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Demet Kurtuluş tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
KARAR : Dava, davacı belediye'nin iş ilişkisi olan H... İnşaat Ltd. Şti.'nin davalıya olan prim borcu nedeniyle, kendilerine ait kamu hizmetine ayrılmış olan İller Bankasındaki payına konulan haczin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, kamu hizmetine tahsis edilmiş olan, davacının İller Bankasındaki payı haczedilemiyeceğinden bahisle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davacı, her ne kadar H... İnş. Ltd. Şti. ile aralarında olan iş ilişkisini 5.10.199'da feshettiğini bildirmiş ise de, yapılan incelemede haciz bildirimlerinin hepsinin 5.10.1999'dan önce davacıya tebliğ edildiği davacının süresi içerisinde haciz bildirisine itiraz etmediği görülmekte artık borcun davacının zimmetinde sayılması gerekir. Kamu hizmetine tahsis edilmiş İller Bankasındaki davacının payının haczedilip haczedilmeyeceği hususuna gelince; Bilindiği gibi 3917 sayılı yasa ile değişik 506 sayılı yasanın 80. maddesi uyarınca prim alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı amme alacaklarının tahsili usulü hakkında kanun hükümleri uygulanır. Kurumun icra takibini anılan yasa hükümleri çevresinde yürüttüğü görülmektedir.
Davanın yasal dayanağı hangi malların haczedilemeyeceği konusunu düzenleyen 6183 sayılı Yasanın 3986 sayılı Yasa ile değişik 70. maddesidir. Maddenin birinci bendi aynen "233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında kanun hükmünde kararname hükümlerine tabi İktisadi Devlet Teşekkülleri, Kamu İktisadi Kuruluşları, bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları, iştirakleri ve mahalli idarelerin malları hariç olmak üzere devlet malları ile hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar'ın haczedilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Belediye de mahalli idarelerden sayıldığına göre, kural olarak belediye mallarının haczedilebileceğinin kabulü gerekir. Ancak maddede, hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen malların haczedilemeyeceği öngörülmektedir. Belediye mallarının haczi ile ilgili 1580 sayılı Belediye Kanunu'nun 19/7. maddesine göre, belediyelerin bahçeleri, umuma ait akar olmayan açık ve kapalı yerleri, belediye vergi ve resimleri ile kamu hizmetine tahsis edilen ve akar olmayan emval ve eşyası haczedilemez. 277 sayılı kanunun birinci maddesinde, 5237 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu ile diğer kanunlarla belediyelere verilen payların Belediyeye vergi ve resimleri hükmünde olduğu kabul edilmiştir. 277 sayılı yasanın değişiklikten önceki birinci maddesindeki hükmüne ve Belediye Kanunu'nun 19/7. maddesine göre Belediye Gelirleri Kanunu ile diğer kanunlarla belediyelere verilen paylar belediye vergi ve resimleri hükmünde bulunduğundan haczedilemiyordu. Ancak 277 sayılı yasanın birinci maddesi 3986 sayılı yasanın 18. maddesiyle değiştirilmiş ve belediye gelirleri kanunu ile diğer kanunlarla Belediyeye verilen payların 6183 sayılı yasa ile yapılan takiplerde haczedilebileceği hükme bağlanmıştır. Prim alacağının takibinde 6183 sayılı yasa hükümleri uygulanacağına göre kurumun yaptığı icra takibinde Belediye Gelirleri Kanunu ile diğer kanunlarla Belediyeye verilen payın haczedilebileceği açıktır. Yasada özel kişiler lehine değil de kamu kuruluşları lehine yapılan bu değişikliğin amacı belediyelerden alacaklı durumunda bulunan ve kamu hizmeti gören kamu kuruluşlarının kısmen de olsa gördükleri hizmetin aksamasını önlemektir. Zira 6183 sayılı yasaya göre alacaklı durumunda olan Kamu Kuruluşlarının gördüğü hizmetin belediyelerin gördüğü Kamu hizmetinden daha aşağıda olduğu düşünülemez. Kanun Kurumun prim alacağını kamu alacağı düzeyine getirmiş ve zor durumda bulunan Sosyal Sigortalar Kurumu'nun yüksek oranlara varan belediyelerdeki prim alacaklarının tahsilinde kolaylık sağlamayı amaçlamıştır.
Olayda, belediyenin bankalardaki mevduatının yukarıda değinilen yasalarla belediyeye verilen paylar olduğu konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Bu payların belediyenin yetkili organınca verilen kararla kamuya tahsis edildiği iddiasına gelince; belediye gelirleri kanunu ve diğer kanunlarla Belediyeye verilen payların belediye vergi ve resimleri gibi sayılacağı 277 sayılı yasanın birinci maddesinin açık hükmü gereğidir. Esasen anılan yasaya göre bu paylar kamuya tahsis edilmiş olmaktadır. Başka bir anlatımla belediye vergi ve resimleri kamu hizmetinde kullanılacağı için mahiyeti itibariyle kamuya tahsislidir. Belediyenin yetkili organının bu payları kamuya tahsis kararı alması fazladan bir işlemdir. Ve giderek belediyenin prim borcunu ödememek için böyle bir tahsis kararı alması baskın olasılık dahilindedir. Belediyenin böyle bir amaçla tahsis kararını almış olması hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğurur.
Konuyu özetlemek gerekirse, Belediye Gelirleri Kanunu ve diğer kanunlarla Belediye ye verilen paylar hakkında kamuya tahsis kararı alınmış olsa bile 3986 sayılı yasaya göre Kurumun prim alacağından ötürü bu payların haczi kabildir.
Mahkemece açıklanan bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı düşüncelerle haczin kaldırılmasına karar verilmiş olması usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 3.4.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler



YARGITAY KARARLARI :
İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini