T.C.

YARGITAY

21. HUKUK DAİRESİ

E. 2002/2873

K. 2002/4377

T. 14.5.2002

 

DAVA : Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen 2.000.000.000 lira manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davacılar ile davalılardan İsdemir A.Ş. İntemak Ltd. Şti., Recep Faruki Giray, S.Erdal Alisbah, Lütfi Çapur ve Necdet Kırıkoğlu vekillerince istenilmesi, davalılardan İntemak Ltd. Şti., Recep Faruki Giray, S.Erdal Alisbah, Lütfi Çapur ve Necdet Kırıkoğlu vekillerince de duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 14.5.2002 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalılardan Lütfi Çapur, Recep Faruki Giray, S.Erdal Alisbah ve Necdet Kırıkoğlu Vekilleri Av. Sevinç Kayabaşı ile İsdemir A.Ş. Genel Müd. Vekili Av. Selçuk Yıldırım geldiler. Davacılar ile davalılardan İntemak Ltd. Şti. ve Nedret Çapan adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi B.Mustafa Şimşek tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü, ve aşağıdaki karar tesbit edildi :

KARAR : 1-B.K.'nun 55.maddesi gereğince istihdam eden sıfatıyla sorumlu olduğu açık olan davalı İsdemir A.Ş. ile davalılardan İntimak İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti'nin gerekçeli kararda davalı olarak adının yazılmamış olması HUMK. 80 maddesi kapsamında yerel mahkemece düzeltilebilecek yazım hatası kabul edilmekle her iki davalının tüm davacıların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının formül gibi reddi gerekir.

2-Olay tarihinde bir günlük işçi olan sigortalının, meslekte kazanma güç kaybına yol açan kazanın meydana gelmesinde, kendisine atfedilecek kusurun son derecede küçük olmasına, kazanın asıl nedeninin, kazalının indirilecek olan barakanın henüz üzerinde iken, vinç operatörünün ve işi organize eden kişilerin bu durumu dikkate almadan barakayı indirmeye başlamaları olduğu açıkça belli olmasına karşın sonuçta, sorumluluk ve kusur durumu saptanırken belirtilen olguların dikkate alınmaması ve bu olgulara aykırı biçimde sorumluluğun paylaştırılması usul ve yasaya aykırıdır. Bu durumda kazaya karışan kişilerin eylemleri, iş pozisyonları, durumları, işgüvenliği kuralları dikkate alınarak, kusur oranlarını yeniden belirlemek gerekirken yetersiz kusur bilirkişi raporunun hükme esas alınmış olması usul ve yasaya aykırıdır.

3-Hükme esas alınan hesap raporunda davacının asgari ücretle çalıştığı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan sigortalının tazminatının hesabında hüküm tarihine en yakın tarihte belli olan asgari ücretin esas alınması zorunludur. Öte yandan asgari ücret kamu düzenine ilişkin olduğundan hakim bu hususu resen gözönünde tutmakla yükümlüdür. Somut olayda hüküm tarihine en yakın tarihte 1.8.2001'den itibaren geçerli olan günlük 5.598.000.-TL. asgari ücretin yürürlükte olduğu ortadadır. Mahkemece 1.7.2001 de geçerli olan asgari ücret dikkate alınarak zararın belirlendiği hesap raporunu hükme esas alınması da isabetsiz olmuştur.

4- Dava, babalarının geçirdiği iş kazası beyinsapı kontüzyonu ile sonucu % 66 oranında işgöremez duruma gelmesi nedeniyle çocukları tarafından manevi tazminat talep edilmiş. Manevi tazminat talepleri mahkemece reddedilmiştir.

Borçlar Kanununun 47. maddesine göre manevi tazminat isteme hakkı doğrudan doğruya cismani zarara maruz kalan kişiye aittir. Yansıma yoluyla ayni eylem nedeniyle manevi üzüntü duyanlar manevi tazminat isteyemezler. Hal böyle olunca doğrudan doğruya cismani zarara maruz kalan yalnızca maddi sağlık bütünlüğü ihlal edilen kişimidir? Cismani zarar kavramına ( B.K. 46 ve 47 )ruhsal bütünlüğün ihlali, sinir bozukluğu veya hastalığı gibi hallerin girdiği bu maddelerde sadece maddi sağlık bütünlüğünün değil ruhsal ve sinirsel bütünlüğünde korunduğu doktrinde ve Yargıtay kararlarında kabul edilmektedir. Öyleyse, bir kişinin cismani zarara uğraması sonucunda, onun ( aynı evde birlikte yaşayan yaşça küçük çocuk, karı, koca gibi )çok yakınlarından birininde aynı eylem nedeniyle hukuken korunan ruhsal ve sinirsel sağlık bütünlüğü ağır şekilde bozulmuşşa onlarında manevi tazminat isteyebilecekleri kabul edilmelidir. Bu durumda olanların zararları ile haksız eylem arasında uygun illiyet bağı mevcut olduğundan, yansıma yoluyla değil, doğrudan zarara maruz kalma sözkonusudur. Kaza sonucu ağır yaralanan ve 2 kez ameliyata rağmen iyileşmeyen çocuklarının durumu sebebiyle ruhsal bütünlüğü bozulan anne ve babanın ( H.G.K. 26.4.1995 gün ve 1995/11-122, 1995/430 )ve haksız eylem sonucu ağır yaralanan ve iktidarsız kalan kocanın karısının manevi tazminat isteyebileceklerine ( H.G.K. 23.9.1987 gün ve 1987/9-183 1987/655 )ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararları aynı esaslara dayanmaktadır.

Somut olayda, 1.11.1995 tarihinde 26 yaşında olan kazalının geçirdiği işkazası sonucu ömür boyu tekerlekli sandalye ye mahkum olduğu konuşamadığı, görme olmakla birlikte gördüğünü anlayamadığı işgöremezlik oranının % 66 olduğu dosyadaki bilgi ve belgeler ve özellikle fotoğraflardan anlaşılmaktadır. Babalarının bu derecede ağır vücut bütünlüğü ihlali olayının davacı çocukların gözleri önünde cereyan etmesi ve ömür boyu devam edecek olması karşısında ruhsal ve sinirsel sağlık bütünlüğünün ağır biçimde ihlal edildiği kabul edilmelidir.

Açıklanan maddi ve hukuki olgular nedeniyle, davacı çocukların B.K.'nun 47. maddesine dayanan manevi tazminat isteği yönünden olayda uygun illiyet ve hukuka aykırılık bağı koşullarının gerçekleştiği ve doğrudan manevi zarara uğradığı ve davanında zamanaşımı süresi içinde açıldığı gözetilmeden yazılı şekilde manevi tazminat isteminin reddedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

5-Olayın oluş şekline, müterafik kusur oranlarına, husule gelen elem ve ızdırabın derecesine, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına özellikle 26.6.1966 gün ve 1966/7-7 sayılı İçtihadı birleştirme kararının içeriğine ve öngördüğü koşulların somut olayda gerçekleşme biçimine, oranına niteliğine, hak ve nesafet kurallarına göre davacı Adil Aydar yararına hüküm altına alınan 2.000.000.000.-TL. manevi tazminatın az olduğuda açıkça belli olmaktadır.

6-Davacılardan Adil Aydar'ın maddi tazminat talebi dava açıldığı tarihten sonra yürürlüğe giren ve davacı tarafından önceden bilinmesi mümkün olmayan katsayı artışları sonucu sigorta tahsisleri peşin sermaye değerinin zararı karşılaması nedeniyle red olunduğu halde maddi tazminatın reddi nedeniyle davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmesi de usul ve yasaya aykırıdır.

Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden davalılara yükletilmesine, 14.5.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972