Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
21. Hukuk Dairesi
Esas no: 2000/4776
Karar no: 2000/5230
T:30.6.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • İŞLEM İPTALİ, MENFİ TESBİT
  • EMEKLİ SİGORTALININ YENİDEN ÇALIŞMAYA BAŞLAMASI
  • YAŞLILIK AYLIĞININ ARTIRILMASI
Karar Özeti: Sigortadan emekli olan sigortalının yeniden çalışmaya başlaması halinde iki seçeneği vardır. Birincisi sigortalı olarak çalışma durumunda yaşlılık aylığının kesilmesi ve bunun karşılığı çalıştığı sürelerin, yeniden yaşlılık aylığı isteğinde ayrıca değerlendirmeye alınması, ikincisi, yazılı talepte bulunması koşuluyla sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle yaşlılık aylığının kesilmemesidir.
Çalışılan süre 240 günden fazla ise, zamanaşımı süresi içinde primler kuruma ödendiğinde yaşlılık aylığı %l oranında artırılır.
(506 s. SSK. m. 61, 63, 73, 78)
Davacı SSK Genel Müdürlüğünün 22.11.1999 tarih ve 64516 sayılı işlemlerinin iptali ile borçlu bulunmadığının tesbiti ile yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalılardan kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen  raporla dosyadaki  kağıtlar okunduktan  sonra işin  gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, nitelikçe yaşlılık aylığının kesilmesine ilişkin kurum işleminin iptali ile, borçlu olmadığının tesbiti ve yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren ödenmesi gerektiğinin saptanması istemine ilişkindir. Davacıya, 1.2.1996 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı davacının, davalıya ait işyerinde, 29.9.1997 ila 31.12.1998 tarihine kadar, sosyal güvenlik primini ödemeksizin çalıştığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, Sosyal Sigortalar Kurumundan yaşlılık aylığı almakta olan pasif sigortalının, aktif sigortalı olarak çalışmaya başlaması durumunda, kurumca bağlanan yaşlılık aylığının kesilip kesilmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Bu yönüyle, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 63. maddesidir. Anılan maddenin A) bendine göre, bu kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken, sigortalı olarak çalışmaya başlayanların  "yaşlılık aylıkları" çalışmaya başladıkları  tarihte  kesilir. Yukarıdaki fıkraya göre yaşlılık aylıkları kesilenlerden yeniden çalıştıkları süre zarfında 78. maddeye göre prime esas kazançlar üzerinden 73. madde gereğince prim alınır. Ancak aylığın kesilmesinden sonra geçen prim ödeme gün sayıları bu Kanunun 61. maddesine göre aylık bağlama oranının tesbitinde değerlendirilir. Aynı maddenin B) bendinde ise; bu kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlayanların "yazılı talepde bulunmaları halinde yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam olunur.  Ancak bunlardan 78.  maddeye göre tesbit edilen prime esas kazançlar üzerinden  %30  oranında sosyal  güvenlik destek  priminin kesileceği hükmü yer almıştır. Sosyal Sigortalar Kanunun 63. maddesinde açıkça vurgulandığı üzere; sigortadan emekli olan sigortalıların iki seçeneği vardır. Bunlardan birincisi a) sigortalı olarak çalışmaları durumunda, yaşlılık aylıklarının kesilmesi ve bunun karşılığı çalıştıkları süreler yeniden yaşlılık aylığı istemeleri durumunda ayrıca değerlendirilmeye alınmasıdır. İkincisi ise b) yazılı talepte bulunmaları halinde sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle yaşlılık aylığının kesilmemesidir.
Somut olayda, davacının 63/B maddesinin öngördüğü koşulları yerine getirmeksizin ve prim ödemesi yapılmaksızın 29.9.1997 ila 31.12.1998 tarihleri arasında sigortasız işçi statüsünde çalıştırıldığı 30.4.1999 gün 31 sayılı sigorta müfettiş raporu içeriğinden anlaşılmaktadır. Öte yandan, davacı sigorta primleri kesilmeksizin çalıştırılmış olduğundan hakkında yukarıda sözü geçen maddenin B bendinin uygulanma olanağının bulunmadığı da tartışmasızdır. Bundan başka, davacının işyerinde çalıştığı süre 240 günden fazla olduğundan zaman aşımı süresi içinde çalıştığı sürelerle ilgili primlerin Sosyal Sigortalar Kurumuna ödendiğinde Sosyal Sigortalar Kanunun 61. maddesine göre yaşlılık aylığının %1 oranında artırılacağı söz götürmez.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın ve özellikle 63. maddede öngörülen emredici nitelikteki hükümler gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 30.6.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini