 |
T.C.
YARGITAY
21. Hukuk Dairesi
E. 1996/199
K. 1996/352
T. 30.1.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
BAĞ-KUR ÜYELİGİ KOŞULLARI
ZORUNLU BAĞ-KUR ÜYELİĞİ
KARAR ÖZETİ: Ticari şirket ortakları zorunlu Bağ-Kur üyesi sayıldıklarından, limited şirket ortağı hizmet aktine davalı olarak çalışmaya başlasa bile, şirketle ilişkisi kesilmediği sürece Bağ-Kur sigortalılığı sona ermez.
(1479 s. Bağ-Kur K. m. 24/a, 25/g)
(506 s. SSK. m. 3-1/F)
Davacı, Bağ-Kur sigortalılığının 1.3.1978 tarihinde sona erdiğinin ve bu tarihten itibaren de SSK. sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Dava, zorunlu Bağ-Kur sigortalılığının, hizmet aktine davalı olarak çalışmaya başladığı 1.3.1978 tarihinden itibaren sona erdiğinin tesbiti istemine ilişkindir.
Davacının, M.... Limited Şirketin ortağı olması nedeniyle 1.10.1972 tarihinde Bağ-Kur'a kayıt ve tescilinin yapıldığı ve bu tarihten itibaren zorunlu Bağ-Kur üyesi olarak primlerinin ödendiği, 1.5.1978 tarihinden itibaren B M Limited Şirketi'ne ait işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başladığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, Limited Şirketin ortağı bulunan ve bu nedenle zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılan davacının, hizmet akdine davalı olarak çalışmaya başladığı tarihten itibaren, zorunlu Bağ-Kur sigortalılığının sona erip ermeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 sayılı Yasanın değişik 24. maddesine göre, zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılanlar iki gruba ayrılmıştır.
1. grup sigortalılar; 24. maddenin (a) bendinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen sigortalılar, ikinci grup sigortalılar ise; b, c, d, e, f, g, bentlerinde sınırlı olarak belirtilen şirket ortağı olan sigortalılardır. Hiç kuşkusuz, bir kimsenin sigortalı sayılması için ön koşul yukarıdaki bentlerin öngördüğü koşullara sahip olma ile mümkündür. Sigortalı olma ön koşullarının (a) bendi ile diğer bentler arasında belirgin farklılıklar gösterdiği madde içeriğinden anlaşılmaktadır.
Şöyleki, 24. maddenin (a) bendi dışında kalan b, c, d, e, f, g, bentlerde belirtilen sigortalılardan sayılmak için ön koşul, b, c, d, e, f, g, bentlerde sayılan şirketler "ortağı" olmak yeterlidir. Başka bir anlatımla, şirket ortakları zorunlu Bağ-Kur üyesi olması için 24. maddenin (a) bendinin öngördüğü koşullara sahip olmaları zorunlu değildir.
Öte yandan, aynı Yasanın değişik 25. maddesinin (d) bendinde; şirketlerle ilgisi kalmayanların çalışmalarına son verdikleri veya ilgilerinin kesildiği tarihten itibaren sigortalılıklarının sona ereceği hükmü öngörülmüştür. Oysa, davacının Limited Şirketin ortağı olduğu, şirketle ilgisini kesmediği dosyadaki bilgi ve belgelerden açıkça anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, davacının zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılması gerektiği, giderek 506 sayılı Yasanın 3-lİF maddesinin varlığı karşısında, Sosyal Sigortalar Kanunu anlamında sigortalı sayılmasına da yasaca ve hukukça olanak olmadığı açık-seçiktir. Bundan başka, 1479 sayılı Yasanın 25. maddesine, 3396 sayılı Kanunun 2. maddesi ile eklenen (g) bendinin 24. maddenin (a) bendinde sayılan sigortalıları kapsadığı (b) ve ondan sonra gelen bentlerde sayılan sigortalıları kapsamadığı madde ile ilgili gerekçenin incelenmesinde anlaşılmaktadır. Zira, madde gerekçesinde aynen; "...dernek veya oda kayıtları devam eden gelir vergisi ile ilgili kaydı bulunmayan şoför, tabip, esnaf, eczacı gibi meslek mensuplarının hizmet akdi ile çalıştıkları süreler için Bağ-Kur sigortalısı olamayacağı" hükmünün getirildiği açıkca belirtilmiştir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalıların' bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 30.1.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
