 |
T.C.
YARGITAY
20. Hukuk Dairesi
E: 2005/7809
K: 2005/10008
T: 12.9.2005
- ORMAN DIŞINA ÇIKARMA
- DEVLETLEŞTİRME
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İçtihat Özeti: 4785 sayılı Yasa hükümlerine göre devletleştirilen ve bedeli ödenen taşınmazların orman rejimi dışına çıkartılması halinde gerçek malik olması nedeniyle mülkiyetinin Hazineye ait olacağı kuşkusuzdur. Öte yandan davacı, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarma işlemine itiraz etmiş, itirazı reddedilmiş ancak askı ilan süresine dava açmamış olduğundan davanın reddine karar verilmelidir.
(6831 s. OK. m. 11/1)
Taraflar arasındaki tapu kaydındaki 2/B şerhinin iptali davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar Hazine ve Orman Yönetimi vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Kadastro sırasında B...İlçesi, C...Köyü 53 ada 6 parsel sayılı 9450 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, 1940 yılında Z...Bankası adına tapulu iken,
satış yoluyla davacı Aslan adına tesbit ve tescil edilmiştir. Davacı, taşınmazın tapu kaydına 13.6.1995 tarihinde 1058 Yevmiye No ile; "6831 sayılı Yasanın 2. maddesine göre orman sınırları dışına çıkarılmıştır" şerhinin verildiğini, 1744 sayılı Yasaya göre orman rejimi dışına çıkartılan tapulu yerlerin sahipleri adına çıkartılması gerektiği, orman rejimi dışına çıkartma işlemi 1976 yılında yapıldığına göre yersiz konulan şerhin iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne ve dava konusu parselin beyanlar hanesin-deki "6831 sayılı Yasanın 2/B maddesine göre orman sınırı dışına çıkartılmıştır" şerhinin iptaline karar verilmiş, hüküm davalılar Hazine ve Orman Yönetimi vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu kaydındaki 2/B şerhinin iptali istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tesbit tarihinden önce 3116 sayılı Yasaya göre 10.12.1940 tarihinde yapılıp kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 1744 sayılı Yasaya göre yapılan aplikasyon ve 2. madde uygulaması 7.7.1977 tarihinde ilan edilmiş, yapılan itirazlar incelenerek sonuçları 30.11.1981 tarihinde ilan edilerek kesinleşmiş, davacının yaptığı itiraz reddedilmiş, buna karşı bir dava açmamıştır. 2896 sayılı Yasaya göre 8.11.1985 tarihinde 3302 sayılı Yasa hükümlerine göre orman kadastrosu ve 2/B madde uygulaması 27.2.1989 tarihinde ilanı yapılıp kesinleşmiş, bundan sonra çekişmeli taşınmazın tapu kaydına 13.6.1995 tarihinde 2/B madde şerhi konulmuştur.
Dava konusu taşınmaz ve çevresi, öncesi itibariyle Z...Bankasına ait
tapulu arazilerden iken yörede 3116 sayılı Yasaya göre 1940 yılında yapılan ilk orman kadastrosuna orman sınırları içinde bırakılmış ve tapu kaydı yasal değerini yitirmiş olduğu gözönünde bulundurulmadan 13.7.1945 tarihinde 4785 sayılı Yasa yürürlüğe girince tapu kaydı kapsamının orman olması nedeniyle 4785 sayılı Yasaya göre devletleştirilmiş ve bedeli de ödenmek suretiyle mülkiyeti Devlete geçmiştir. 1977 yılında taşınmaz, 1744 sayılı Yasa hükümlerine göre yapılan aplikasyon ve 2. madde uygulamasında, bilim ve fen bakımından nitelik yitirmesi nedeniyle orman sınırları dışına Hazine adına çıkartılmış ve sonuçları 7.7.1977 tarihinde ilan edilmiştir. Yapılan bu uygulamaya 25.7.1977 tarihinde 406 sıra nolu dilekçeyle davacı Aslan'ın yaptığı itiraz komisyonca incelenmiş ve (itiraza konu bu yerlerin öncesinin Z...Bankasına ait olduğu, banka tarafından 3. şahıslara satışının yapıldığı, ancak; Z....Bankasına ait tapunun kapsadığı sahaların C....Mahallesi içerisindeki ormanlara ait olduğu ve bu sahaların 4785 sayılı Yasaya göre devletleştirilerek bedellerinin de ödendiği, böylece bu sahaların tapusunun devlete geçerek orman olduğu hususunun ihtilafsız olarak kesinleştiği anlaşıldığından tapu maliki gerçek kişiler adına çıkartılmasının mümkün olamayacağından Hazine adına çıkarma işleminin kabulü ile gerçek kişi adına çıkarması isteminin reddine) karar verilmiştir. Orman kadastro komisyonunun itirazların reddine ilişkin bu kararı 30.11.1981 tarihinde 1 yıl süreyle ilan edilmiş, davacı; bu redde karşı askı ilan süresi içerisinde herhangi bir dava açmamış, işlem kesinleşmiştir. 6831 sayılı Yasanın 1744 sayılı Yasa ile değişik 2. maddesinde "....Bu düzeltme sonucu orman sınırı dışına çıkarılacak yer sınırlaması itirazsız kesinleşmiş tapulu arazi ise mülkiyeti tekrar tapu sahiplerine intikal eder" hükümleri mevcut ise de 4785 sayılı Yasa hükümlerine göre devletleştirilen ve bedeli ödenen taşınmazların orman rejimi dışına çıkartılması halinde gerçek malik olması nedeniyle Hazine adına çıkartılacağı ve mülkiyetinin de Hazineye ait olacağı kuşkusuzdur. Daha sonra 2896 ve 3302 sayılı Yasalara göre yapılan orman kadastrosu ve 2/B madde uygulamalarında taşınmazda bir değişiklik yapılmamıştır. Somut olayda; 6831 sayılı Yasanın 3373 sayılı Yasa ile değişik 11/1. maddesi hükümlerine göre; ilk kez yapılan bir orman kadastrosu işlemi de bulunmadığından, davacının anılan yasa ile tapu sahiplerine tanınmış olan 10 yıllık sürede dava açma hakkından yararlanması da olanaksızdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle gerçek kişinin davasının reddine karar verilmesi gerekirken aksine gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Orman Yönetimi ve Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine 12.9.2005 günü oybirliği ile karar verildi.