Taraflar arasındaki aracın değiştirilmesi veya alacak istemine ilişkin davada Kadıköy ikinci Ticaret Mahkemesi ve istanbul Tüketici Mahkemesi Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

Dava, satın alınan araçtaki ayıplar nedeni ile aracın yenisi ile değiştirilmesi veya ayıplı parçalar sebebiyle uğranılan zararın ödetilmesi istemine ilişkindir.

Dosya kapsamından, davacı şirketin satın aldığı aracın parça ve aksam-larındaki gizli ayıplar nedeni ile sürekli arıza yapması sonucu aracın değiştirilmesi veya uğranılan zararın ödetilmesinin istendiği, davanın açıldığı Kadıköy ikinci Asliye Ticaret Mahkemesi, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasada öngörülen uyuşmazlık niteliğinde bulunduğu,

Tüketici mahkemesi ise, davacı şirketin ticari amaçlarla kurulmuş ve tüm işlemleri ticari olan bir tüzelkişi olduğu, şirketin 4077 sayılı Yasanın 3/8 maddesinde sözü edilen tüzelkişi tanımı içerisinde yer almayacağı gerekçesiyle görevsizlik kararlan vermişlerdir.

Sosyal devlet ilkesinin hukuka yansımasını gösteren ve kendine özgü sözleşme tipi olan tüketici sözleşmeleri Anayasa'nın 172. maddesi gereği 8.3.1995 gününde çıkarılan 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa'yla düzenlenmiştir.

4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa ile tüketiciler ile satıcı ve üretici firma arasındaki mal ve hizmet alım satımından kaynaklanan anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması görevi tüketici mahkemelerine verilmiştir.

4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa'nm 1. maddesinde Yasa'nın amacı; "... ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konudaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektir" şeklinde belirtilmiştir.

Aynı Yasanın 3/f bendinde "tüketici; bir mal veya hizmeti özel amaçlarla satın alarak nihai olarak kullanan veya tüketen gerçek veya tüzelkişi" olarak tanımlanmıştır.

Bu duruma göre; tüketici sayılabilecek kişinin mal ya da hizmeti ticari faaliyeti dışında özel kullanım ya da tüketimi için talep etmesi gerekir. Özel amaçtan kastedilenin kişinin ticaret veya mesleği ile ilgili olmayan amaç olarak kabul edilmelidir.

Öte yandan TT Yasa'sında tacir sıfatının gerçek ve tüzel kişiler bakımından ayrı ayrı düzenlendiği gözlenmiştir. (TTY. m. 14,18). Yasada; "bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kişiye tacir" denileceği belirtildikten sonra ticaret şirketlerinin tanımında (TTY. m. 18) "ticaret şirketleri amacına varmak için ticari işletme işleten dernekler ve kuruluş kanunları gereğince özel hukuki hükümleri dairesinde yönetilmek veya ticari şekilde işletmek üzere kamu tüzelkişileri tarafından kurulan teşekkül ve müesseselerin tacir sayılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı maddenin 2. fıkrasında; kamu tüzelkişileri ile kamuya yararlı derneklerin tüzelkişi olmalarına ve ticari işletme işletmelerine rağmen tacir sayılamayacakları düzenlenmiştir.

Hemen belirtelim ki; Ticari şirketler TTY. 18/1. maddesi uyarınca yasa gereği tacirdirler. Tacirin ticari işletmeyle ilgili sözleşmelerinde tüketiciler için düzenlenen yasa hükümleri uygulanmaz.

Tüm anlatımlardan 4077 sayılı Yasa ile, bir mal ve hizmeti özel amaçlarla satın alarak onu günlük yaşamda tüketen kişinin (tüketicinin) korunması amaçlanmıştır. Tüketici 4077 sayılı Yasa'dan yararlanmak için başvurduğunda uyuşmazlık tüketici mahkemesinde çözümlenecektir.

Somut olayda; davacı limited ortaklık adına ticari işletmede kullanılmak üzere alınan araç nedeni ile çıkan uyuşmazlıkta özel amaçlı satın almalar için uygulanan 4077 sayılı Yasa'nın davacı şirkete ait araç yönünden uygulanması söz konusu olmayıp, uyuşmazlığın ticari nitelik taşıması ve davacının tüzel kişi tacir olması nedeniyle davanın genel hükümlere göre görülüp sonuçlandırılması gerekir.

Bu durumda, davaya bakmakla görevli mahkeme, Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemesidir.

Sonuç: Yukarıda belirtilen nedenlerle; HUMY.'nm 25. ve 26. maddeleri gereğince Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemesinin merci tayinine, 28.11.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972