ÖZET: Nizalı taşınmazın makiye ayrılmadığı, işlemin onaylanmadığı ve o bölgede yapılan işlemin de bilahare iptal edilmiş olması bir yana, davacının makiye ayırma işleminden sonra, 22.3.1996 gün ve 1993/5-1 sayılı YİBBGK kararın kapsamında özel yasalar uyarınca oluşturulmuş bir tapu kaydının bulunmadığı, taşınmazın orman sınırı içine alınmasından önce oluşturulan tapu kaydının ise, sözü edilen Yargıtay içtihadı Birleştirme Kararının kapsamı dışında kalıp yasal değerinin olmadığı, bilirkişi raporunda meyilin arazinin bir bölümünde %10-12, ikinci bölümünde % IS-20,meşelerle kaplı olan kısmında da % 15-25 olarak belirlendiği, orman kadastrosu ve 2/B madde uygulamasının yapılıp kesinleştiği tarihe göre davacının bu işlemleri iptal ettirebileceği hiçbir yasal mevzuat bulunmadığı anlaşılmakla, açılan tapuya dayalı orman kadastrosuna itiraz ve buna bağlı

(YİBK., 22.3.1996 tarih ve 1993/5-E, 1996/1 K. s.) (Y.HGK. Kararı- 27.2.2002 tarih ve 2002/1-19/97 s.)

 

Taraflar arasındaki tapuya konulan şerhin iptali davasının yapılan duruşması sonunda, davanın kabulü yolunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Orman Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendiği, gereği düşünüldü:

Davacı Şaban, Orman Genel Müdürlüğü ve Orman Bakanlığına husumet yönelterek 30.5.2000 tarihli dilekçesi ile adına tapuda kayıtlı Sugören Köyü 838 numaralı parselin orman sınırı içine alınarak kaydına "Orman sınırları içinde kaldığı" konusunda şerh verildiğini, işlemin iptali ile konulan şerhin kaldırılmasını dava etmiştir. Mahkemece davanın kabulüne ve taşınmazın tapu kaydındaki "orman sınırları içinde kaldığı bildirilmiştir" şerhinin kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı Orman Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.

Dava, tapuya dayalı orman kadastrosuna itiraz ve buna dayalı olarak tapu kaydındaki şerhin kaldırılması isteminden ibarettir.

Taşınmazın bulunduğu Sugören (Çengiler) Köyünde yapılan orman kadastrosu 28.8.1947 tarihinde ilan edilip kesinleştiği gibi daha sonra 1991 yılında aplikasyon ve 6831 sayılı Yasanın 2/B madde uygulaması da yapılıp kesinleşmiştir.

Dava konusu 838 numaralı parsel tutanağı 2510 sayılı Yasa hükümlerine göre 1942 yılında oluşturulan tapu kaydı revizyon gösterilerek 1962 yılında düzenlenmiş ve kesinleşerek tapuya tescil edilmiştir. Alınan bilirkişi raporuna göre taşınmazın (A) ve (B) harfli bölümlerinin 2/B madde uygulama alanı kapsamında, (C) işaretli bölümünün de, halen orman sınırı içinde olduğu anlaşılmaktadır.

Dosyadaki bilgi ve belgelere göre;

1- Dava konusu 838 numaralı parselin tapulama tutanağı toprak tevzi talimatnamesi ve 2510 sayılı Yasa hükümlerine göre oluşturulan Kasım 1942 tarih 558 numaralı tapu kaydı revizyon gösterilerek 1962 yılında düzenlenip kesinleşmekle tapuya 1964 yılında tescil edildiği,

2- 1947 yılında 3116 ve 4785 sayılı Yasa hükümlerine göre yörede yapılan orman kadastrosu sırasında Dumanlıdağ orman kadastro tutanağının 142. sahifesinde tapulama sırasında parsele uygulanan 58451 m2 yüzölçümündeki Kasım 1942 tarih, 558 numaralı tapunun sınırları ve tarihteki maliki Yusuf'un ismi yazılarak Bekleme Deresi ve Ortaköy (Hamzalı) Deresi arasında kalan ve tapulu olan bu taşınmazın 4785 sayılı Yasa hükümlerine göre Devletleştirilen yer kabul edilerek 4135 ila 4147 orman tahdit sınır noktaları ile Dumanlıdağ Devlet Ormanı sınırı içine alındığı ve sonuçlarının taşınmazın bulunduğu Çengiler (Sugören) Köyünde 28.6.1947 tarihinde ve ayrıca 20.9.1948 gün, 7012 sayılı Resmi Gazetede ilan edilerek kesinleştiği,

3- 5653 sayılı Yasa hükümlerine göre makilik sahaları tespit etmek amacıyla 17.8.1950 gün, 2009/9857 sayılı Genelgede bildirilen esaslara göre çalışmaya başlayan Turgut başkanlığındaki 1 numaralı orman tahdit komisyonu 16.9.1950 tarihinde Sugören Köyünde makiye ayırma işlemi yaptığı ve 16.9.1950 tarihli tutanağın son paragrafında "yukarıda 3 maddede gösterilen tahdit hattının güney ve batı güneyinde kalan yerler (Ortaköy-Hamzalı-Dere-

sindeki orman hariç) makilik olup, sınır noktalarının Bölge Şefi Ahmet ve ayırım bakım memuru tarafından görüldüğüne mübeyyin tutanaktır" şeklinde yazıldığı, 1947 tarihli tahdit tutanaklarına göre dava konusu taşınmazın Ortaköy (Hamzalı) Dere arasında bulunması nedeniyle maki tutanağında açıkça Ortaköy (Hamzalı) Deresindeki ormanın makilik saha olarak kabul edilmeyip maki işlemine tabi tutulmadığı ve makiye ayrılmadığı, bir an için makiye ayrılmış olsa bile, ayırma işleminin yetkili makamlarca onandığına ilişkin evraklarda herhangi bir şerhin bulunmadığı,

4- İstanbul Orman Başmüdürlüğünün 9.8.1962 tarih 003-3/7787 sayılı emriyle evvelce makiye ayrılan sahaların yeniden incelenmesi bakamından Burhanettin başkanlığında kurulan komisyon tarafından düzenlenen 24.12.1962 tarihli tutanağın (D) bendinde aynen;

"D-Orman Durumu

a) Ağaç nevileri: iki mevkide de hakim ağaç nevi meşe %90, %5 kayın ve, %5 kestanedir.

b) Kapalılık: Her iki mevkide de 0,4-0,5'dir.

c) Meşcere vasfı: Aktoprak mevki; ... meşeler kümecikler halinde gözükür, boyları 5-6 metre, yaşları 35-40'dır. Saha üzerinde muhtelif açmalar mevcut olup, ağır hayvan otlatılmasından eşcar dejenere olmuştur... Usulsüz kesimlerden dolayı bazı kesimlerde orta şiddette satıh erozyonu müşahede edilmiştir.

Yanbakır mevkiinde ise;

Kestaneler 7-8 metre boyunda, 10-70 yaş arasında değişir, meşeler ise 4-5 metre boy, 30-40 yaş arasındadır. Açılan yerlerde üst toprağı %75 aşınıp ve taşınmış olarak çok şiddetli satın erozyonu ve aynı zamanda bir metreden derin gali erozyonu görülür. Meylin dik olduğu ve toprağın gevşek olduğu yerlerde bir çok sebepler tahtında kitle halinde toprak kaymaları görülmüştür.

E- Arazinin ne maksatla kullanılacağı

16.11.1960 gün ve 235 sayılı tamime ekli olarak Genel Müdürlükçe gönderilen funda ve makilik sahaların tespitine ait talimatnamenin 5 ve 6. maddelerinin (A), (B), (C), (D) fıkraları gereğince her iki mevkiinin orman olarak kalması şarttır" dendikten sonra tutanağın sonsöz ve netice bölümünde "... yukarıda hudut ve mevkileri yazılan yerlerin son maki talimatnamenin 5. ve 6. maddelerine göre ORMAN MUHAFAZA karakteri taşıdığından orman rejimi dışına çıkarılmaması gerekir.

Bu sebeple bahis konusu ormanlık saha 6831 sayılı yasanın 1. maddesinin (j) bendi şümulüne girmediğinden evvelce maki olarak tefrik edilen iki parça halinde 52,5 hektarlık yerin tashihen orman olarak mütalaa edilmesi icap eder 24 Aralık 1962) dendiği İstanbul Orman Baş Müdürlüğünce "Toprak Tevzi Komisyonlarınca tevzie tabi tutulduğu anlaşılan yerlerin durumunda değişiklik ve ıslahat yapılmasına imkan bulunmadığı kaydı ile tasdik olunur 2.1.1963 İNCELENDİ ONANDI" şerhinin verildiği,

5- Yine Yalova Sugören Köyü sınırları içinde bulunan Devlet ormanlarında 55 numaralı orman kadastro komisyonunca 29.8.1990 tarihinde işe başlanılarak 6831 sayılı Yasanın 3302 ve 3373 sayılı Yasalarda değişik maddeleri uyarınca aplikasyon ve 2/B madde uygulaması yapıldığı 18.9.1990 tarihinde düzenlenen 4 numaralı aplikasyon tutanağı ile 1948 yılında kesinleşen orman tahdit sın'ır noktaları yenilerek önceden olduğu gibi dava konusu 838 numaralı parselin tamamı orman sınırı içinde gösterildikten sonra 2.10.1990 günlü 2/B madde uygulama tutanağı ile 2/B madde parseli olarak belirlenen XIV numaralı poligon içinde çekişmeli parselin bilirkişi raporunda (B) ile gösterilen 3780 m2'lik bölümünün ve yine 2/B madde parseli olarak belirlenen XV numaralı poligon içinde bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 3540 m2'lik bölümünün 31.12.1981 tarihinden önce nitelik kayıp etmesi nedeniyle davacının itirazı gözönünde bulundurularak Hazine adına orman rejimi dışına çıkardığı, geriye kalan (C) işaretli 51.820 m2'lik bölümde ise hiçbir değişiklik yapılmadan önceden olduğu gibi orman sınırları içinde orman sayılan yer olarak bırakılarak valilik onayına sunulduğu ve İstanbul Valiliğinin 16.8.1991 günlü onayı ile bu köyde 67.7050 Ha orman alanı sayılan 52.6052 Ha 2/B madde uygulamasıyla çıkarılan alanda ilgili işlemin onaylandığı, bundan sonra 21.11.1991 tarihinde 6 aylık askı ilanına çıkarılıp 21.5.1992 tarihinde kesinleşmesi üzerine 9.11.1992 tarihinde dava konusu parselin tapu kaydının beyanlar hanesine "orman içinde kalmıştır" şerhinin verildiği anlaşılmaktadır.

6- Açıklanan şu duruma göre, çekişmeli parselin tamamının 1948 yılında kesinleşen orman kadastrosu sınırları içinde kaldığı 16.9.1950 tarihinde bu köyde 5653 sayılı Yasa hükümlerine göre makiye ayırma işlemi yapılmışsa da yetkili makamlarca onaylanıp kesinleşmediği, kaldı ki, maki tutanağının son paragrafında (Ortaköy-Hamzalı-Deresindeki orman hariç) denilerek 1947 tarihli orman tahdit tutanak ve haritasındaki tarife göre bu yerde olduğu anlaşılan dava konusu taşınmazın maki işlemine dahi konu edilmediği, bir an için aksi düşünülse bile toprak tevzi komisyonlarınca tevzie tabi tutulmayan yerler hakkındaki ayırma işleminin 24.12.1962 günlü tutanak ve 2.1.1963 günlü onayla iptal edildiği, 29.3.1972 gün 14143 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 1968/4-1966/40 E. 1971/36 K. sayılı Danıştay içtihadı Birleştirme Kararında açıklanan ve kabul edilen "...Türk ve Yabancı idare hukuku yazarları sakat ve  kanuna aykırı idari işlemlerin idare tarafından geri alınabileceği hususunda tam bir görüş birliği içindedirler... Bu durumda idare iğfal edilmiş olduğundan kişiler için sağlanan hukuki vaziyetler hiçbir zaman müktesep hak teşkil etmez

ve bu kabil işlemler her zaman makable şamil olarak idare tarafından geri alınabilir... İdarenin bu tarzdaki hareketi hiçbir şekilde idari istikrarı da zedeleyecek nitelikte değildir." ilkesi uyarınca idare tarafından makiye ayırma işleminin l hukuken geçerli işlemle iptal ettiği, çekişmeli parsele revizyon gören tapu kaydının 1948 yılında kesinleşen ve dava konusu taşınmazı orman kadastrosu sınırları içine alan işlemden önce 1942 yılında oluşturulması nedeniyle, "kesinleşen orman sınırları içinde kalan tapu kaydı ve diğer belgelerin hukuki değerini yitireceği" ilkesi karşısında yasal değerini yitirdiği 22.3.1996 gün ve 1993/5-1 sayılı YİBBGK Kararı ile (3116 sayılı Yasanın 55653 sayılı Yasa ile değişik 1/e maddesine göre çıkartılan "makilik ve orman sınırlarının birleştiği yerlerde orman sınırlarının tesbitine ait yönetmelik" ile bu yönetmelik uyarınca kurulan maki komisyonları yasa! olup, yaptıkları işlemlerde geçerlidir. Makiliki alan olarak belirtilip, taşınmazlar hakkında özel yasalar gereğince oluşturulan tapulara değer verileceği) kabul edilmişse de dava konusu taşınmazın makiye ayrılmadığı ve işlemin onaylanmadığı ve o bölgede yapılan işlemin de daha sonra iptal edildiği bir yana, davacının makiye ayırma tarihinden sonra Yargıtay içtihadı Birleştirme Kararı uyarınca özel yasalar uyarınca oluşturulmuş bir tapu kaydının bulunmadığı, taşınmazın orman sınırı içine alınmasından önce oluşturulan tapu kaydının da sözü edilen Yargıtay içtihadı Birleştirme Kararı kapsamı dışında olduğu ve yasal değerinin bulunmadığı, bu tür tapulara değer verilemeyeceği HGK.nun 27.2.2002 gün ve 2002/1-19/97 sayılı kararı ile de kabul edildiği, 31.5.2001 tarihli bilirkişi raporunda XV numaralı poligon içinde kalan taşınmazın (A) bölümünün %10, 12 ve XIV numaralı poligon içinde kalan (B) bölümünün % 15-20, halen meşelerle kapalı (C) bölümünün %15-25 meyilli olduğunun belirlendiği, böylece orman kadastrosu ve 2/B madde uygulamasının yapılıp ve kesinleştiği tarihe göre, davanın bu işlemleri idari ya da yargı yoluyla iptal ettirebileceği hiç bir yasal mevzuat bulunmadığı anlaşılmakla dinlenme olanağı bulunmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dosyadaki delillere uygun düşmeyen gerekçelerle kabul edilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Orman Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine 16.4.2002 günü oybirliği ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972