 |
T.C.
YARGITAY
20. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/10240
Karar No : 1998/3115
Tarih : 24.3.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖZEL. ORMAN TAHDİDİNE İTİRAZ
KARAR ÖZETİ: Bir özel orman tahdidine itiraz davasında, nizalı taşınmazın özel orman vasfının tayini için, taşınmazın özel orman tahdidinin yapıldığı tarih itibariyle eylemli biçimde orman olup olmadığının saptanması gerekir.
(6831 s.0K. m. 1, l/G, 7)
(4785s. OKDK. m. 1,2)
(5658 s. OKEK. m. 1)
Taraflar arasındaki özel orman tahdidine itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda; davanın reddi yolunda kurulan 12.5.1997 günlü hükmün Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı Hüseyin ve arkadaşları vekili Av. Isa ile davacı İbrahim tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
Çekişmeli taşınmazların yer aldığı 3 Köyünde 1956 yılında yapılan tapulama sırasında 2014 parsel sayılı taşınmaz tarla ve orman niteliğinde, 223.540 m2 miktarı ile tapu kaydına (1 8.8.1932 tarih, 13 sıra numaralı tarla nitelikli, 1276 dönüm miktarındaki tapudan tedavül gören ve 19.6.1945 tarih, 184 sıra numarada müfrez tarla niteliği, 762.331 .82 m2 miktarında Tahir adına kayıtlı) dayanılarak Tahir adına tesbit edilmiş, Recep ve Hasan'ın itirazı üzerine, Sakarya Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 9.11.1963 tarih 1959/ 1111 Esas, 1963/1028 sayılı kararı ile Tarım Bakanlığı mütalaasında orman sayılan yer olduğu bildirildiğinden 2014 parsel sayılı taşınmazın orman olarak tapulama harici bırakılmasına) karar verilerek, Y.7.HD.'nin 22.5.1964 tarih 1964/3555-3569 sayılı kararıyla onanarak kesinleşmiştir. 2014 parselin ilk tesbit maliki olan Tahir'in mirasçılarından taşınmazı haricen satın aldığı savıyla Nihat tarafından Orman Yönetimi, Hazine, 5 Belediye Başkanlığı aleyhine Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tescil davası mahkemenin 31.10.1977 tarih 1974/894 esas 1977/713 sayılı kararı ile kabul edilerek (2014 parselin haritası nda gösterilen kesimlerinin Nihat adına tapuya tesciline) karar verilmiş, 22.3.1979 tarihinde kesinleşmiştir. Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.2.1981 tarih 1P~4/894-1977/713 sayılı tavsih kararı ile de (2014 parselin krokisinde -1- ile gösterilen 90.800 m2'lik ve -2- ile gösterilen 114.260 m21lik tescile karar verilen kesimlerinin niteliğinin tarla olarak belirtilmesine) karar verilmiş, Y.14.HD.'nin 19.10.1981 tarih, 1981/4968-5770 sayılı kararı ile onanarak kesinleşmiştir. Sakarya Asliye 2. Hukuk Mahkemesinin kararına dayanılarak 2014 parselden ifrazen 7344 ve 7345 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları hükmen Nihat adına oluşturulmuştur. 2014 parselden hükmen ifrazen oluşan 7344 parsel sayılı taşınmaz; tarla niteliğinde, 90.800 m2 miktarında Nihat adına tapuda kayıtlı iken 20.6.1994 tarihinde tapudan satın alma suretiyle 5.5. 0 Yapı Kooperatifi adına tapuya tescil edilmiştir. 7344 parsel sayılı taşınmaz da özel parselasyona tabi tutularak 13603 ila 13738 parsellere ifraz edilmiştir. Bunlardan, 13738 sayılı parsel arsa niteliği, 36.883 m2 miktarında 5.5. 0 Yapı Kooperatifi adına, diğerleri 250 m2'lik parçalar halinde gerçek kişiler adına arsa niteliğinde tapuya kaydedilmiştir.
Yörede 58 nolu Orman Kadastro Komisyonu tarafından 1995 yılında yapılan orman kadastrosu sırasında çekişmeli taşınmazların da içinde bulunduğu alan "Gölbaşı 1 Özel Ormanı" olarak tahdit edilerek, sonuçları 20.8.1996 tarihinde ilan edilmiştir.
7344 parselden ifrazen oluşturulan 13603 ila 13738 parsellerin 25.4.1996 tarih 1404 yevmiye numarası ile; tapuda arsa olan nitelikleri çizilerek özel orman olarak belirtilip tapu kayıtlarının beyanlar hanesine de özel orman şerhi verilmiştir.
7344 parselden ifrazen oluşturulan 13603 ila 13738 parsellerin bir kısmının tapu kayıt malikleri süresinde özel orman tahdidine itiraz davası açmışlar, parsellerin niteliğinin tarla olduğunun Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1974/894-19771713 sayılı kararı ile belirlenip kesinleştiğini ileri sürüp, özel orman tahdidinin iptalini, parse1lerin tapu kayıtlarındaki özel orman şerhinin kaldırılmasını istemişlerdir.
Yerel Mahkeme (davaya konu parsellerin ifraz edilmeden önce 2014 numaralı kadastro parseli olduğu, 2014 parselin Sakarya Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1959/1111 Esas -1963/1028 sayılı kararı ile orman olarak tapulama harici bırakıldığı, Yargıtay'ca onanıp kesinleştiği, bu kesin hüküm nedeniyle taşınmazın öncesinin orman olduğu, her ne kadar 2014 parselin Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1974/894 esas - 19771713 sayılı kararı ile ikiye bölünerek Nihal adına tesciline karar verilip Yargıtay'ca onanıp kesinleşmiş ise de, ilk davada taşınmazın orman olduğuna ilişkin niteliğinin yanları bağlayıcı güçte olduğu, taşınmazın resmi belgelerde de orman olup eylemli olarak 70-80 yaşında meşe köklerinden gelen sürgünlerin bulunduğu gerekçeleriyle) davanın reddine karar vermiş, hüküm davacı İbrahim ile diğer davacıların vekili Avukat Isa tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli olmadığı gibi, taşınmazların ifraz gördüğü 2014 parsel sayılı taşınmazın niteliğinin orman olduğu yolunda gezici arazi kadastro mahkemesince verilen kesin hüküm bulunduğu gerekçesiyle sonuca ulaşılması, bundan ayrı karar başlığında davacıların bir kısmının gösterilmemesi, hüküm fıkrasında da dava açılan parsellerin tamamının parsel numaralarını birer birer belirtilmemesi yerinde görülmemiştir.
Eldeki temyize konu dava özel orman tahdidine itiraz davasıdır. Bu nedenle çekişmeli taşınmazların özel orman vasfının tayini yönünden ne Sakarya Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1959/1111 - 1963/2028 sayılı, ne de Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1974/894 - 19771713 sayılı kesinleşmiş kararları somut olayda kesin hüküm teşkil etmez. Uyuşmazlığın çözümü için çekişmeli taşınmazların özel orman olarak tahdit edildikleri tarih itibariyle eylemli biçimde orman olup olmadıklarının saptanması gerekir.
Mahkemece yapılacak iş: Serbest orman mühendisleri arasından seçilecek üç uzman ve bir tapu fen memuru aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte; dava konusu parsellerin aynı kök 2014 parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan 7344 parselden özel parselasyon suretiyle tedavül gören birbirine bitişik taşınmazlar oldukları nazara alınarak, dava konusu edilen parsellerin parsel numaraları ve tapu kayıt maliki davacıları birer birer belirtilerek taşınmazların 2014 parselden ifrazen oluşan 7344 parselin çapı içinde kapsadıkları alanları ve miktarları belirlenmeli, bundan sonra çekişmeli taşınmazların Gölbaşı 1 Özel Ormanı içinde kapsadığı kesimi belirlenmeli, bilirkişi kuruluna çizdirilecek irtibatlı krokilerde ayrı ayrı renklerle işaret ettirilmelidir. Bundan sonra çekişmeli taşınmazların bir bütün olarak kapsadığı alanın toprak yapısı, bitki örtüsü, orman uzmanı bilirkişi kuruluna incelettirilmeli; taşınmazlar üzerinde var olan ağaçların cinsleri, sayıları, yaşları, kapalılık durumu belirlenmek suretiyle, Özel Orman tahdidinin yapıldığı tarih itibariyle taşınmazların eylemli biçimde orman olup olmadıkları saptanmalıdır; tahdidinin yapıldığı tarihte üzerinde orman ağaçları bulunmayan kesiminin varlığı halinde bu kesimin özel orman sayılamayacağı, tahdidin yapıldığı tarihte üzerinde orman ağaçları bulunduğu belirlenen kesimin toplam miktarının 3 hektarı geçmemesi halinde 6831 sayılı Yasanın 1/G bendi gereğince orman sayılamayacağı, tahdidin yapıldığı tarihte eylemli orman ağaçları ile kaplı olan kesimin toplam miktarının 3 hektardan fazla olduğunun saptanması halinde ise özel orman sayılacağı düşünülmeli, uzman bilirkişi kurulundan bilimsel verilen bulunan yeterli rapor alınmalıdır. Uzman bilirkişi kurulu ile tapu fen memuru tarafından düzenlenecek neşterek krokide; bir bütün olarak ele alınan çekişmeli taşınmazların, özel orman tahdidinin yapıldığı tarih itibariyle eylemli orman ağaçları ile kaplı olan ve olmayan bölümleri, eylemli orman ağaçları ile kaplı olup da 3 hektarı geçen ve geçmeyen bölümleri ile bu bölümlere isabet eden dava konusu parseller gösterilip ayrı ayrı renklerle işaretlenmeli, tüm deliller birlikte değerlendirilerek, dava açılan parsellerin parsel numaraları ve tapu kayıt malikleri davacıların tamamı kararda belirtilmek suretiyle oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Değinilen yönler gözetilmeksizin yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), dava tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince duruşmada hazır bulunan davacılar vekili Av. Isa için takdir olunan 6 milyon TL. vekalet ücretinin davalı Orman Yönetiminden alınarak vekille temsil edilen davacılara verilmesine, 6831 sayılı Yasanın 11. maddesi uyarınca orman tahdidine itiraz davaları harçtan bağışık olduğundan peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine, 24.3.1998 gününde oybirliği ile karar verildi.