T.C. YARGITAY 20. Hukuk Dairesi E. 1992/11458 K. 1992/3892 T. 14.7.1992
Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

BOŞANMA DAVASI
TARAFLARIN İRADESİ İLE YETKİ

DURUMUNUN DEĞİŞTİRİLİP

DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ

ÖZET

Yetki konusu, boşanma davalarında kesin yetki olup olmama bakımından tartışılmış olmakla beraber, tarafların iradesi ile de değiştirilemez.

(1086 s. HUMK. m. 9/son)

Taraflar arasındaki aile hukukuna ilişkin davada Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:

Boşanma davası, Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 18.8.1990 tarihinde açılmış; dava dilekçesi davalıya 17.81990 günü tebliğ edilmiş; davalı tarafından 23.8.1990 günlü dilekçe ile de davanın reddi istenilmiştir.

22.10.1990 günlü ilk oturumda; taraf vekilleri, müvekkillerinin yeni kurulan ve adli teşkilatı 5.10.1990 günü çalışmaya başlamış olan Erzin'de oturduklarını; davacı vekili, yetkisizlik kararı verilmesini; davalı vekili ise, yetki konusunu mahkemenin takdirine bıraktığını imzalı beyanları ile bildirmişlerdir.

Erzin'de yeni ilçe ve adli teşkilat kurulması hususunda ayrıca bir araştırma yapılmamış olmakla beraber, mahkemeler ve taraflar arasında bu konuda uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesi, Erzin'de adli teşkilatın çalışmaya başladığı gerekçesi ile Erzin Asliye Hukuk Mahkemesi ise, tarafların süresinde yetki hususunu ileri sürmedikleri, yetkinin kesinleştiği; bu nedenle, Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesi ile yetkisizlik kararı vermişlerdir.

Dosyadaki bilgilere göre; davanın açılışında, davalıya dava dilekçesinin tebliği ve ondan sonraki 10 gün içinde, adli tatilin sona erişinden sonraki 10 gün içinde Erzin'de adli teşkilat kurulmamıştır. Kuruluşundan 17 gün sonraki duruşmada, davacı vekili konuyu ileri sürmüş; davalı vekili de mahk

emenin takdirine bırakmak suretiyle karşı çıkmamıştır.

Anılan tarihler nedeniyle ve olmayan mahkeme bakımından yetki itirazının yapılmadığını ileri sürmek olanaksızdır. Ancak, ilk oturumda yeni ve yetki konusunun tartışılabilmeği bir durum ortaya çıkmıştır.

Burada tartışılacak konu, tarafların iradesi ile yetki durumunun değiştirilip değiştirilemeyeceğidir.

Yetki konusu, boşanma davalarında kesin yetki olup olmama bakımından tartışılmış olmakla beraber, tarafların iradesi ile de değiştirilemez (HGK. 4.3.1964 t, 2/591-170 sayı; AD.1964/4 s. 388). Yeni ilçe kurulması nedeniyle, HUMY. m. 9'da olayımızda uygulanamaz.

Davanın, Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir,

SONUÇ:

Yukarıda belirtilen nedenlerle HUMY.nın 25. maddesi gereğince Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesi'nin merci tayinine, 14.7.1992 günü oybirliği ile karar verildi.