Taraflar arasında görülen davada;

Davacı; bakıma muhtaç, yaşlı ve yalnız birisi olduğunu, bakımını temin amacıyla maliki olduğu 262 ada 17 parsel sayılı taşınmazdaki 3 katlı binasını davalı kızma ölünceye kadar bakma akdi ile temlik ettiğini, ancak davalının yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürüp, sözleşmenin feshedilerek, taşınmazın kendisine iadesini istemiştir.

Davalı, iddiaların doğru olmadığını, davacıya karşı bakım borcunu yerine getirdiğini, annesi öldükten sonra davacının yeniden evlenmesi nedeniyle bu şekilde davrandığını belirtip, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi Senem Altınbulak'm raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.

Dava, akte aykırılık nedenine dayalı tapu iptali - tescil isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içeriğinden, toplanan delillerden; çekişme konusu 17 parsel sayılı taşınmazın, 09.06.1968 tarihinde davacı tarafından ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile davalıya temlik edildiği görülmektedir. Davacı, davalının akit gereği üstlendiği yükümlülüğü yerine getirmediğini ileri sürmektedir.

Bilindiği gibi, ölünceye kadar bakıp gözâtmek sözleşmesi basitçe taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen, bazı yönleri itibarıyla talih ve tesadüfe, ayrıca şekle bağlı bir sözleşme şeklinde tanımlanabilir. Nitekim, söz konusu sözleşme B.K.nun 511. maddesinde, "kaydı hayat ile bakma mukavelesi, akitlerden birinin diğerine ölünceye kadar bakmak ve onu görüp gözetmek şartıyla bir mamelek yahut bazı malların temlikini iltizam etmesinden ibaret olan bir akit" olarak tarif edilmiştir.

Anılan yasanın bu ve devamı maddelerinin açık hükümlerinde belirtildiği g'oi ölünceye kadar bakım sözleşmesi ile bakım alacaklısı sözleşmeye konu olan mamelek veya bazı mallarının mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme, bakım borçlusu da kural olarak bakım alacaklısını kendi ailesi içerisine alıp, ona özenle ölünceye kadar bakıp gözetmek yükümlülüğü altına girer. Hemen belirtmek gerekir ki, bakım borçlusunun bakıp gözetmek yükümlülüğü, aksi kararlaştırılmadığı sürece bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp, ikametini temin etme yanında, besleme giydirme hastalığında hekime götürüp, gerekli ihtimamı gösterme, manevi yönden her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri de içerisine alır. Kuşkusuz bakım borçlusu yükümlülüklerini yerine getirirken, aldığı malların kıymetine, bakım alacaklısının önceden sahip olduğu içtimai mevkiine ve hakkaniyet kurallarına göre hareket etmek zorundadır. Öte yandan, yükümlülüklerin yerine getirilmemesinin sonuçları BK.nun 517. maddesinde açıklanmış sözleşmeden doğan ödevlere aykırılık yüzünden ilişki çekilmez olmuşsa, ya da başka önemli nedenlerle ilişkinin sürdürülmesi aşırı ölçüde güçleşmiş veya olanaksız hale gelmişse taraflardan herbirinin tek yanlı olarak sözleşmeyi fesh etme, verdiği şeyi geri alma hatta karşı tarafın kusurlu olması halinde tazminat isteme hakkı tanınmıştır. O halde, yükümlülüklerini yerine getirmeyen bakım borçlusuna karşı bakım alacaklısı her zaman fesih hakkını kullanabilmekte, fesih geçmişe etkili (makable şamil) olmak üzere sözleşmeyi sona erdirdiğinden verdiği şeyi de geri isteyebilmektedir.

Öte yandan, BK.nun 517/son maddesi hükmüne göre; Hakim mukaveleyi feshedecek yerde, iki taraftan birinin talebi ile yahut re'sen artık birlikte yaşamalarına nihayet verip buna mukabil alacaklıya kaydı hayat ile bir irat tahsis edebilir."

Uyuşmazlığın değinilen hüküm (BK.nun 517/son maddesi) uyarınca çözüme bağlanması; bakım yükümlülüğünün bir arada yaşamak suretiyle yerine getirilmesi imkanlarının ortadan kalktığı yada büyük ölçüde sınırlandığı haller için düşünülmelidir. Bunun yanısıra, takdir edilecek irat, yanların özel ve ekonomik durumlarına uygun ve adil olmalıdır.

Somut olaya gelince, davalının sözleşmeden doğan bakım yükümlülüklerini yerine getirdiği, dinlenen tanık beyanları ve toplanıp değerlendirilen dosyadaki diğer belge ve bilgilerden anlaşılmaktadır. Ne var ki; davacının temlik tarihinden sonra evlendiği, bu evlilik nedeniyle davalının bakım borcunu yerine getiremediği, bu durumda davalıya atfı kabil bir kusur bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.

Hâl böyle olunca, yukarıdaki ilkeler gözönünde bulundurularak davacıya uygun bir irat bağlanmasına karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde davanın kabul edilmiş olması doğru değildir. Davalının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 20.05.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972