 |
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E: 2003/3699
K: 2003/4418
T: 16.4.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TAPU İPTALİ VE TESCİL
- DAVA DEĞERİNE İTİRAZ
İçtihat Özeti: Davacının aynı nizalı taşınmazın bir bölümünün iptali için bir yıl önce açtığı davada belirttiği dava değerine oranla, aynı taşınmazın daha küçük bir bölümüne ilişkin olarak bir yıl sonra açtığı eldeki tapu iptali ve tescil davasında gösterdiği değerinfahiş miktardafazla olduğu ve davalının dava değerine itiraz ettiği anlaşıldığına göre; mahkemece masrafı davalılardan alınmak suretiyle mahallinde yeniden keşif yapılarak nizalı yerin değerinin saptanması, harcın ve avukatlık parasının saptanacak değer üzerinden hüküm altına alınması gerekir.
(1086 s. HUMK. m. 414, 423)
Taraflar arasında görülen davada;
Davacı Hazine, davalıların kayden maliki olduğu 112 parsel sayılı taşınmazın 6831 sayılı Yasanın 2/B maddesi uyarınca 625 m2lik kısmının Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı iddiası ile açtıkları davada 112 parselin 1135 m2lik kısmının orman sınırları dışına çıkarılan sahada kaldığının belirlendiğini, ancak, Mahkemece istekle bağlı kalınarak 625 m2lik kısmının iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiğini ve kesinleştiğini kesinleşmişMahkeme kararı dışında kalan 510 m2lik kısmında iptali gerektiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescili, davalıların elatmasının önlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalılar, keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, tetkik hakiminin raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Toplanan deliilere ve tüm dosya içeriğine göre, davaııların öteki temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine.
Davalıların, dava değerine yönelik temyizlerine gelince;
Davacı Hazine, dava konusu taşınmazın 625 m21ik bölümü için 25.4.2001 tarihinde açtığı 2001/303 esas sayılı davada dava değerini 1.660.000.000 lira olarak gösterdiği halde, 510 m2lik bölüm için 2.4.2002 tarihinde açtığı eldeki davada dava değerini 40.880.000.000 lira olarak bildirmiş, davalılar da 1.7.2002 günlü oturumda keşif ve bilirkişi incelemesi istediklerini belirtmişlerdir. Davalıların bu beyanının dava değerinin saptanması isteğini içerdiği de kuşkusuzdur.
Öte yandan, konusu para veya para ile değerlendirilebilir bir şeyolan davalar hakkında karar verilmesi halinde, hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden riispi olarak karar ve ilam harcı alınacağı tartışmasızdır.
Bilindiği gibi, harçlar yasası, harcın alınmasını ve tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, bu yönün mahkemece kendiliğinden (resen) gözetilmesinin gerektiğini hükme bağlamıştır.
Hal böyle olunca, masrafı davalılardan alınmak suretiyle yerinde yeniden keşif yapılarak çekişmeli taşınmazın değerinin saptanması harcın ve avukatlık parasının saptanacak değer üzerinden hüküm altına alınması gerekirken, değinilen yön gözetilmeksizin yazılı biçimde hüküm kurulması doğru değildir.
Davalıların temyiz itirazları belirtilen hususlar itibariyle yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine 16.4.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
