Davacılar tarafından, davalılar aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılamasında, mahkemece davanın reddine dair verilen kararın davacılar tarafından temyizi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

Dosya içeriğine ve toplanan delillere göre, davacı İlyas hakkındaki davanın reddedilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Öte yandan, vesayeten temsil edilen Hakkının hukuki ehliyete sahip olduğu Adli Tıp Kurumu'nun 22.3.1999 tarihli raporuyla saptanmıştır. Öyle ise ehliyetsizlik iddiasının reddedilmesi de doğrudur.

Ne var ki dava dilekçesinin içeriğinden açıkça hile ile hataya düşürülme (hülus ve saffetinden yararlanılarak kandırılma) iddiasına da dayanıldığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, olayda hile ile hataya düşürülme yönünden de araştırma yapılmasında zorunluluk vardır. Esasen, maddi vakıaları bildirmek taraflara, hukuki tavsifi yapıp olaya uygulanacak kanun hükmünü bulmak hakime aittir.

 

Bilindiği üzere; hile, genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya, özellikle sözleşme yapmaya sevketmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır. Hata da yanılma hile de yanıltma söz konusudur. BK'nun 28/1 maddesinde açıklandığı üzere taraflardan biri diğer tarafın kasıtlı aldatmasıyla sözleşme yapmaya yöneltilmişse hata esaslı olmasa bile aldatılan taraf için sözleşme bağlayıcı sayılamaz. Değinilen koşulların varlığı halinde aldatılan taraf hakkını kullanma suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili (makable şamil) olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir.

 

Öte yandan, hile her türlü delille, isbat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması hiç bir şekle bağlı değildir. Hilenin öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yalnız dava yoluyla da kullanılabilir.

 

Hal böyle olunca, yukarıda değinilen ilkeler gözetilerek toplanan ve gerektiğinde toplanacak delillerin hile iddiası çerçevesinde de değerlendirilmesi ve sonuca göre bir hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme ile yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir. Davacı Hakkı'nın temyiz itirazları açıklanan nedenlerden ötürü yerindedir. Kabulü ile hükmün HUMK nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 15.12.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972