Davacı tarafından davalı aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılamasında, mahkemece davanın reddine dair verilen kararın davacı tarafından temyizi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

Dava muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Bilindiği üzere uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu Muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirascısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.

Bu durumda yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarında ve 1.4.1974 tarih ½ sayılı İnançları Birleştirme kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından gizli bağış sözleşmesi de Medeni Kanunun 634, Borçlar Kanunun 213 ve Tapu Kanunun 26. Maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirascılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tesbitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini istiyebilirler.

Hemen belirtmek gerekir ki bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmıyacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tesbiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmeside büyük önem taşınmaktadır. Bunun içinde ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, tarafları ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi  olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.

Somut olaya gelince, yanların miras bırakanı Osman Ç... maliki bulunduğu 1126 kadastral parsel sayılı taşınmazın 1/12 payını bağış, 1/12 payınıda satış suretiyle davalı oğlu Kadir'e temlik ettiği, Kadastral parselin daha sonra imar şuyulandırması istemi ile 7 sayılı imar parseline dönüştürüldüğü, davalı Kadir'in imar parselinde paydaş kılındığı kayden belgelenmiştir. Anılan imar parseline tüm paydaşların katılımı ile gerçekleştirilen kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca oluşturulan anayapının bir kısım bağımsız bölümlerinin payına bağlantılı olarak Kadir adına tescil edildiğide saptanmıştır. Bu bölümlerden 2 ve 7 nolu olanlarda ise Kadir'in halen paydaş durumunda olduğu sabittir. Kuşkusuz Bağışa konu 1/12 pay yönünden 1.4.1974 tarih ½ sayılı Yargıtay İçtihadi Birleştirme Kararının uygulama yeri olduğu söylenemez.

Ne varki; satışa konu 1/12 kadastral pay ve bu payın sonradan yansıtıldığı imar payları için muris muvazaatı iddiasının incelenmesi zarureti vardır.

Hal böyle olunca yukarıda açıklanan ilkeleri karşılayan kapsamda araştırma yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile tapuda davalının payının kalmadığından söz edilerek davanın reddedilmesi doğru değildir. Davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü, HUMK'nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine 9.2.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972