 |
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E. 1996/7247
K. 1996/7121
T. 10.6.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI
HARÇ
KARAR ÖZETİ: Elatmanın önlenmesi ve muarazanın men'ine ilişkin davalarda, dava dilekçesinde değer belli edilmemiş olması halinde; öncelikle davacıya, dava değerinin açıklattırılması, harcının alınması ve ondan sonra işin esasının hükme bağlanması gerekir.
(1086 s. HUMK. m. 413)
(492 s. Harçlar K. m. 26, 27, 28, 30, 32)
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan elatmanın önlenmesi ve muarazanın men'i davasının yapılan yargılamasında, mahkemece davanın reddine dair verilen kararın, davacı tarafından duruşma istemli talep edilmişse de, değer yönünden talebinin reddine karar verildi, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Davanın konusunu oluşturan hakkın ve yaptırıma yönelik isteğin para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Bu tür bir davada, HUMK.nun 413 ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 26, 27, 28, 30 ve 32 nci maddelerinin öngördüğü işlemin yerine getirilmesi ve gerekli olan harcın alınması zarureti vardır.
Bilindiği üzere Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re'sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 sayılı Kanunun 32. maddesinde ise yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemlerin yapılamıyacağı vurgulanmıştır.
Hal böyle olunca, davacıya; dava değerinin açıklattırılması, harcının alınması ve ondan sonra işin esasının hükme bağlanması gerekirken, değer belli edilmeksizin maktu harç alınmak suretiyle yetinilmesi isabetsizdir.
Davacının temyiz itirazı bu yönüyle yerindedir. Kabulüyle, hükmün yalnızca belirtilen nedenden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), bozma nedenine göre de öteki hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 10.6.1996 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.