 |
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E. 1994/11331
K. 1994/12608
T. 17.10.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
TAŞKIN YAPI
ELATMANIN ÖNLENMESİ VE YIKIM (KAL') DAVASI
TEMLİKEN TESCİL İSTEĞİ
İYİNİYET KURALI
KARAR ÖZETİ: Taşkın yapılanma nedeniyle tapulu taşınmaza elatmanın önlenmesi ve yıkım (kal') davasında, MK. nun 651. maddesi hükmüne dayalı temlik isteği savunma yolu ile de ileri sürülebilir. Elatmanın önlenmesini ve taşkın yapının yıktırılmasının isteyen davacı taşınmaz maliklerinin taşkın yapıya ıttıladan itibaren onbeş gün içerisinde dava açmamış olmaları; davalıları kendiliğinden "iyiniyetli levazım sahibi" durumuna getirmez. Yasakoyucu, anılan süre davalıların iyiniyet savunmasını önlemeyi amaçlamış ve böylece davacı arsa maliklerine bir olanak sağlamıştır. Davacıların onbeş günlük süre içerisinde ihtar veya dava yolu ile bu olanağı kullanmamış olmaları mülkiyet hakkından kaynaklanan dava açma yetkilerini ortadan kaldırmaz. Mülkiyet hakkı devam ettikçe bu hakkın sahibine verdiği yetkilerde devameder. Bu nedenle, davalıların taşkın bina yapımında iyiniyetli olup olmadıkları taraf delilleri istenerek ve iyiniyetli yapılanına olup olmadığı kesin olarak saptandıktan sonra sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
(743 s. MK. m. 618,651,3)
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan elatmanın önlenmesi, yıkım davasının yapılan yargılamasında, mahkemece davalılar lehine irtifak hakkı tesisine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından temyizi üzerine dosya incelendi, gereği görülüşülüp düşünüldü:
Taraflar çap komşusudurlar. Yapılan uygulama ile davacılara ait 890 sayılı kadastral parsele davalıların taşkın bina inşa etmek suretiyle elattıkları saptanmıştır. Esasen bu husus yanlar arasında tartışmasızdır. Öte yandan, MK.nun 651. maddesine dayalı temlik isteğinin def'i yolu ile de ileri sürülmesi mümkündür. Nevarki, kayıt maliklerinin taşkın yapıya ıttıladan itibaren 15 gün içerisinde dava açmamış olmaları davalıları kendiliğinden "iyiniyetli levazım sahibi" durumuna getiremez. Yasa koyucu, anılan süre ile davalıların iyiniyet savunmasını önlemeyi amaçlamış ve böylece davacı arsa maliklerine bir imkan sağlamıştır. Davacıların, 15 günlük süre içerisinde ihtar veya dava yolu ile bu imkanı kullanmamış olmaları mülkiyet hakkından kaynaklanan dava açma yetkilerini ortadan kaldıramaz. Bilindiği üzere mülkiyet hakkı devam ettikçe, bu hakkın sahibine veya sahiplerine verdiği yetkiler de devam eder.
O halde, davalıların taşkın bina yapımında iyiniyetli olup olmadıkları taraf delilleri istenerek açıkça ortaya çıkarılmalı ve sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Değinilen yön (iyiniyetli yapılanma olup olmadığı yönü), kesin olarak saptanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. Ayrıca, belediyenin dosyaya gönderdiği yazıda bir imar uygulamasından söz edildiği gözetilip kadastral parsellerin, imar şuyulandırma işlemi ile imar parsellerine dönüşüp dönüşmediğinin; diğer bir deyişle mülkiyet durumunda sonradan değişiklik olup olmadığının belli edilmemesi de isabetsizdir.
Davacıların temyiz itirazları verindedir ; Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 17.10.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.