 |
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E. 1992/5935
K. 1992/10367
T. 21.9.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ELATMANIN ÖNLENMESİ
NİSBİ HARÇ
ÖZET Belirlenecek değer itibariyle nisbi tarife üzerinden noksan harcın tamamlatılması ve ondan sonra işin esasının incelenerek sonuca bağlanması gerekirken, değer belli edilmeden ve noksan harç tamamlatılmadan maktu tarifeye göre harç alınıp, hüküm kurulması isabetsizdir.
(492 s. Harçlar K. m. 32)
Yanlar arasında görülen el atmanın önlenmesi davasının kabulüne dair Yerel Mahkemece verilen karar, yasal süre içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edildiğinden; dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Çaplı taşınmazın bir kısmına el atmanın önlenmesi isteğini içeren temyize konu davanın, taşınmaz malın aynı na ilişkin olduğu ve bu nedenle de konusunu oluşturan hakkın, para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Hal böyle olunca, davanın nisbi harca tabi tutulması zorunludur.
Bilindiği gibi Harçlar Yasası, harcın alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, bu yönün mahkemece kendiliğinden (re'sen) gözetilmesi gerekeceğini hükme bağlamıştır. Anılan Yasanın buyurucu nitelikteki 32. maddesinde de, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemlerin yapılamayacağı öngörülmüştür. 0 halde, çekişme konusu hakkın (taşınmaz malın) değerinin saptanması ve belirlenecek değer itibariyle nisbi tarife üzerinden noksan harcın tamamlatılması ve ondan sonra işin esasının incelenerek sonuca bağlanması gerekirken, değer belli edilmeden ve noksan harç tamamlatılmadan maktu tarifeye göre harç alınıp, hüküm kurulması isabetsizdir. Öte yandan; kabule göre, çap kapsamı ile sınırlı kalınması zorunlu iken, istek aşılmak suretiyle çap dışındaki kısma ilişkin olarak yazılı biçimde men kararı verilmesi de doğru değildir. Davalının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile açıklanan nedenlerden ötürü hükmün HUMK. nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 21.9.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|
