 |
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E: 1988/11311
K: 1988/11600
T: 03.11.1988
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Sarıyer Asliye Hukuk Hakimliği)nden verilen 17.2.1988 gün ve 726-89 sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 27.6.1988 gün ve 5517-7738 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davalı (dc) S. Ayten vekili tarafından istenilmiş olduğundan dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, kesinleşmiş mahkeme kararı ve buna göre oluşturulan tapu kaydı ile müvekkilinin mülkiyetine geçen çekişmeli daireyi davalının haklı ve geçerli bir nedene dayanmaksızın işgalinde tuttuğunu ileri sürmüş, elatmanın önlenmesini istemiştir.
Davanın reddini savunan davalı ise; karşılık davasında, davaya konu 4 nolu bağımsız bölümün (dairenin) davacı adına yapılan tescilinde arsa payı yönünden yolsuz tescile sebebiyet verildiğini bildirmiş ve bu durumun iptalen düzeltilmesini talep etmiştir.
Yukarıda değinilen iddiaların niteliği ve içeriği itibariyle gerek asıl (ilk) davanın, gerekse karşılık davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve bu nedenle de konularını oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Hal böyle olunca, her iki davanın da nisbi harca tabi tutulması zorunludur.
Bilindiği gibi, Harçlar Yasası, harcın alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, bu yönün mahkemece kendiliğinden (re'sen) gözetilmesinin gerekeceği hükme bağlanmıştır. Anılan Yasanın buyurucu nitelikteki 32. maddesinde de, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemlerin yapılamayacağı öngörülmüştür.
SONUÇ : O halde çekişme konusu hakkın (taşınmaz malın) değerinin saptanması ve saptanacak değer itibariyle nisbi tarife üzerinden noksan harcın tamamlatılması ve ondan sonra işin esasının incelenerek sonuca bağlanması gerekirken; değer belli edilmeden ve noksan harç tamamlatılmadan maktu tarifeye göre harç alınıp, hüküm kurulması isabetsizdir. Belirtilen yönler, karar düzeltme isteği üzerine bu kez yapılan inceleme sonundan anlaşılmış olduğundan; davalı ve karşılık davacının karar düzeltme isteğinin HUMK.nun 440. maddesi uyarınca kabulüne ve Dairenin 27.6.1988 gün ve 5517 7738 sayılı onama kararının ortadan kaldırılmasına; Sarıyer Asliye Hukuk Mahkemesi'nce kurulan 17.2.1988 tarih 726/89 sayılı hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), bozma nedenine görede sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 3.11.1988 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.