 |
T.C.
YARGITAY
1. Ceza Dairesi
E: 2003/487
K: 2003/111
T: 24.2.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ADAM ÖLDÜRMEK VE GASP
- ŞARTLA SALIVERME
- 4616 SAYILI KANUNUN KAPSAMI VE UYGULAMASI
- ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARININ GERİYE YÜRÜMEYECEĞİ
- HÜKÜMLÜ LEHİNE KAZANILMIŞ HAK
İçtihat Özeti: 1) 4616 sayılı Kanunun tatbik edilebilmesi için gerek ilk suç ve gerekse şartla tahliyenin geri alınmasına neden olan ikinci suç kanun kapsamında kulan suçlar olmalıdır.
2) Şartla salıverme kararının geri alınması üzerine infazına karar verilen ilk suçun infazı gereken süresinin tamamı ile, şartla salıvermenin geri alınmasına sebebiyet veren ikinci suçun cezasının 647 sayılı Kanunun uygulanmasıyla belirlenecek infazı gereken süresi toplanılarak, bu toplam üzerinden 10 yıl sürenin indirilmesinden sonra kalan sürenin aynen infazı gerekir.
3) 4616 sayıl Kanunun bazı maddeleriyle 4758 sayılı Kanun Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edilmişse de iptal karan geriye işlemeyeceğinden hükümlü lehine doğan kazanılmış haklar gözetilmelidir.
(2709 s. Anayasa m. 153)
(765 s. TCK. m.17)
(4616 s. ŞSEK. m. 1/2)
(647 s. ÇİK. m. 19, Ek.2)
Adam öldürmek ve gasp suçlarından (Boyabat Ağır Ceza Mahkeme-si)nin 11.12.1985 gün, 1985/28-53 sayılı ilamı ile 24 yıl 12 ay ağır hapis cezasına mahkum olup, TCK.nun 17. maddesi uyarınca şartla tahliyesinin geri alınmasına, bakiye 17 yıl 166 günlük sürenin aynen çektirilmesine karar verilen ve deneme süresi içinde 27.3.1992 tarihinde işlediği adam öldürmek suçundan Bakırköy 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 28.1.1994 gün, 1993/250-1994/15 sayılı ilamı ile 12 yıl 6 ay ağır hapis cezasına hükümlü ismail'in bakiye cezasından 4616 sayılı Kanun uyarınca 10 yıllık indirim yapılarak iş bu cezasından dolayı 24.11.2000 tarihi itibariyle şartla tahliyesine ilişkin Tekirdağ Ağır Ceza Mahkemesinin 5.11.2001 gün, 2001/546 mut. Sayılı kararına vaki itirazın kabulü ile anılan kararın kaldırılmasına ve hükümlünün bakiye cezasına 4616 sayılı kanunun uygulanmasına yer olmadığına, 10 yıllık indirimin ikinci suçuna ilişkin cezasından yapılmasına dair (Kırklareli Ağır Ceza Mahkemesinin 4.1.2002 gün 2002/52 mut. sayılı kararını havi dosya incelendi. Tüm dosya kapsamına göre, 4616 sayılı kanunun bazı hükümlerinin Anayasa Mahkemesince iptali nedeniyle yeniden yapılan düzenlemeleri içeren ve 23.5.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4758 sayılı kanun hükmüne, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 5.2.2002 gün ve 2002/6-43-151 sayılı kararına nazaran, şartla salıverme kararının geri alınması üzerine infazına karar verilen bakiye ceza ile şartla salıverilmenin geri alınmasına sebebiyet veren ikinci suç için, 647 sayılı Kanunun 19. maddesi uygulanarak belirlenecek infazı gereken cezanın toplamı üzerinden 10 yıl indirildikten sonra 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesinden faydalandırılmak suretiyle cezanın yerine getirilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı olduğu şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle CMUK. 343. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu yüksek Adalet Bakanlığı Ceza işleri Genel Müdürlüğü ifadeli 28.1.2003 gün ve 4898 sayılı yazılı emirlerine müsteniden dava dosyası C.Başcavcılığından 18.2.2003 gün ve 20602/Y.E nolu tebliğname ile Dairemize gönderilmekle; okundu ve aşağıdaki karar tespit edildi.
4616 sayılı Kanunla, 23.4.1999 tarihini kadar işlenen bir kısım suçlarla ilgili mahkumiyetler için, aranan koşulların bulunması halinde çekilecek hükümlülük süresini azaltan, genel infaz kurallarından ayrık olan, özel bir şartla salıverme hükmü getirilmiş ve kanunun 1/2. bendinde yer alan bahse konu şartla salıverme hükmü, bir kısım bentlerin Anayasa Mahkemesi kararı ile iptalinden sonra başka koşul aranmaksızın kapsamında olan tüm mahkumiyetler içm 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesinden de istifade ettirilmek suretiyle uygulanabilir hale gelmiştir.
Şartla tahliye hususunda genel kuruldan ayrılan 4616 sayılı Kanunun, Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Kanuna göre özel bir kanun olup öncelikle uygulanması gerekir. Söz konusu kanunda, TCK. 17. maddesi uyarınca bakiye cezanın çektirilmesine karar verilmesi durumunda bu cezanın ne suretle infaz edileceği hususunda bir açıklık bulunmadığı gibi şartla tahliyenin geri alınması halinde kanunun 1/2. bendinden yararlanmanın mümkün olmayacağına ilişkin bir hükme de yer verilmemiştir. Bu nedenle belirli bir zaman dilimi ile sınırlı uygulanacak olan 4616 sayılı Kanunun şartla tahliyeye ilişkin 1/2. bendi ve 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesi, söz konusu kanunun kapsamı içinde bulunan 23.4.1999 tarihine kadar işlenen suçlardan tayin edilen mahkumiyetler ile bakiye cezanın çektirilmesine neden olan suçlardan verilen mahkumiyetler ve de bakiye ceza için uygulanacak, bu tarihten sonra işlenen suçlardan tayin edilen mahkumiyetler ile bakiye cezanın çektirilmesine neden olan suçlardan verilen mahkumiyetler ve bakiye ceza için şartla tahliye hükümlerinin düzenlendiği TCK. 17. maddesi ile 647 sayılı Kanun hükümleri tatbik olunacaktır. Başka bir ifade ile 4616 sayılı Kanunun tatbik edilebilmesi için gerek ilk suçun ve gerekse şartla tahliyenin geri alınmasına neden olan ikinci suçun, 23.4.1999 tarihinden önce işlenmiş ve kanun kapsamındaki suçlar olması aranacaktır.
Bu itibarla;
4616 sayılı Kanunun bazı maddeleriyle 4758 sayılı Kanunun bütününün Anayasa Mahkemesi kararlarıyla iptali söz konusu ise de T.C: Anayasasının 153. maddesi uyarınca iptal kararlarının geriye işlememesi karşısında adı geçen yasalarla hükümlü lehine doğan kazanılmış haklar gözetilerek yapılan değerlendirmede;
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 5.2.2002 gün 2002/6-43-151 sayılı karan da dikkate alınarak,
Hükümlü lsmair hakkında;
a) Şartla salıverme kararının geri alınması ile infazına karar verilen ilk suçun 17 yıl 5 ay 16 günlük cezasının bütünü ile,
b) Şartla salıverilmenin geri alınmasına sebebiyet veren ikinci suç için 647 sayılı Kanunun 19 ve ek 2. maddeleri uygulanarak belirlenecek infazı gereken cezanın toplamı üzerinden 4616 ve 4758 sayılı Kanunlarla öngörülen 10 yıl sürenin indirilmesinden sonra kalan sürenin aynen infazı gerekmektedir.
Sonuç itibarıyla değişik nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yazılı emre dayalı bozma isteği yerinde görülerek Kırıklareli Ağır Ceza Mahkemesinin 24.1.2002 tarih ve 2002/52 mut. sayılı kararının CMUK.nun 343. maddesi gereğince (BOZULMASINA),
Bakiye işlemlerin mahallinde yapılması için dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına (TEVDİİNE), 24.2.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.