 |
T.C.
YARGITAY
1. Ceza Dairesi
E: 2001/4602
K: 2002/17
T: 17.1.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
* 4616 SAYILI YASANIN 1/2 MADDESİNİN UYGULANMA YERİ
Karar Özeti: 37/3 ve 4616 sayılı Yasalardan Lehe sonuçverenin uygulanması gerekir. 21.4.1980 gününden önce işlediği suçlardan "ömür boyu ağır hapis ve 2 yıl hücre cezasına çarptırılan hükümlü 3713 sayılı Yasaya göre koşullu salı verildiği 13.4.1991 gününden sonra 1994 yılında 4 kez işlediği hırsızlıktan dolayı verilen toplam 6 yıl 21 ay 10 gün hapis cezasının da çektirilmesine karar verilmiş ise de 4616 sayılı yasanın 1/2 bendi ve 647 sayılı Yasanın Ek-2 maddesinin çektirilmesin karar verilen kalan ceza ile ikinci suçlar nedeniyle aldığı cezaların toplamına" uygulanması gerekir.
(4616 s. ŞSEK. m. 1/2)
Hükümlü Ramazan hakkındaki hürriyeti bağlayıcı cezanın infazının durdurulması isteminin reddine ilişkin, Aydın ikinci Ağır Ceza Mahkemesinin 15.10.2001 tarih, 2001/309-288 D.İş sayılı kararına itiraz üzerine verilen (Aydın 1. Ağır Ceza Mahkemesi)nin 18.10.2001 tarih,2001/439-438 D.iş sayılı ret kararını kapsayan dosya incelendi.
4616 sayılı Kanunun bazı hükümlerini iptal eden ve hükümlü lehine bulunan 18.7.2001 gün, 2001/4-332 sayılı Anayasa Mahkemesi gerekçeli iptal kararının 27.10.2001 tarihinde resmi gazetede yayımlanmış olması; Aydın ikinci Ağır Ceza Mahkemesinin anılan kararının verildiği 15.10.2001 tarihinde de, iptal kararının esasını oluşturan hüküm bölümünün yazılı ve görsel basın aracılığıyla kamuoyuna bildirilerek, örneğin bu yolla yayınlanmış olması bakımından iptal hükmünün herhangi bir süre ve koşul öngörülmeden iptal edilen 6. ve 7. bentler yönünden yürürlüğe girdiğinin, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 25.9.2001 tarih 2001/4-153-164 sayılı; 6. Ceza Dairesinin 10.9.2001 tarih 2001/10323-10449, 17.9.2001 tarih 2001/12705-10707 sayılı 1. Ceza Dairesinin 28.9.2001 tarih 2001/3522-3414 sayılı kararları ile kabul edilmiş bulunması karşısında;
Suç türü bakımından anılan kanunun 1/5. maddesi kapsamında bulunmayan hükümlü hakkındaki, Aydın 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 22.11.1996 tarih 1996/419-414 D.iş sayılı kararı ile TCK. 17. maddesi gereğince infazına karar verilen, 24.6.1994 - 24.4.2016 tarihleri arasındaki süreyi kapsayan cezası ile, Kuyucak Asliye Ceza Mahkemesinin 6.10.2000 tarih 2000/33 Müt. sayılı birleştirme toplama kararı kapsamındaki 6 yıl 21 ay 10 gün hapis cezasının yerine getirilmesinde anılan kanunun 1/2. maddesi ve 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesi hükümlerinden yararlanacak olması nedeniyle infazın durdurulmasına karar verilmesi gerektiği gözetilmeksizin, itirazın kabulü ile hükümlünün salıverilmesine karar verilmesi yerine, yazılı biçimdeki gerekçe ile reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle, CMUK. 343. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza işleri Genel Müdürlüğü ifadeli 9.11.2001 gün ve 39178 sayılı yazılı emirlerine müsteniden dava dosyası C.Başsavcılığından 20.11.2001 gün 165388 nolu tebliğname ile Dairemize gönderilmekle; okundu ve aşağıdaki karat tesbit edildi.
4616 sayılı Kanunla, 23.4.1999 tarihine kadar işlenen bir kısım suçlarla ilgili mahkumiyetler için, aranan koşulların bulunması halinde çekilecek hükümlülük süresini azaltan, genel infaz kurallarından nayrık olan, özel bir şartla salıverme hükmü getirilmiş ve kanunun 1/2. bendinde yer alan bahse konu şartla salıverme hükmü, bazı bentlerin Anayasa Mahkemesi kararı ile iptalinden sonra başka koşul aranmaksızın kapsamında olan tüm mahkumiyetler için 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesinden de istifade ettirilmek suretiyle uygulanabilir hale gelmiştir.
Şartla tahliye hususunda genel kuraldan ayrılan 4616 sayılı Kanunun, Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Kanunu göre özel bir kanundur ve öncelikle uygulanmalıdır. Anılan kanunda TCK. 17. maddesine yollamada bulunulmadığı gibi şartla tahliyeleri geri alınanların kanunun 1/2. bendinden yararlanamayacağına ilişkin bir hükümde bulunmamaktadır.
Belirli bir zaman dilimi ile sınırlı ve birkez uygulanacak olan 4616 sayılı Kanunun şartla tahliyeye ilişkin maddesi ve 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesi, söz konusu kanunun kapsamı içindeki 23.4.1999 tarihine kadar işlenen suçlar ile bakiye cezanın çektirilmesine neden olan suçlar ve bakiye ceza için uygulanacak, bu tarihten sonra işlenen suçlar ile bakiye cezanın çektirilmesine neden olan suçlar ve bakiye ceza için ise, şartla tahliye hükümlerinin düzenlendiği TCK. 17. maddesi ile 647 sayılı Kanun hükümleri tatbik olunacaktır. Başka bir ifade ile 4616 sayılı Kanunun tatbik edilebilmesi için gerek ilk suçun ve gerekse şartla tahliyenin geri alınmasına neden olan ikinci suçun 23.4.1999 tarihinden önce işlenmiş ve kanun kapsamındaki suçlar olması aranacaktır.
Öte yandan, suç tarihi itibari ile 3713 ve 4616 sayılı Kanunların aynı mahkumiyete ilk kez tatbik edilmelerinin mümkün olması durumunda,her iki kanunun birlikte değil, bunlardan sadece lehe sonuç verenin uygulaması ile iktifa edilmesi kurala prensip olarak devam etmekle birlikte, cezasının bir kısmını çektikten sonra şartla salıverilenlerin deneme süresi içinde işledikleri mahkumiyetle sonuçlanan ikinci suç ilk mahkumiyetle ilgili ve infazı şarta bağlı bakiye cezası infaz edilebilir hale getirdiği için, daha önce 3713 sayılı Kanun uyarınca salıverilenlerde dahil olmak üzere bu gibi hükümlülerin 4616 sayılı Kanunun 1. maddesinin 2. bedi ve iptal nedeniyle 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddeci hükmünden yararlanmaları, yapılacak indirimden sonra infazı gereken ceza kalması halinde ise, tabi oldukları infaz hükümlerine göre kalan cezanın da çektirilmesi gerekir.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde somut olaya bakıldığında;
Hükümlü Ramazan 21.4.1980 tarihinden önce muhtelif tarihlerde işlediği adam öldürme suçlarından içtimaen müebbet ağır hapis ve 2 yıl hücre cezasına mahkum edilmiş, bu cezasını çekmekte iken 3713 sayılı Kanun uyarınca 13.4.1991 tarihinde şartla tahliye edilerek salıverilmiş ve deneme süresi içinde olmak üzere 24.6.1994 - 1.7.1994 - 2.10.1994 ve 3.10.1994 tarihlerinde işlediği suçlardan dolayı içtimaen 6 sene 21 ay 10 gün hapis nedeniyle bakiye cezasının da çektirilmesine karar verilmiştir. Hükümlünün gerek ilk ve gerekse deneme süresi içinde işlediği ikinci suçları 4616 sayılı Kanunun kapsamında ve suç tarihleri de 23.4.1999 tarihinden öncedir. O halde genel düzenlemeyi içeren TCK. 17. maddesi gözardı edilerek özel nitelikteki 4616 sayılı Kanunun 1/2. bendi ve 647 sayılı Kanunun Ek-2. maddesi, çektirilmesine karar verilen bakiye ceza ile ikinci suçlar nedeniyle aldığı cezaların toplamına uygulanması, uygulamadan sonra kalan cezasının ise, tabi olduğu infaz hükümlerine göre çektirilmesi gerekir.
Mahkemenin, şartla tahliyenin geri alınması nedeniyle çektirilmesi gereken bakiye cezasının indirimden kalan kısmına, tabi olduğu infaz hükmünün uygulanmamasına karar verilmesi izah edilen nedenlerle yerinde görülmemiştir.
Bu itibarla
Yazılı emre atfen düzenlenen tebliğname münderecaatı açıklanan gerekçe uyarınca yerinde görüldüğünden kabulü ile itiraz üzerine verilip kesinleşen Aydın 1. Ceza Mahkemesinin 18.10.2001 gün ve 2001/439-438 D.iş sayılı kararının CMUK. 343. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), müteakip işlemlerin mahallinde yerine getirilmesine, 17.1.2002 gününde oybirliği ile karar verildi.