 |
T.C.
YARGITAY
1. Ceza Dairesi
E: 2001/1094
K: 2001/1180
T: 29.3.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KOŞULLA SALIVERMEDEN YARARLANMA
- 4616 SAYILI YASANIN UYGULANMA YERİ
Karar Özeti: Koşulla salıvermeden yararlandıktan sonra, tekerrür süresi içinde yeni suçlardan hüküm giyen, önceki hükümlülüğün adli sicilden çıkarılma koşulu da bulunmayan hükümlü hakkında 4616 sayılı Yasanın 1/2. maddesinin uygulanması Yasaya aykırıdır.
(765 s. TCK.m. 16,17)
(4616 s. ŞSEK. m. 1/2)
Hükümlü Ahmet'in 4616 sayılı Kanunun 1/6. madde-bendi hükmü gereği anılan kanun hükümlerinden yararlanamayacağına ilişkin, (Seydişehir Ağır Ceza Mahkemesi)nin 23.12.2000 tarih, 2000/104-105 D. İş sayılı kararına itirazın reddi konusundaki Konya 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 25.12.2000 tarih, 2000/486 D. İş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Dosya kapsamındaki hükümlü hakkındaki, Seydişehir Ağır Ceza Mahkemesinin 19.04.1994 tarih, 1993/97-1994/24 sayılı ilamına konu, 1 yıl hapis cezasının infazına 16.04.1995 tarihinde şartla salıverildiği; infaz edilmekte olan Seydişehir Ağır Ceza Mahkemesinin 8.11.1999 tarih 1999/108 D.İş sayılı kararı ile birleştirilip toplanan 14 yıl 4 ay ağır hapis, 1 yıl 6 ay 43 gün hapis cezalarına ilişkin suçların, infaz edilen deneme süresinin dolduğu, hak ederek salıverme tarihinden sonra-28.02.1996, 25.06.1996 ve 27.02.1998 tarihlerinde işlemiş olduğu anlaşılmasına göre;
4616 sayılı Kanunun 1. maddesinin 6. bendinde madde hükümlerinden yararlanamayacakları açıklananlardan, daha önce şartla salıverilme hükümlerinden yararlananlarla ilgili düzenlemenin, şartla salıverildikten sonra hak ederek salıverme tarihine kadar geçen deneme süresi içerisinde ve şartla salıverilme kararının TCK. 17. maddesi uyarınca geri alınmasını gerektiren, bir suç işleyerek hüküm giyenleri kapsadığı ve bununla sınırlı olduğu;
Aksine bir kabul ve yorumun, iyi halli hükümlü niteliğini kazanamamış ve şartla salıverilmeden yararlanamamış hükümlü ile yararlanmış hükümlünün, infaz rejiminin özüne ve amacına uygun düşmeyecek biçimde, eşit-aynı konuma getirilmeleri ve sonradan işledikleri suç nedeniyle hüküm giymeleri durumunda, anılan kanun hükmünden her ikisinin de yararlanamamaları gibi bir sonuç doğuracağı, yasal düzenlemenin, iyi halliliği saptanan hükümlü aleyhine olacak ve hak etmeyenin ödüllendirilmesine yol açacak eşitsizliği amaçlandığının düşünülemeyeceği gözardı edilerek verilen, deneme süresi dışında işlediği suç nedeniyle hükümlünün anılan kanun hükümlerinden yararlanamayacağına ilişkin karara karşı itirazın kabulüne karar verilmesi yerine yazılı biçimdeki gerekçe ile reddine isabet görülmemiştir,
CMUK. 343. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 29.01.2001 gün ve 3501 sayılı yazılı emirlerine müsteniden dava dosyası Cumhuriyet Başsavcılığından 07.02.2001 gün ve 2001/Y.E-14325 nolu tebliğname ile Dairemize gönderilmekle; okundu ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
4616 sayılı Kanunun 1. madde 6. fıkrasında "Daha önce şartla salıverilme hükümlerinden yararlandığı halde yenidne suç işleyerek hüküm giyenler..."in, bu madde hükümlerinden yararlanamayacakları öngörülmüştür.
Kuralın düzenlenmesindeki düşünce, gerekçesinde açıklanmadığı için kanunun çıkartılış amacı ve fıkranın yazımından hareketle içeriğinin belirlenmesi gerekmektedir.
Fıkrada, "Daha önce şartla salıverilme hükümlerinden yararlandığı halde yeniden suç işleyerek..." denilmesi, yeniden suç işleme halinin belirli bir zaman ve sırada işlenmesi gereğini göstermemekte, şartla tahliyeden yararlanmış olan bir kimsenin yeniden suç işlemesinin bu atıfetten yararlanmasına engel oluşturduğunu ifade etmektedir. Fıkranın devamında "... daha önce çıkarılmış bir aftan yararlananlar..." denildiği de dikkate alındığında, şartla salıverme veya af olanaklarından yararlanılmasına rağmen yeniden suç işlenmesi halinde bu madde hükümlerinden yararlanılamayacağı yolundaki irade açıklık kazanmaktadır.
Ancak: Ceza hukuk ilkeleri ve kanuni düzenlemeler, şartla tahliyesinden yararlandığı önceki mahkumiyetinin, 3682 sayılı Adli Sicil Kanununun 8. maddesi uyarınca adli sicilden çıkarılma koşulunu taşımamasının ya da TCK.81. maddesine göre tekerrüre esas alınma niteliğini kaybetmemiş olmasının aranmasını zorunlu kılmaktadır.
Bu tesbitler doğrultusunda maddi olaya bakıldığında;
Hükümlü Ahmet'in Seydişehir Ağır Ceza Mahkemesinin 10.01.1995 gün ve 97/24 karar sayılı ilamıyla 1 yıl hapis cezasına mahkum olduğu bu cezanın infazı sırasında ve 16.04.1995 tarihinde şartla tahliye edildiği, hükümlünün 18.02.1996 tarihinde hırsızlık, 25.06.1996 tarihinde öldürmeğe tam teşebbüs 27.2.1998 tarihinde ise görevli memura hakaret ve müessir fiile teşebbüs suçlarını işlediği, söz konusu suçları tekerrür hükümlerinin uygulanabilme süresi içinde gerçekleştirildiği ve şartla tahliyesinden yararlandığı mahkumiyetinin adli sicilden çıkarılma koşulunun da bulunmadığı dolayısıyla daha önce şartla salıverilme hükümlerinden yararlanmasına rağmen incelemeye konu suçları işleyip mahkumiyetine karar verildiği anlaşılmakla, bu hususun 4616 sayılı Kanunun 1. madde 6. fıkrasında belirtilen engeli oluşturduğu ve maddenin 2. fıkrasından yararlanamayacağı cihetle Konya 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 25.12.2000 tarih ve 2000/486 sayılı kararında bir isabetsizlik görülmediğinden yazılı emre atfen düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteğinin (REDDİNE) müteakip işlemlerin mahallinde yerine getirilmesine 29.3.2001 gününde oybirliği ile karar verildi.