Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E: 2001/2685
K: 2001/6382
T:11.10.2001

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
* TAZMİNAT
* BAYİLİK SÖZLEŞMESİ
* TEK SATICILIK İLİŞKİSİ
Karar özeti: Tek satıcılık sözleşmesi ile yapımcı (davacı) mamullerin tamamım veya bir kısmını belirli bir bölgede inhisari olarak satmak üzere tek satıcıya gönderme yükümlülüğünü üstlendiğinden, aksi kararlaştırılmadıkça davalının, tek satıcı olan davacının sözleşme bölgesinde doğrudan satış hakkı yoktur. Davacı, satış yapmama yükümlülüğünü ihlal eden davalıdan tazminat isteyebilir.
(818. s. BK. m. 96)
 
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinden kaynaklanan ilişkinin 11.2.1999 tarihine kadar devam ettiğini, 1997 yılı Haziranından itibaren satışın azaldığını, 1998 yılı 11.ayından itibaren mal satamaz hale düştüğünü, davalının sözleşmeye aykırı davranışlarının giderilmesi için çekilen ihtarın sonuçsuz kaldığını, sözleşmeye aykırı olarak davacıya ait bölgeye mal satan davalının verilen zarardan sorumlu olduğunu ileri sürerek sözleşmenin feshinin hüküm altına alınmasına, 4.000.000.000.-TL maddi ve manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, davacının, davalının tek bayisi olmadığını, sözleşme süresince davacı tarafından alt bayilik oluşturulmadığını, tutum ve davranışlarıyla davalıyı zarara uğratan davacının tazminat taleplerinin haksız olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre ana bayilik sözleşmesinde davalı şirketin davacı şirketten başka şirketlere mal satmayacağı, bayi oluşturmayacağı hususunda bir hüküm bulunmadığı, davacı şirketin davalının başka firmalara mal satması nedeniyle uğradığı zararı talep etme hakkı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında 27.3.1996 ve 3.9.1996 tarihlerinde imzalanan sözleşmelere göre, davalı ile davacı arasında tek satıcılık ilişkisi vardır. Mahkemece davalının davacı şirketten başka şirketlere mal satamayacağı, bayi oluşturmayacağı konusunda sözleşmede hüküm bulunmadığı gerekçesiyle davacının tazminat talebi reddedilmiştir.
Oysa tek satıcılık sözleşmesi ile yapımcı (somut olayda davalı) mamullerin tamamının veya bir kısmını belirli bir bölgede inhisari olarak satmak üzere tek satıcıya gönderme yükümlülüğünü üstlenir. Diğer bir anlatımla yapımcının sözleşme bölgesinde tek satıcı dışında başka bir satıcıya mal göndermemesi bu sözleşmenin doğal sonucudur. Aksi kararlaştırılmadıkça davalının tek satıcı olan davacının sözleşme bölgesinde doğrudan satış yapma hakkına sahip değildir. Davalı bu hakkını saklı tutmadığına göre satış yapmama yükümlülüğünü ihlal eden davalıdan BK.nun bu 96. maddesi uyarınca tazminat istenebilir.
Mahkemece, davacının talepte haklı olduğu tazminat miktarı belirlenerek varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddinde isabet görülmemiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün (BOZULMASINA), vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir edilen 97.500.000.-TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 11.10.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini