Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
Esas no: 2000/7171
Karar no: 2000/7602
Tarih: 9.11.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • HAKEM KARARLARININ TENFİZİ
  • 2675 SAYILI YASA
  • 1958 TARİHLİ NEWYORK SÖZLEŞMESİ
  • İSPAT YÜKÜ
  • HAKEM KARARININ DOĞRULUĞUNU İNCELEME YASAĞI
Karar Özeti: 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuku ve Usul Hukuku hakkındaki Yasa ile 10 Haziran 1958 talihli New York sözleşmesinin V maddesi gereğince;
1-    Hakem    kararının    bağlayıcı    olmadığı    veya kesinleşmediği konularında ispat yükü davalıya aittir.
2- Aleyhine hüküm verilen tarafa delillerini ikame etme fırsatı verilmemiş olması tenfize engel olur.
3- Tenfiz mahkemesine, hakem kararının esasına ilişkin hususlarda, doğruluğunu inceleme yetkisi tanınmamıştır.
(2675 s. MÖUHK. m. 44/son, 45/d-e) (10.6.1958 Tarihli NewYork Sözleşmesi m. V/e, V1-b)
Taraflar arasındaki tenfiz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçisinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonda dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, tarafların 2.8.1995 ve 6.9.1995 tarihli sözleşmeler uyarınca 60.000. ton çeliğin satımı konusunda anlaştıklarını, davalının anlaşmaları ihlal etmesi üzerine müvekkilinin tahkim prosedürü başlattığını, Hakem Heyetince verilen 14.8.1997 tarihli karar uyarınca davacının 825.232,01 Dolar ana para ve 22.326,67 sterlin yargılama gideri alacağı bulunduğunu, kararın Türkiye'de icraya konulabilir bir karar niteliğinde olduğunu ileri sürerek 11.8.1997 tarihli Hakem Heyeti Kararının tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, tenfize konu hakem kararının kesinleşmediğini, hakem kararının kamu düzenine aykırı olduğunu, tahkim şartında İsviçre Hukukunun uygulanacağı belirtildiği halde İngiliz Hakukunu uygulayarak Hakemlerin yetkilerini aştığını, davacının tanık olarak dinlenmesinin davalının savunma hakkını ihlal edici nitelikte olduğunu belirterek tenfiz talebinin reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre yabancı hakem kararının tenfizinin reddi sebeplerinin New York sözleşmesinin IV ve V. maddelerinde gösterildiği, davalı tarafça ileri sürülen hususların hiçbirisi tenfiz talebinin reddini gerektirecek bir sebeb olarak kabul edilemeyeceği gerekçesiyle 1.4.1997 tarihli İngiliz hakem kararının tenfizine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacı, 11.8.1997 tarihli İngiliz Hakem Heyeti Kararının tenfizini talep etmiştir. Tenfiz talebinin reddini gerektiren sebebler Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası hakkında 10 Haziran 1958 tarihli New York sözleşmesinin V. maddesinde ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku hakkında Kanunu'nun 45. maddesinde belirtilmiştir.
Davacı tenfizini talep ettiği kararın bağlayıcı olduğunu ileri sürmüştür. NevvYork sözleşmesinin V/e maddesinde hakem kararının tenfizi için bağlayıcı olması yeterli görülmüş, bağlayıcı olmadığı veya kesinleşmemiş olduğunu ispat yükü davalıya yüklenmiştir (New York sözleşmesi MV/1 ve MÖHUK. m. 44/son). Davalı; aleyhine tenfizi istenen kararın kesinleşmemiş olduğunu, bu karar aleyhine kanun yollarına müracaat ettiğini veya iptal ettirdiğini kanıtlayamamıştır.
Davalı, davanın esasına sözleşmenin bir parçası olan şartnameye göre İsviçre Hukuku uygulanması gerekirken İngiliz Hukuku uygulanarak hakemlerin yetkilerini aştığını savunmuştur. Tarafların sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak maddi hukuku önceden saptamaları mümkündür. Ancak taraflar arasındaki sözleşmelerde uyuşmazlık halinde hangi maddi hukukunun uygulanacağı hususunda açıklık yoktur. Hakem Heyeti İngiliz ve İsviçre Hukukundan hangisinin uygulanacağı konusunda uzmanların görüşünü de değerlendirerek bir sonuca gitmiştir. Bu nedenle hakemlerin yetkilerini aşarak karar verdiği kabul edilemez.
Davalı savunma hakkının ihlal edildiğini, tenfiz taleplerinin bu nedenle reddi gerektiğini savunmuştur. Savunma hakkının ihlali New York sözleşmesinin V/1-b ve MÖHUK'nun 45/d ve e maddelerinde tenfiz taleplerinin reddini gerektiren bir sebep olarak belirtilmiştir. Bu durumda aleyhine hüküm verilen tarafa delillerin ikame etme fırsatının verilmemiş olması hakem kararının tenfizine engel olacaktır. Oysa somut olayda davalıya bu imkan tanındığından ve davalı tarafından tanık olarak dinletilmek istenen kişinin görüşleri rapor halinde hakeme ibraz edildiğinden ve hakemce değerlendirildiğinden savunma hakkının ihlal edildiği söylenemez.
Davalı tek sözleşme olmasına rağmen iki kere tazminata hükmedilmesinin savunmanın dikkate alınmadığını gösterdiğini belirterek tenfiz talebinin bu nedenle de reddi gerektiğini savunmuştur. Bu iddia kararın esasına ilişkin olup, hakem kararının doğruluğunu inceleme yapma yasağı (revision au fond/) kapsamında bulunduğundan tenfiz mahkemesine bu iddiayı inceleme yetkisi tanınmamıştır.
Yukarıda değinilen hususlar karşısında, tenfizi istenen hakem kararının New York sözleşmesi ve MÖHUK hükümlerine göre tenfizine engel bir durum ve kamu düzenine aykırılık teşkil edecek bir yön bulunmadığı anlaşıldığından davalının temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanması gerekmektedir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan hükmün (ONANMASINA), vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir olunan 65.000.000. TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya ödenmesine, onama harcının temyiz edenden alınmasına, 9.11.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler



YARGITAY KARARLARI :
İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini