Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
Esas no: 2000/7164
Karar no: 2000/798
Tarih: 10.2.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
MENFİ TESBİT
ÇEKLERDE KISMİ ÖDEME
HAMİLİN KANIT YÜKÜ
ÖZET Hamil kısmi ödemeyi reddedemez, Kısmi ödeme yapılması halinde, muhatap kendisine makbuz verilmesi veya ödemenin poliçe (çek) üzerine yazılmasını isteyebilir.
Çek arkasına yazılıp sonradan hamil tarafından karalanan meblağın gerçek bir ödemeyi yansıtmadığının, hamil tarafından usulen kanıtlanması gerekir.
(6762 s. TTK. m. 621/3, 730)
 
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
 
Davacı vekili, davalının Orhan isimli çizerin umumi vekili ve resimlerinin pazarlanması hususunda yetkilisi olduğunu, davacının adı geçen çizere yaptırdığı resimlerin telif hakkı olarak davalıya 1.250.000.000.-TL tutarında çek verdiğini, üzerinde keşide tarihi olmayan bu çekin davalıya yapılacak ödemelere teminat teşkil etmek üzere düzenlendiğini, ödemeler yapıldıkça çekin arkasına yazılacağını ve yapılan 800.000.000.-TL tutarındaki ödemenin çekin arkasına yazıldığını, davacının 450.000.000.-TL bakiyeyi ödemek istediğinde davalıyla aralarında anlaşmazlık çıkması üzerine çek arkasındaki yazının karalanarak icra takibine konulduğunu ileri sürerek davalıya 800.000.000.-TL borçlu olmadıklarının tesbitiyle %40 inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
 
Dayalı vekili, söz konusu çekin teminat çeki olmadığını, davalıya verilen borca karşılık düzenlenen çek olduğunu ve ibraz müddeti içinde 800.000.000.-TL ödeme yapılarak kalanı için yeni bir evrak düzenlenmesi teklif edildiğini, bunun üzerine çekin arkasına 800.000.000.-TL'nın alındığının yazıldığı davalıya bu miktar için tediye makbuzu imzalatıldığını, anlaşma gerçekleşmeyince 800.000.000.-TL'lık makbuzun geri alındığını ve çekin arkasındaki ödemeyle ilgili şerhin karalandığının, davacının yaptığı kısmi ödeme olmadığından davanın reddi gerektiğini savunarak %40 tazminatın davacıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
 
Mahkemece, davacı ibraz ettiği tediye makbuzlarıyla çeke mahsuben ödeme yapıldığını ispatlayamamış olmakla davanın reddine, itiraz edilen asıl alacak üzerinden %40 inkar tazminatının davacıdan tahsiline karar verilmiş hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
TTK'nun 730.maddesi yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken aynı Yasanın 621/3.maddesinde hamilin kısmi ödemeyi reddedemeyeceği ve kısmi ödeme yapılması halinde kendisine makbuz verilmesini veya ödemenin poliçe (Çek) üzerine yazılmasını isteyebileceği öngörülmüştür. Somut olayda çek arkasına yazılmış olan ve daha sonra dayalı tarafından karalandığı anlaşılan 800.000.000.-TL tutarındaki meblağın gerçek bir ödemeyi yansıtmadığının dayalı hamil tarafından usulen kanıtlanması gerekir. Mahkemece bu husus gözardı edilerek yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
 
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 10.2.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini