 |
T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E:1999/3948
K:1999/6603
T:8.11.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İTİRAZIN İPTALİ
İTHALAT BEDELİNİN TRANSFERİ
HAVALE AMİRİNİN TALİMATINA AYKIRILIK
KUSUR
ÖZET : Davalı Bankanın, peşin ithalat bedelinin yabancı bankaya transferi konusunda, ithalatı yapan davacı havale amirinin talimatına uymayarak kusurlu hareketiyle paranın bloke edilmesine neden olduğunun kabulünde bir isabetsizlik yoktur.
(818 s. BK. m. 458, 459)
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin davalı bankaya 27.10.1997 tarihinde gönderdiği yazılı talimatı ile döviz tevdiatı hesaplarından 25.000 ABD. dolarının Sudan da mukim F... Pan Trade Co Ltd"e peşin ithalat bedeli olarak transfer edilmesini istediğini bu talimat yazısında paranın transfer edileceği bankanın "El Nilein Dulup Bank Group Onsd. Cent Br" olarak, aracı bankanın ise "The Arab İnvestment Company S.A" olarak bildirildiğini ancak, davalı bankanın bu talimatın dışına çıkarak Amerikan bankaları üzerinden transferi gerçekleştirdiğini ve kusurlu hareketi nedeniyle de ABD'nin Sudan'a ambargo uygulaması sebebiyle paranın Amerikan makamlarınca bloke edilmesine neden olduğunu, keşide edilen ihtara olumlu yanıt alınmaması üzerine girişilen icra takibine davalının itiraz ettiğini belirterek haksız itirazın iptali ile takibin devamına ve %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının talimatı üzerine 27.10.1997 tarihinde "Bankers Trust Company New York'a" ilgili havale emrinin geçildiğini ancak ilgili Sudan bankasının farklı bir muhabir banka talep etmesi üzerine bu havale emrinin iptal edilip yeni bir havale talimatının "Amerikan Exspress Bank Ltd Bank'a" geçildiğini ancak bu. işlemden sonra Amerikan hükümetince Sudan'a uygulanan yaptırımlar sonucu havale bedelinin bloke edildiğini, blokenin çözülmesine çalıştıklarını Uluslararası Bankacılık uygulanmasında muhabir bankanın seçiminde havale amirinin talimat ve seçim yetkisi bulunmadığını, havalenin lehdarına ulaşmamasında bir kusurları olmadığı gibi, müvekkili bankanın ambargo uygulandığından da haberi olmadığını, geçici imkansızlığın ortadan kalkması ile havale bedelinin geri alınarak davacıya ödeneceğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu ile davalı bankanın davacının talimatına uymadığı, gerekli özen ve dikkati göstermediği olayda tamamen kusurlu bulunduğu gerekçeleri ile itirazın iptaline, takibin devamına, alacağın %40'ı olan 2.477.500.000. TL inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle yeterli araştırma ve inceleme sonucu düzenlendiği anlaşılan uzman bilirkişi raporunun hükme esas alınmasında ve davalı bankanın, verilen talimata uymaması sonucu havale bedelinin bloke edilmesine kusuruyla sebebiyet vermiş olduğunun kabulünde bir isabetsizlik bulunmamasına ve blokenin kalkması ile davalı bankanın söz konusu meblağın kendisine ödenmesini isteyebileceğinin kuşkusuz bulunmasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün (ONANMASINA), 8.11.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.