 |
T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E. 1996/868
K. 1996/2335
T. 12.3.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İFLAS
İFLAS İSTEĞİNİN İLANI
MASRAFLARIN PEŞİN VERİLMESİ
İFLAS TARİHİ
KARAR ÖZETİ: 1- İflas takibi, Türk Ticaret Kanununda veya özel kanunlarda tacir sayılan veya tacirler hakkındaki hükümlere tabi tutulan gerçek ve tüzel kişiler hakkında yapılabilir. Bu şart, kendiliğinden gözetilir ve araştırılır.
2- Davalı borçlu hakkında yapılan kambiyo senetlerine özgü iflas yoluyla takibe itiraz edilmediğinden, İflas talebinin İİK.nun 166/2. maddesinde yazılı usulle ilanı zorunludur. Yasal bu yolla diğer alacaklılara müdahale ve itiraz imkanı tanınmalıdır.
3- İlk alacaklılar toplantısına kadar dönem için gerekli olan giderler peşinen ve avans olarak, davacı tarafından yatırılmadıkça, iflasına karar verilemez. Ayrıca, iflasın açıldığı gün ve saatin gösterilmemesi ve %40 teminat gösterme şartına bağlı olarak iflasa karar verilmesi, kabul yönünden isabetizdir.
(2004 s. İİK. m. 160, 165, 166/2, 173)
(1086 s. HUMK. m. 432)
Taraflar arasındaki iflas davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne ve temyiz talebinin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılardan U Turizm Yatırım ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. vekilince temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkilinin davalı hakkında 5.4.1995 vadeli 1.000.000.000.-TL.'lık senede dayanarak yaptığı iflas yoluyla takibin itirazsız kesinleştiğini ileri sürerek, depo kararı gereğini yerine getirmemesi halinde iflasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap vermemiş, vekili yargılama aşamasında müvekkilinin mali durumunun iyi olmadığı nı, bu nedenle ödeme yapamayacaklarını bildirmiştir.
Mahkemece, takibin itirazsız kesinleştiği, davalının depo emri gereğini yerine getiremeyeceklerini beyan ettiği gerekçesiyle alacağın % 40'ı oranında teminatın mahkeme veznesine depo edilmesi halinde davalının iflasına karar verilmiştir.
U Turizm Yatırım A.Ş. ve Hüseyin Hulusi kararı temyiz etmişler, Hüseyin Hulüsi 25.8.1995 tarihli dilekçesi ile temyiz talebinden vazgeçmiş, U Turizm Yatırım A.Ş.'nin temyiz talebi ise mahkemece kararı temyiz edenlerin süresinde müdahale talebinde bulunmadıkları, gerçek alacaklı olmadıkları gerekçesiyle reddedilmiş, bu red kararı U Turizm Yatırım A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
HUMK.nun 432. maddesi uyarınca temyiz, kanuni süre geçtikten sonra yapılır veya temyizi kabil olmayan bir karara ilişkin olursa, kararı veren mahkeme temyiz talebinin reddine karar verir. İflas davası sonunda verilecek kararların temyizi kabil olduğu gibi kararı temyiz eden U.... Turizm Yatırım A.Ş.'nin temyizi süresindedir. Zira, iflas takibinin kesinleştiğinin İİK.nun 166/ 2. maddesindeki usulle ilan edilmesi ve bu ilandan itibaren 15 gün için diğer alacaklılara davaya müdahale veya itiraz imkanının tanınması gerekirdi (İİK. m. 173). Somut olayda ise, iflas talebi ilan edilmeyerek borçlunun diğer alacaklılarının iflas davasına müdahale ve itiraz imkanı ortadan kaldırıldığından U Turizm ve Yatırım A.Ş.'nin temyiz talebi süresindedir: İflas talebinin başka yollarla duyulduğuna ilişkin gerekçesi anılan Yasa hükümlerine aykırıdır. Bu nedenlerle mahkemenin temyiz talebinin reddine ilişkin kararının bozulmasına ve temyiz incelemesinin yapılmasına karar verilmiştir.
1- Türk Ticaret Kanununda veya özel kanunlarda tacir sayılan veya tacirler hakkındaki hükümlere tabi tutulan gerçek ve tüzel kişiler hakkında it las takibi yapılabilir. İflas takibi yapılabilmesi için gerekli olan bu şart resen gözetilir ve araştırılır. Mahkemece bu yönde Uşak Ticaret Odası Başkanlığı'na 21.4.1995 tarihli tezkere yazılmışsa da, cevap gelmeden, davalı nın tacir olup olmadığı araştırılmadan iflasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2- Davalı borçlu hakkında yapılan kambiyo senetlerine özgü iflas yoluyla takibe itiraz edilmediğinden, iflas talebinin İİK.nun 166/2. maddesinde yazılı usulle ilanı zorunludur. Yasal bu yön gözetilmeden ve diğer alacaklılara müdahale ve itiraz imkanı tanınmadan iflas kararı verilmesi de isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
3- İcra ve İflas Kanununun 160. maddesi hükmünce İİK alacaklılar toplantısına kadar dönem için gerekli olan giderler peşinen ve avans olarak davacı tarafından yatırılmadıkça iflasına karar verilemez. Mahkemece bu yönün gözetilmemesi anılan Yasa hükmüne aykırı olduğu gibi, İİK.nun 165. maddesi uyarınca iflasın açıldığı gün ve saatin gösterilmemesi, % 40 teminat gösterme şartı na bağlı olarak iflasa karar verilmesi kabul yönünden isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ Yukarıdaki birinci, ikinci ve üçüncü bendlerde açıklanan nedenlerle hükmün (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 12.3.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.