(2004 s.İİK.m.72)

 

Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

 

Davacılar vekili, müvekkillerinden .... inşaat A.Ş.nin Libya'da inşaatlar yaptığını, davalı bankanın müvekkilinin Libya'lı işverenlerle imzaladığı inşaat sözleşmeleri ile ilgili olarak işverenlerin bankası Ummabank'a teminat mektubu veren Türkiye'deki bankalar konsorsiyumunun bir üyesi olduğunu, konsorsiyumun diğer üyelerinin Yapı Kredi Bankası ve Vakıfbank olduğunu, müvekkilinin inşaatlarını %95'ini bitirmesine rağmen Libyadaki iç ve dış konjüktürden kaynaklanan nedenlerden dolayı müvekkilinin istihkaklarının ödenmediğini ve sonunda Libyalı işverenlerle müvekkilleri arasında 1992 yılında tasfiye komisyonu oluşturulduğunu, tasfiye işleminin imza aşamasına geldiğini, 15 karma Ekonomik kurul protokolunda (52) adet teminat mektubunun nakde çevrileceği, diğerlerinin nakte çevrilmesi hususunun iki ülkenin teknik daimi komitesinin müşterek alacağı karara bağlı olacağının vurgulandığını, bütün bunlara rağmen ve teminat mektuplarının hukuki değerinin kalmadığını bilen davalının ısrarla hakkı olmayan komisyonu istediğini ve 213.848.431. TL. talep ettiğini belirterek davalı bankaya komisyon borcu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.

 

Davalı vekili, teminat mektuplarını henüz iade edilmediğini, bankanın risk ve sorumluluğunun devam ettiğini, muhatap tarafından bankanın ibra edilmemiş olduğunu, teminat mektuplarının iade ve iptaline kadar komisyon ödenmesi gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.

 

Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre teminat mektuplarının dayanağını teşkil eden sözleşmelerin Libya'daki idareler ile davacı şirket arasında 1991 yılında tasfiyesine karar verildiğini, karma ekonomik kurul toplantısında da (52) adet mektubun nakte çevrileceği, bunların dışındakilerin tazminin istenemeyeceği, teminat mektuplarını kesinlik ve yaptırım gücünü kaybetmiş olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

 

Kural olarak teminat mektubu iade edilinceye kadar bankanın, komisyon talep etme hakkı bulunmaktadır. Çünkü banka verdiği teminat mektubu ile bir risk üstlenmekte ve riskin doğması halinde de ödemeyi garanti etmektedir.

 

Kural bu olmakla beraber teminat mektubu kıymetli evrak niteliğinde olmadığından sorumluluğun sona ermesi için mutlaka teminat mektubunun bankaya iadesinin zorunlu olmadığı durumlar da vardır.

 

Somut olayda davaya konu edilen ve 6.2.1994 - 6.51994 tarihleri arası devre komisyonları talep edilen dört adet teminat mektubu, 2.7.1989 tarihinde imzalanan Türkiye Libya Karma Ekonomik Komisyonu 15. Dönem Protokolünün, Bankacılık ve Müteahhitlik Hizmetleri başlıklı 3. maddesinde (52) adet teminat mektubunun nakde çevrileceği belirtilmiş ve 52 adet teminat mektubu dışında kalan, teminat mektuplarına ilişkin tazmin taleplerinin dikkate alınmayacağı kararlaştırılmış olup, davaya konu edilen ve devre komisyonları talep edilen dört adet teminat mektubunun da 52 adet teminat mektubunun dışında bırakıldığı anlaşılmaktadır

 

Nitekim: Libya Jamabiye Bank Tripoli tarafından Pamukbank aleyhine açılan 52 adet teminat mektubu dışında kalan dört adet teminat mektubunun tahsili istemini içeren davada, teminat mektuplarının Türkiye Libya Karma Ekonomik Komisyonun toplantısı ve bu toplantıda alınan kararlar doğrultusunda hükümsüz kaldığı gerekçesi ile tahsil talebi reddedilmiş ve verilen karar Yargıtay'ca onanarak kesinleşmiştir.

 

Ayrıca davacılar tarafından dosyaya ibraz edilen 5/81 numaralı anlaşma protokolüne göre davacıların, teminat mektubu verilen işler nedeni ile yapılan tasfiye sonucunda alacaklı bulunduğu da saptandığından, devre komisyonları istenen teminat mektuplarının bu dönemden önce hükümsüz kaldığı anlaşıldığından, mahkemece söz konusu teminat mektupları için komisyon talep edilemeyeceği yönünde kurulan hükümde .bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

 

SONUÇ Yukarıdaki açıklanan nedenlerle hükmün (ONANMASINA), vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulun davacılar yararına takdir olunan 6.000.00.TL. duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara ödenmesine, 7.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972