 |
T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E. 1996/10078
K. 1997/3268
T. 28.3.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ALACAK
FOB SATIŞTA NEFİ VE HASAR
KARAR ÖZETİ : Fob satışta nefi ve hasar, malın taşıyıcıya teslimi ile alıcıya geçmiş sayılır. Taşıma senedine yüke yönelik hiçbir çekince dermeyan edilmemiş olması ve ürün için sağlık sertifikası verilmiş olması, malın taşıyıcıya sağlam ve noksansız olarak teslim edildiğini gösterir.
(818 s. BK. m. 183)
(6762 s. TTK. m. 1138)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine; incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin Polonya'ya narenciye ithalatı gerçekleştirmek için davalı ile anlaşma sağlandığını, 19.965 kg Limon için 10.980 DM. dövizi havale şeklinde davalıya gönderdiğini, limonların 31.10.1993 tarihinde Polonya'ya ulaştığını, ancak limonların bozuk ve çürük olduğunun tesbit edildiğini, ayrıca 834 kg.'da eksik mal belirlendiğini, durumun 8.2.1994 tarihinde davalıya bildirdiğini, ancak bir sonuç alınamadığını, bu işten müvekkilinin 28.916 DM. ve 41.590.000 TL. zararı olduğunu, DM. zararlarının fiili ödeme günündeki kur'dan ve dava tarihi itibariyle toplam 287.086.000 TL. olan alacağı ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ikinci kalite limonun davacıya FOB satıldığını ve bedelinin peşin ödendiğini, FOB satışda nefi ve hasarın teslim ile alıcıya intikal ettiğini, malların Mersin'de sağlam teslim edildiğini ve davacının temin ettiği araçla taşındığını, malların ihracata uygun olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirilerek satış şeklinin FOB olduğu, malın taşıyana sağlam ve eksiksiz olarak teslim edildiği, taşıma sırasında meydana gelen zararlardan davalının sorumluluğu bulunmadığından davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle, mahkemece hükme esas alınan 2.10.1995 tarihli bilirkişi heyeti raporunun oluşa ve dosya içeriğine uygun bulunmasına, gümrük çıkış beyannamesinde satış türünün (FOB) olarak belirlenmesine ve bu satış türünde malın teslimi ile nefi ve hasarın alıcıya geçmiş sayılacağına, bitki sağlık sertifikası ile adı geçen ürünün sağlıklı olduğunun belgelenmiş olmasına, ihraç edilen limonların taşıyıcıya sağlam ve noksansız teslim edildiğinin, taşıyıcının yüke yönelik hiçbir çekinceye taşıma senedine dermeyan etmemesinden anlaşılmasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün (ONANMASINA), onama harcının temyiz edenden alınmasına, 28.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.