Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E. 1993/4547
K. 1994/1990
T. 4.3.1994

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ
CARİ HESABIN KESİLMEDEN ALACAĞIN MUACCEL
OLAMIYACAĞI
TAKAS DEF'İ
VEKALET ÜCRETİNDE TAKDİR HAKKI
TARİFENİN ÜSTÜNDE VEKALET
ÜCRETİNE HÜKMEDİLEMEYECEĞİ
 
KARAR ÖZETİ: Ayın mahkemede görülmekte olan davalar arasında bağlantı bulunması halinde, davanın her safhasında HUMK. nun 45/1. maddesi hükmüne göre mahkemece re 'sen birleştirme kararı verilebilir. TTK nun 87 ve devamı maddelerine göre, cari hesap sözleşmesi, hesap kesilmeden alacak talep edilemeyeceğine dair bir anlaşmadır.
 
TTK.nun 95. maddesi uyarınca cari hesap kesilmeden alacak muaccel olmaz. Bu itibarla, işleyen bir cari hesaba karşı takas Defi'nde bulunulamaz. Takdir hakkı ile ilgili hiç bir gerekçe gösterilmeden tarife hükmü üzerinde vekalet ücretine hükmedilemez.
 
(1086 s. HUMK. m. 45/1)
(6762 s. TTK. m. 87,95)
(818 s. BK. m. 118, 122/son, 124)
 
Taraflar arasındaki karşılıklı menfi tesbit ve alacak davalarının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ve karşılık davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davacılardan şirket vekilince duruşmalı, diğer davacı Nadir tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
 
Davacı Ş.....   Petrol Koll. Şti. vekili, müvekkilinin davalı banka Kadıköy Şubesinde 20.8.1987 tarihinde 3107 nolu vadesiz ticari mevduat hesabı açtırdığını, davalı bankanın müvekkilinin virman talimatı olmaksızın başka şirketlerin hesaplarından virman yaparak davacı şirketi 407.150.000 TL. usulsüz faiz tahakkuk ettirerek yazışmalardan olumlu sonuç alınamadığını ileri sürerek, davacı şirketin davalı bankaya 439.170.440 TL. borçlu olmadığının tesbitine, bu miktarın dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsiline, dava tarihine kadar işlemiş faiz talep hakkının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
 
Davalı banka vekili, cevabında ve karşı davasında dava dışı G......Reklam A.Ş.'ne 241.150.000 TL. T Ltd. Şti'ne 135.000.000 TL., A   A.Ş.'ne 20.000.000 TL. olarak yapılan virmanların usulsüz olmayıp, şirket temsilcisi Nadir'in virman talimatı ile yapıldığını, ıskonto hesabından cari hesaba yapılan virman muamelelerinden faiz ve masrafların peşin alındığını, davacı şirketin 160.000.000 TL. iskonto kredisi kullandığını, Nadir, Erol ve Ş   Petrol A.Ş.'nin kredi sözleşmesinin kefili olduklarını, davacı şirket tarafından bankaya verilen çeklerin karşılığının davacıya hemen ödendiğini, vadesi geldiğinde tahsil edilen çekler için davacının faiz borcu bulunduğunu belirterek davanın reddine, 607.097.578 TL.nın en yüksek banka faizi üzerinden hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte davacıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
 
Bu dosya ile birleştirilen mahkemenin 1990/905 sayılı dosyasında davacı Nadir vekili, müvekkilinin davalı bankanın Kadıköy Şubesinde 1987 yılında 15229 nolu mevduat hesabı açtırdığını, talimatı olmadığı halde bankanın 3118 sayılı hesap sahibi G Reklam A.Ş. hesabına muhtelif tarihlerde toplam, 242.000.000 TL. virman yapmak suretiyle müvekkilinin davalı bankaya borçlu olmadığının tesbitine, 242.500.000 TL.nın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
 
Davalı banka vekili bu davaya cevabında, davacı Nadir'in 3118 sayılı hesaptan şahsi hesabı 15229 nolu hesaba virman yapılabileceğine dair virman talimatı olduğu ve G Reklam A.Ş. adına bu talimatı imzaladığını, ayrıca G Reklam hesap kartonunda da yetkili olarak Nadirin imzası bulunduğunu, 1987 yılında hesap kartonunu imzalayan davacının yetkisinin devam ettiğini gösterdiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
 
Davacı Ş... Petrol Koll. Şti. vekili, bankanın karşı davasına cevabında müvekkili şirketin davalı bankadan 160.000.000 TL. kredi kullandığını, krediye uygulanan faiz oranının tahakkuk şeklinin usulsüz olduğunu, 3118 nolu G..... Reklam A.Ş. hesabı için Nadir'in virman talimatı bulunmadığını belirterek karşılık davanın reddini istemiştir.
 
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan deliller ve son bilirkişinin verdiği asıl ve ek rapora göre davacı şirketin davalı bankaya 272.288.426 TL. borçlu olmadığının tesbiti ile bu miktarın davalı bankadan dava tarihinden işleyecek % 30 yasal faizi ile birlikte tahsiline, karşı davacı bankanın 607.097.578 TL. alacağının karşı dava tarihinden hesaplanacak % 45 faizi ile birlikte karşı davalı şirketten alınıp, karşı davacı bankaya ödenmesine, birleşen dosyadaki davacı Nadir'in davasını kanıtlayamadığından reddine karar verilmiş, karar davacı Koll. Şti. ve birleşen dosyanın davacısı Nadir vekili tarafından temyiz edilmiştir.
 
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle alınan ve hükme dayanak yapılan son bilirkişi raporunda davacı Nadir'in bankaya olan kefalet riski nedeniyle bankadan hiçbir alacağının kalmadığının belirtilmesi ve her iki dava arasında bağlantı bulunması nedeniyle re'sen verilen birleştirme kararında Usul Kanununun 45/1. maddesine aykırı bir yön görülmemesine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan davacı Nadir'in sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
 
2- Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre açılan davanın kısmen reddi nedeniyle davalı banka lehine 5.533.000. TL. avukatlık parası takdiri gerekirken, takdir hakkı ile hiçbir gerekçe gösterilmeden asgari ücret üzerinde 8.533.000 TL. avukatlık parası taktiri doğru görülmemiştir.
 
3- Davacı Kolektif Şirketinin temyizine gelince;
 
Açtığı davanın alacağın tahsilini içerdiği ve borçlu olmadığının tesbitine ilişkin kelimelerin tahsile yönelik talebin kuvvetlendirilmesi için kullanıldığı, dava dilekçesi. içeriği ve yargılama safhasında verilen dilekçelerden anlaşılmasına rağmen, tahsil ve borçlu olmadığının tesbiti şeklinde iki ayrı dava mevcut gibi ayrı ayrı iki harç ve avukatlık parası takdiri doğru görülmemiştir.
 
4- Karşılık dava takas beyanını da içerir. Takas, BK.nun 118-124. maddelerinde düzenlenmiş olup, anılan Yasanın 118. maddesine göre iki şahıs karşılıklı bir miktar meblağı veya yekdiğerine mümasil başka malları birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise iki taraftan her biri borcunu alacağı ile takas edebilir. Hükme göre iki alacağın takas edilebilmesi için muaccel olmaları gerekmektedir. Muaccel olan alacaklar takas edilebilecekleri ondan itibaren en az olan borcun miktarı nisbetinde sakıt olmuş addolunur. BR.nun 122/son fıkrasında cari hesaba ilişkin ticari teamüller saklı tutulmuştur. TTK.nun 87 vd. maddeleri uyarınca cari hesap sözleşmesi, hesap kesilmeden alacak talep edilemeyeceğine dair bir anlaşmadır. TTK.nun 95. maddesi uyarınca cari hesap kesilmesinden önce taraflardan hiçbiri alacaklı veya borçlu sayılmaz. Diğer bir anlatımla cari hesaba giren alacak muaccel olmadığından, tek başına talep edilemez. Mahkemece hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda sözü edilen ve banka tarafından 21.8.1987 tarihinde kullandırılan ve toplam tutarı 406.438.568 TL. ye ulaşan kredi cari hesap şeklinde işlediğinden hesabın kesilmesine kadar bu alacak yönünden takas söz konusu olmaz. Ancak diğer kalemler yönünden takas beyanı nazara alınarak ve gerektiğinde bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, kararda yazılı gerekçelerle takas beyanının göz önünde bulundurulmaması da doğru görülmemiştir.
 
5- Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı banka lehine 4.012.840 TL. avukatlık parası taktiri gerekirken, takdir hakkı ile ilgili hiçbir gerekçe gösterilmeden asgari ücretin üzerinde 8.025.6R0 TL. avukatlık parası takdiri de doğru görülmemiştir.
 
SONUÇ Yukarda birinci bentte yazılı nedenle davacı Nadir'in sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte yazılı nedenlerle kararın davacı Nadir yararına, üçüncü; dördüncü ve beşinci bentde yazılı nedenlerle de davalı şirket lehine (BOZULMASINA), kendilerini Yargıtay duruşmasında avukat aracılığıyla temsil ettiren davacılar yararına takdir edilen 750.000 TL. avukatlık parasının davalı bankadan alınarak davacılara ödenmesine, peşin harçların istekleri halinde iadesine, 4.3.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Alacak tahsil] Vekalet sözleşmesinde zamanaşımı süresi başlangıcı 
  • 23.04.2024 00:24
  • [Mirasçılık] Abilerim babamı sokağa atıyor. Dedem tapuyu abilerimin üzerine yapmış. 
  • 22.04.2024 06:30
  • [Boşanma davaları] Vasi ataması hk. 
  • 18.04.2024 09:43
  • Beraat sonrası yurtdışı çıkış yasağı kaldırma sorunu 
  • 16.04.2024 15:18
  • [İcra takipleri] Icrada borçlunun yaptiği işlem zamanaşimini keser mi? 
  • 16.04.2024 14:18


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini