 |
T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi
E. 1993/3559
K. 1993/3533
T. 6.5.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İFLAS - MÜFLİS
BANKACA ÖDENMİŞ TEMİNAT MEKTUPLARI
RİSKİ GERÇEKLEŞMİŞ TEMİNAT MEKTUPLARINDAN DOĞAN ALACAĞIN MASAYA KAYDI
KARAR ÖZETİ İflasdan sonra bedeli bankaca ödenmiş teminat mektuplarından doğan alacağın, riskin gerçekleştiği tarih esas alınarak saptanıp masaya kaydına hükmedilmesi gerekir.
(2004 s. İİK. m. 195, 197)
Taraflar arasındaki kayıt kabul davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı E...bank vekili, müflis T.... İnşaat Taahhüt ve Tic. A.Ş. lehine verilen teminat mektuplarının ödenen toplam 977.055.91 Amerikan Doları karşılığı 2.195444.630 TL. alacağın müflisin, iflas alacak defterine kaydedildiğini, birçok bankalarca da alacak kaydı yapılması üzerine, iflas idaresince yaptırılan bilirkişi incelemesi raporuna dayalı,olarak alacağın 585.186.487 TL.sinin kabulüyle, kalan bölümün reddedildiğini, mer'i teminat mektuplarının muaccel olmadığından bahisle reddedilen 1.610.258.148 TL.nin müflise ait alacaklılar sıra cetveline alacak olarak kayıt ve kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı iflas idaresi memuru tebligata karşın duruşmaya gelmemiştir.
Mahkemece, teminat mektuplarının 26.8.1989 gününde ödendiği, ödeme günündeki kur yerine iflas günündeki kur üzerinden sıraya kabulünün doğru görüldüğü, esasen iflasın açılmasından sonra oluşan kur farkının iflas masasından istenemeyeceğinden açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
İflas davasında kural olarak, İİK.nun 195. maddesi hükmünce iflasın açıldığı tarihe kadar işlemiş faiz ile takip masrafları, gerçekleşen ana paraya zammolunarak masaya kaydı yapılır.
Aynı Yasanın 197. maddesi hükmünce, taliki şarta bağlı, daha açık bir ifade ile teminat mektubundan doğacak alacaklar da masaya kayıt olunur. İflas idaresince yaptırılan bilirkişi incelemesiyle bankanın iflas tarihi itibariyle (22.1.1986) gerçekleşen alacağının 585.186.487 TL. olduğu saptanmıştır. Yanlar arasındaki dava konusu uyuşmazlık, banka tarafından müflis için verilmiş ve iflas günü itibariyle henüz doğmamış risk bedelinden kaynaklanmaktadır. Olayda, teminat mektuplarının tamamının ödenmesi 26.9.1989 gününde gerçekleşmiştir. Riskin gerçekleştiği tarih esas alınarak alacağın saptanması zorunludur.
Bu durumda, bankanın verdiği teminat mektuplarının iflas tarihi itibariyle taliki şarta bağlı bir borç olarak İİK.nun 197. maddesi doğrultusunda masaya kaydı gerektiğinden, taliki şarta bağlı teminat mektuplarına dayalı dava konusu borcun iflas tarihinden sonra ve dava gününden önce gerçekleştiği dosya içeriğiyle anlaşılmaktadır. .
Mahkemece, iflastan sonra riski gerçekleşmiş teminat mektuplarından doğan alacağın masaya kaydına hükmedilmesi gerekirken yazılı biçimde karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 6.5.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.