 |
T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
E: 2005/2269
K: 2005/3275
T: 05.04.2005
OKUTMA GİDERİ
SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
ZAMANAŞIMI
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İçtihat Özeti: Davacının doktora yeterlilik sınavında iki kez başarısız olması sonucu üniversite aralarında yaptıkları taahhütname ve kefaletname senedine göre işlem yapılıp ilişiğinin kesildiği ve yapılan giderlerin tahsil edildiği anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki ilişki sebepsiz zenginleşme değil, taahhütnameden kaynaklanmaktadır. Haksız eylem ve iktisap dışındaki her türlü alacak için Borçlar Kanunu 125. maddesi gereğince on yıllık zamanaşımı uygulanır.
(634 s. KMK m. 17, 19)
Dava dilekçesinde haksız olarak tahsil edilen 6.815.000.000 liranın geri ödenmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın zamanaşımı nedeniyle reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili davacının Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Anabilim Dalı araştırma görevlisi iken, 2547 sayılı Yasanın 35. maddesi uyarınca Bursa Uludağ Üniversitesi'ne doktora eğitimi yapmak için gönderildiğini, davacının doktora yeterlilik sınavlarında başarısız olması nedeniyle bu üniversite ile ilişiğinin kesildiğini, bunun üzerine Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bütçe Dairesi Başkanlığınca doktora eğitimi sırasında yapılan masrafların istenildiğini, ayrıca maaşından 173.850.000 TL. kesinti yapıldığını, davalı tarafça istenen 6.641.150.000 TL.nin Ziraat Bankası Kordon Şubesi'nin 131788 sayılı hesabına 14.04.2003 tarihinde bloke edildiğini, dolayısıyla davacıdan toplam 6.815.000.000 TL.sının alındığını, doktora yeterlilik sınavlarında başarısız olunması nedeniyle ödenen maaş ve ücretlerin geri istenemeyeceğini ileri sürerek; davacının ödediği toplam 6.815.000.000 TL.nin davalıdan geri alınmasını istemiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşmeye dayanan istirdat (geri alma) davası olduğu, Borçlar Yasasının 66. maddesinde haksız (sebepsiz) zenginleşmeden kaynaklanan davalarda bir ve on yıllık zamanaşımının öngörüldüğü, buna göre davacının borcunu öğrenip ödediği 14.04.2003 tarihinden itibaren bir yıllık zamanaşımı süresi içinde açılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyada toplanan bilgi ve belgelerden; davacının doktora eğitimi yapmak üzere 2547 sayılı Yasanın 35. maddesinin (i) bendi uyarınca Uludağ Üniversitesi'ne kadrosu tahsis edilirken, Biga Noterliğince düzenlenen 23.09.1999 gün ve 12777 yevmiye sayılı "taahhütname ve kefaletname"nin davalı Üniversiteye verildiği, davacının doktora yeterlilik sınavında iki kez başarısız olması sonucu sözü edilen "taahhütname ve kefaletname" senedine göre işlem yapılmak şartıyla üniversite ile ilişiğinin kesildiği, dava konusu edilen taraflar arasındaki borç-alacak ilişkisinin davacının davalı üniversiteye verdiği taahhütnameden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda dava konusu alacağın dayanağını -mahkemenin kabulü gibi sebepsiz zenginleşme değil- yüklenme senedi (taahhütname) oluşturmaktadır. Haksız eylem ve iktisap dışında her türlü alacak davası kural olarak Borçlar Yasasının 125. maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabidir. Buna göre mahkemece, 08.06.2003 tarihinde açılmış bulunan davanın süresinde olduğunun kabulü ile toplanacak kanıtlarla oluşacak sonuç doğrultusunda uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulması gerekirken, davanın zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 05.04.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.