Dava dilekçesinde tazminat istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü.

Davacı vekili dilekçesinde; Alanya ilçesi Konaklı Beldesi, Kulaklı mevkiinde bulunan 1371 parsel sayılı taşınmazın davalı idare tarafından Eğitim ve Dinlenme Tesisi kurulması için kamulaştırıldığını, müvekkilinin, 28.9.1983 tarihinde davalı idare lehine tapuda ferağ verdiğini ancak, davalının söz konusu taşınmazı amacına uygun şekilde kullanmayarak 11.9.1998 günü 3. bir şahsa sattığını, bu nedenle 240.000.000.000.-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile bilirkişi raporuna göre 179.290.469.200.-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine hükmedilmiştir.

Dava, 2942 sayılı Yasasının 23. maddesine göre kamulaştırılan taşınmazın, önceki maliki tarafından geri alınması istemine ilişkindir. Davalı Ankara Büyükşehir Belediyesinin yukarıda yazılı mevkide maliki bulunduğu 781 parsel sayılı 56415 m² yüzölçümlü taşınmazda yapmayı planladığı tesis için proje bütünlüğü sağlamak amacıyla dava konusu 1371 parsel numaralı 5841 m² alanlı tarla, 31.8.1993 tarihinde, anılan Yasanın 7. ve 8. maddeleri uyarınca kamulaştırılmış, 27.9.1993 tarihinde de davacıya 4.600.000.000.-TL ödenmek suretiyle tapuda ferağ işlemi gerçekleştirilmiştir. Davacı idare, aradan geçen zaman içerisinde taşınmazlar üzerinde kurmayı düşündüğü Eğitim ve Dinlenme Tesislerini yapmaktan vazgeçmiş fakat, Kamulaştırma Yasasının 22. maddesi uyarınca davacıya herhangi bir duyuruda bulunmamıştır. Daha sonra toplam 62256 m² yüzölçümlü 781 ve 1371 sayılı parselleri, 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine uygun tarzda 18.8.1998 günü, 454.010.OOO.OOO.-TL bedelle 3. bir şahsa satmıştır. Davacının taşınmazına isabet eden satış tutarı 42.596.250.000.-TL.dır. Başka bir anlatımla idare, bu satış sebebiyle davacının taşınmazına karşılık 42.596.250.000.-TL para almıştır. O halde mal sahibi, idareden ancak bu bedelle sınırlı bir talep hakkına sahiptir. Taşınmaz, ihale Yasası hükümlerine göre satıldığına ve ihale de iptal edilmediğine göre muvazzaadan da bahsedilemez. Öte yandan mal sahibinin geri alma hakkını düzenleyen Kamulaştırma Yasasının 23. maddesi; idarece beş yıl içinde, kamulaştırma amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte ödeyerek taşınmaz malını geri alabileceğini öngörmektedir. Somut olayda 23. madde kapsamında bir geri alma davası artık söz konusu değildir. Çünkü taşınmaz el değiştirmiş ve onu geri almak olanaksız hale gelmiş, böylece taşınmazın mülkiyeti bedele dönüşmüştür. Kamulaştırma, yasaya uygun şekilde gerçekleştirilen bir işlem olduğuna göre taşınmazın son satışından sonra alınan bedelin kamulaştırma sebebiyle mal sahibine ödenen bedelden daha fazla olup olmadığına bakmak gerekir. Diğer bir anlatımla kamulaştırma nedeniyle taşınmazın bedeli kendisine ödendiğine göre aradan geçen zaman içinde taşınmazda bu bedele nazaran yeni bir değer artışı meydana gelip gelmediğine bakılmalı ve bu fark ilgiliye ödenmelidir. Bunun tespiti için taşınmazın 3. şahsa satış bedeliyle kendisine daha önce ödenen kamulaştırma bedelinin dava tarihine endekslenmesiyle mümkündür. Yasal faiz uygulamak suretiyle bedel tespiti bizi yanıltıcı sonuçlara götürür. Tüm bu açıklamalardan da anlaşılacağı gibi kamulaştırma nedeniyle mal sahibine verilen bedele ödeme gününden itibaren, aynı şekilde taşınmazın 3. şahsa devri sonucu alınan bedele de bu tarihten itibaren dava gününe kadar Devlet istatistik Enstitüsü fiyat artış endeksleri uygulamak suretiyle ulaştıkları miktarlar saptanıp, bu iki bedel arasında davacı aleyhine bir durum meydana gelmiş ise bu bedele hükmetmek, mal sahibi aleyhine bir fark oluşmadığı taktirde de davanın reddine karar vermek gerekirken, taşınmazın dava tarihindeki değerini esas alan bilirkişi kurulu raporlarına itibar edilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davalı yararına takdir edilen 275.000.000.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 30.12.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972