Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Davacı, kiraladığı taşınmazın 1291 m²'sinin davalı idarece kamulaştırıldığını belirterek, taşınmaz üzerindeki bitkiler için 7.891.450.000 TL. daha artış istemektedir.

İki kez bilirkişi incelemesi yaptırılmışsa da raporlar karar vermeye yeterli değildir.

Şöyle ki;

1 - Her iki bilirkişi kurulu, kiralanan taşınmazın 35 m2 lik bölümünün m2 sinde 44 fidan yetiştirilmesi "düşünüldüğünden" bahisle, mevcut olduğu varsayılan 1540 fidan için herhangi bir belgeye dayanmadan, tanesi 1.000.000 lira hesabıyla toplam 1.540.000.000 TL. değer biçmiştir. 1. bilirkişi kurulu incir fidanına, ikinci bilirkişi kurulu, incir ve nar fidanına göre değerlendirme yaptığına göre ,fidanların gerek türüne, gerek sayısına, gerek fiyatına ilişkin bilgilerin bilirkişilerin tahmininden ibaret olduğu anlaşılmaktadır.

Öte yandan, sulama ve bakım amacıyla fidanlara ulaşabilmek için aralarda boşluk bulunması gerektiği kuşkusuzken, 35 m2 nin tamamında fidan yetiştirildiği ve hiç bir fire vermeden tamamının Pazarlandığı varsayılmış, fidanların pazarlanma ve pazarlama aşamasına kadar yapılacak kira dahil üretim masrafları dikkate alınmamış, böylece sadece zemin üstü bitki örtüsünün m2 sine 44.000.000 lira gibi, çok fahiş bir bedel takdir edilmiştir.

Değer biçme raporunda enkazların mal sahibine ait olduğunun, ürün hasat edildiği takdirde bedelinin ödenmeyeceğinin bildirilmesine, taşınmaza el konulmamış olmasına, fidanların plastik taşınabilir torbalarda yetiştirilmelerinin yaygın bir teknik olması nedeniyle sökülüp başka yere taşınmalarının ya da pazarlanmalarının her zaman mümkün olmasına, fidanların idarece tahrip edildikleri yolunda bir iddia bulunmamasına göre, fidanlık olarak değerlendirilecek alan için mahkemece yapılacak iş, davacının erken söküm, taşıma ve pazarlama nedeniyle bir zararı olmuşsa, bilirkişilerden bu konularda ek raporlar alınarak, yalnızca bu zarara hükmedilmesi olmalıdır.

Kabule göre de, tarım il müdürlüğü, fidanlık müdürlüğü gibi kuruluşlardan, 35 m2'lik bir alanının kaç m2'sinde eylemli olarak incir fidanı yetiştirilebileceği, m2 de ortalama kaç fidan bulunabileceği, bilirkişiler m2 de 44 fidan bulunduğunu varsaydıklarına göre, bu sıklıkta fidanların kaç yaşında olabileceği, bu yaştaki fidanların değerlendirme tarihi itibariyle ortalama fiyatının ne olacağı sorularak bu bilgilerin ışığında rapor düzenlemesinin istenmesi yerine, bilirkişilerin hiç bir veriye dayanmayan kişisel görüşlerinin ifadesi raporlarının hükme esas alınması doğru değildir.

2-Enginar bitkisinin değerlendirilmesine gelince;

Her iki bilirkişi kurulu, dekara ortalama 4000 adet enginar üretileceğini, enginarlardan daha üç yıl ürün alınacağını varsayarak Kasım-Aralık ayları fiyat ortalamalarına göre 1140 m2'lik alana ekili enginar için toplam 2.275.668.000 TL. başka bir deyişle, bir m2'de yetişen enginar için 1.996.200 TL. bedel belirlemişlerdir.

Taşınmaza el konulmadığı gibi, üzerindeki ürünün davalı idarece tahrip edildiği de ileri sürülmemiş olmasına, değer biçme raporunda ürün hasat edildiği takdirde bedelinin ödenmeyeceğinin belirtilmesine göre, Mahkemece yapılacak iş, enginar bitkisinin ömrünün birden fazla hasat yılı olduğu dikkate alınarak, bu bitkinin yetiştirilip ürün verecek hale gelmesi için gerekli masrafların bilirkişilerden alınacak, Tarım İl Müdürlüğü verilerine dayalı ek raporlarla belirlenmesi ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi olmalıdır.

Kabule göre de, 1997 yılında düzenlenen bilirkişi kurulu raporunda 2 yıllık enginarların daha iki yıl ürün verebilecekleri belirtilmiş olmasına, dört yılda bir kök sürgünleriyle yeni bitkiler üretileceği bilirkişi kurulunca da kabul edilmesine rağmen, 1998 değerlendirme yılı itibariyle bir yıllık yerine ileriye dönük üç yıllık ürün bedelinin hesaplamaya dahil edilmesi, üç yıllık ürün bedelinden taşınmazın kiralanmış olmasına göre kira dahil üretim giderlerinin düşülmesi gerekirken bürüt gelire hükmedilmesi, hasat mevsimi olarak Kasım-Aralık aylarının alınması doğru değildir.

Bu itibarla; yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 4.11.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972